İsviçre’de haftasonu düzenlenecek olan, ABD, AB ve NATO’nun başını çektiği “Ukrayna Barış Zirvesi”ne davet edilmeyen Rusya, zirve öncesinde Ukrayna’da barış için şartlarını açıkladı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın birliklerini Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya'dan çekmesi ve NATO'ya katılma isteğinden vazgeçmesi halinde Kiev ile müzakerelere başlayabileceklerini duyurdu.
Batının amacının Ukrayna’yı yeniden silahlandırmak ve yeni bir taarruza hazırlamak için geçici bir ateşkes sağlamak olduğunu savunan Putin kendi tekliflerininse çatışmayı tek seferde ve nihai olarak sona erdirmek olduğunu belirtti.
Putin’in “gerçek bir barış teklifi” olarak nitelediği teklif Kiev’in Donetsk, Lugansk halk cumhuriyetlerini ve Herson ve Zaporijya’yı Rus toprakları olarak tanıması, Ukrayna’nın tarafsız, bağlantısız ve nükleer silahsız statüsünün sağlamlaştırılması, “asker, silah ve Nazilerden arındırılması” ve Rusya’ya karşı yaptırımların kaldırılmasını kapsıyor.
'4 bölgeden çekilir ve NATO planından vazgeçerse çatışmaları hemen durduracağız'
Bugün Rusya Dışişleri Bakanlığı yetkilileriyle başkent Moskova'daki bakanlık binasında yaptığı toplantıda konuşan Putin, Ukrayna ile müzakere masasına oturmaya hazır olduklarını dile getirdi, ateşkes için Rusya'nın şartlarını bildirdi.
Putin "Ukrayna askeri birlikleri Donetsk ve Lugansk halk cumhuriyetleri, Herson ve Zaporijya bölgelerinden çıkarılmalı. Kiev'in buna hazır olduğunu ilan etmesi ve birliklerini çekmeye başlaması, NATO'ya üye olma planlarından vazgeçtiğini resmen bildirmesinin ardından hemen çatışmaları durdurma ve müzakereleri başlatma emrini vereceğiz. Bunu hemen yapacağız" dedi.
Ukrayna birliklerinin, söz konusu bölgelerden engel konulmadan güvenli şekilde çekilmesini garanti ettiklerini kaydeden Putin, "Kiev'in, birliklerin çekilme, herhangi bir ittifaka üye olmama, Ukrayna'nın gelecekteki varlığına bağlı olan Rusya ile diyaloğu başlatma konusundaki kararları Batı'nın emirlerine değil mevcut gerçeklere ve Ukrayna halkının ulusal çıkarlarına dayanarak alacağını umuyoruz" şeklinde konuştu.
"Ukrayna'ya bugün tekrar gerçek bir barış teklifi yapıyoruz” diyen Putin “Tekrarlıyorum, ilkesel pozisyonumuz şöyledir: Ukrayna’nın nötr, bağlantısız, nükleer-olmayan statüsü ve silahsızlandırılıp Nazilerden arındırılması" ifadelerini kullandı.
'Tankların sayısı dahil her şey konuşulmuştu'
Bunların 2022’de İstanbul’daki barış görüşmelerinde üzerinde genel olarak üzerinde mutabık kalınan konular olduğunu söyleyen Putin “Silahsızlandırmayla ilgili her şey netti, tankların sayısı dahil her şey ayrıntılı olarak konuşulmuştu ve üzerinde mutabık kalınmıştı” dedi.
Putin Kırım, Sivastopol, Donetsk, Lugansk, Herson, Zaporijya’daki statünün tanınması ve tüm bu şartların temel uluslararası anlaşmalara göre kayıt altına alınması gerektiğini öne sürdü.
'Rusya olmadan çözüm bulunması imkansız'
Bununla birlikte Batılı ülkelerin Rusya'ya yönelik uyguladığı yaptırımların kaldırılması gerektiğini bildiren Putin, "Rusya, Ukrayna'daki savaşı gerçekten sona erdirecek bir teklif yapıyor. Tarihteki trajik sayfayı kapatmaya, Rusya'nın Ukrayna ve Avrupa ile güvene dayalı iyi komşuluk ilişkilerini yeniden adım adım inşa etmeye çağırıyoruz" ifadelerini kullandı.
