Rusya, Ukrayna'da sürdürdüğü savaşta son aylarda ilerlemeler sağlarken, tarafların müzakere masasına geri dönebileceğine dair henüz hiçbir işaret yok.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, dün İsviçre'de Lucerne Gölü kıyısındaki tatil beldesi Bürgenstock'ta ABD Başkan Yardımcısı Kamala Harris de dahil olmak üzere yaklaşık 100 ülke ve kuruluş temsilcileriyle bir araya gelerek, Rusya'ya karşı destek arayışını sürdürdü.
Rusya'nın davet edilmediği, Çin'inse katılmayı tercih etmediği zirvede Zelenskiy, barış planını "Rusya'nın tüm Ukrayna topraklarından çekilmesi, tazminat ödemesi ve savaş suçlarından cezalandırılması" olarak sundu ve ülkesinin savaşmaya devam edeceğini belirtti.
Zelenskiy'in 'barış planı': 4 yıl daha savaşa devam
New York Times'ta yer alan habere göre, Zelenskiy, zirveden kısa bir süre önce de Avrupalı bir devlet başkanıyla yaptığı görüşmede, barış planının "Rusya tamamen geri çekilene kadar savaşı dört yıl boyunca daha sürdürmek" olduğunu kaydetti.
İsmini vermeyen bir Avrupalı diplomatın aktardığına göre, Zelenskiy, Avrupalı devlet başkanına, "Bu yıl ilerleme kaydedemezsek, gelecek yıl tekrar deneyeceğiz. Gelecek yıl da ilerleme kaydedemezsek, sonraki yıl ve ondan sonraki yıl tekrar deneyeceğiz" diye konuştu.
Putin barış şartlarını açıklamıştı
İsviçre’deki “Ukrayna Barış Zirvesi”ne davet edilmeyen Rusya, zirve öncesinde Ukrayna’da barış için şartlarını açıklamıştı.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’nın birliklerini Donetsk, Luhansk, Herson ve Zaporijya'dan çekmesi ve NATO'ya katılma isteğinden vazgeçmesi halinde Kiev ile müzakerelere başlayabileceklerini duyurmuştu.
Batının amacının Ukrayna’yı yeniden silahlandırmak ve yeni bir taarruza hazırlamak için geçici bir ateşkes sağlamak olduğunu savunan Putin kendi tekliflerininse çatışmayı tek seferde ve nihai olarak sona erdirmek olduğunu belirtmişti.
Putin’in “gerçek bir barış teklifi” olarak nitelediği teklif Kiev’in Donetsk, Lugansk halk cumhuriyetlerini ve Herson ve Zaporijya’yı Rus toprakları olarak tanıması, Ukrayna’nın tarafsız, bağlantısız ve nükleer silahsız statüsünün sağlamlaştırılması, “asker, silah ve Nazilerden arındırılması” ve Rusya’ya karşı yaptırımların kaldırılmasını kapsıyor.
Bunların 2022’de İstanbul’daki barış görüşmelerinde üzerinde genel olarak üzerinde mutabık kalınan konular olduğunu söyleyen Putin “Silahsızlandırmayla ilgili her şey netti, tankların sayısı dahil her şey ayrıntılı olarak konuşulmuştu ve üzerinde mutabık kalınmıştı” dedi.
İsviçre'deki Ukrayna Barış Zirvesi'ne de değinen Putin, "İsviçre'deki konferansa davet edilmedik. Rusya olmadan, bizimle açık ve sorumlu bir diyalog kurmadan, Ukrayna ve Avrupa güvenliği konusunda çözüm bulunması imkansız" demişti.
NATO, ABD ve Ukrayna'dan ret
Putin'in teklifiyle ilgili NATO, ABD ve Ukrayna'dan yapılan açıklamalarda bunun bir barış önerisi olmadığı savunulmuştu.
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg "Bu bir barış önerisi değildir. Bu daha fazla saldırganlık ve daha fazla işgal önerisidir. Bu da bir bakıma Rusya'nın amacının Ukrayna'yı kontrol etmek olduğunu göstermektedir ve bu savaşın başından beri Rusya'nın amacı bu olmuştur" ifadelerini kullanmıştı.
ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ise Putin'in Ukrayna'dan bir talepte bulunacak pozisyonu olmadığını, isterse bugün savaşı bitirebileceği yorumunu yaptı.
Zelenskiy ise teklife güvenilemeyeceğini, ateşkes şartları yerine getirilse bile Putin'in çatışmaları durdurmayacağını savundu.
Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Danışmanı Mihail Podolyak ise Putin'in Ukrayna ile yeni ateşkes şartlarında "gerçek bir barış önerisi ve savaşı sona erdirme isteğinin olmadığını" belirterek "Putin, daha önce birçok kez açıkladığı 'standart saldırgan tavrını' dile getirdi" açıklamasını yaptı.
Rusya Harkov operasyonunda ilerliyor
Rusya, Ukrayna'da geçtiğimiz ayın başında yeniden açtığı Harkov cephesinde önemli ilerlemeler kaydediyor.
Harkov saldırısı, Rusya'nın halihazırda ülke geneline dağılmış olan Ukrayna kaynaklarını diğer cephe hatlarından uzaklaştırmasına ve Ukrayna'nın Rus sınır bölgelerine yönelik saldırılarına karşı bir tampon bölge oluşturmasına olanak sağlıyor. Bununla birlikte, Rusya, Ukrayna'nın ikinci büyük şehri Harkov'a doğru hızla ilerlerken, Kiev güçleri buna şimdilik yeterli karşılık verememiş görünüyor.
Rusya'nın Harkov operasyonu, NATO ülkelerini harekete geçirmişti. ABD, geçtiğimiz ay sonunda “yalnızca sınırlı sayıda silah kullanma ve Harkov’u savunma” kaydıyla Ukrayna'ya Rus topraklarının derinliklerindeki hedeflere saldırması için yeşil ışık yakmıştı.