İsviçre'de 15-16 Haziran'da düzenlenecek Ukrayna Barış Zirvesi'ne de değinen Putin, "İsviçre'deki konferansa davet edilmedik. Rusya olmadan, bizimle açık ve sorumlu bir diyalog kurmadan, Ukrayna ve Avrupa güvenliği konusunda çözüm bulunması imkansız" dedi.
Nükleer çatışma riski: 'Geri dönüşü olmayan noktaya yaklaştık'
ABD’nin dünyadaki stratejik istikrarı baltaladığını ve NATO ile birlikte “silah kontrol sistemini” yıktığını söyleyen Putin “Geri dönüşü olmayan noktaya kabul edilemeyecek kadar yaklaştık” diyerek nükleer çatışma olasılığına işaret etti.
Putin konuşmasında ABD, İngiltere, Kanada, Fransa, Almanya, İtalya ve Japonya’nın oluşturduğu G7 ülkelerinin Rusya’nın dondurulan varlıklarından 50 milyar doların Ukrayna’ya hibe edilmesi kararına da “hırsızlık” diyerek tepki gösterdi, bunun cezasız kalmayacağını söyledi.
Putin "Nihayetinde bunlara el koymak için kısmen yasal dayanak oluşturmanın yollarını düşünüyorlar. Ancak tüm yaygaraya rağmen bu hırsızlıktır ve cezasız kalmayacaktır” ifadelerini kullandı.
BRICS'in önemli potansiyele sahip olduğunu da kaydeden Putin "eninde sonunda çok kutuplu dünya düzeninin temel düzenleyici kurumlarından biri haline gelecek" değerlendirmesini yaptı.
'Avrupa için asıl tehdit ABD'ye bağımlılık'
Yeni bir uluslararası güvenlik sisteminin Avrasya’da inşa edilmesi gerektiğini söyleyen Putin “Avrasya bölgesindeki dış güçlerin askeri varlığının kademeli şekilde azaltılmasına yönelik çalışmaların yapılması gerekiyor” dedi.
Avrupa için asıl tehdidin Rusya olmadığını kaydeden Putin, "Avrupalılara yönelik asıl tehdit, askeri, siyasi, teknolojik, ideolojik ve bilgi alanlarında ABD'ye giderek artan, neredeyse tümden bağımlılıktır” diye konuştu. Avrupa’dan Ukrayna için eski top mermileri üretmesini talep eden ABD’nin askeri alanda yarının teknolojilerine, uzaya, insansız hava araçlarına yatırım yaptığını söyledi.
NATO, ABD ve Ukrayna'dan ret
Putin'in teklifiyle ilgili NATO, ABD ve Ukrayna'dan yapılan açıklamalarda bunun bir barış önerisi olmadığı savunuldu.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg "Bu bir barış önerisi değildir. Bu daha fazla saldırganlık ve daha fazla işgal önerisidir. Bu da bir bakıma Rusya'nın amacının Ukrayna'yı kontrol etmek olduğunu göstermektedir ve bu savaşın başından beri Rusya'nın amacı bu olmuştur" ifadelerini kullandı.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ise Putin'in Ukrayna'dan bir talepte bulunacak pozisyonu olmadığını, isterse bugün savaşı bitirebileceği yorumunu yaptı.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ise teklife güvenilemeyeceğini, ateşkes şartları yerine getirilse bile Putin'in çatışmaları durdurmayacağını savundu.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak ise Putin'in Ukrayna ile yeni ateşkes şartlarında "gerçek bir barış önerisi ve savaşı sona erdirme isteğinin olmadığını" belirterek "Putin, daha önce birçok kez açıkladığı 'standart saldırgan tavrını' dile getirdi" açıklamasını yaptı.
