AKP iktidarda kaldıkça ve laik anlayıştan, insandan, doğadan ve emekten yana olan siyasal partiler meclise taşınmadıkça, ne laiklik korunabilir, ne de yurt sorunu çözülebilir.

Laiklik sorununun bir boyutu yurtlar

Türkiye yıllardır, AKP öncesinde de, piyasacı ve gerici iktidarlar tarafından yönetiliyor. Eğitim alanındaki uygulamalar da piyasacı ve gerici nitelikte oluyor. 

Örneğin T. Özal’ın başbakanlığı sırasında, iki imam hatip öğrencisinden biri yurt ya da pansiyon olanağı bulabilirken, örneğin 15 meslek lisesi öğrencisinden ancak biri bu olanağı bulabiliyordu (bakanlığın 2000 yılı yayını: 2001 yılı başında milli eğitim, sayfa 207). Orta ve yükseköğretimdeki özel yurtlar, Özal zamanında artmaya başlamıştı. Parası olan rahatlıkla yansız özel yurtlara gidebilirken, Fetöcü yurtlar da başarılı olan yoksul çocuklara kapılarını açmaya başlamıştı. 

1963’ten bu yana her beş yıllık kalkınma planında, yurt ve burs olanakları artırılacak dense de, hiçbir iktidar plan hedeflerine uygun olarak hareket etmemişti. AKP iktidarında, Fetöcü yurtların yanına yeni kurulan vakıflar da, tarikatlar da yurt açmayı hızlandırırken, yeni devlet yurdu açılmasına yeterince önem verilmemiştir.  

AKP iktidarında, gerici kesimlerin açtığı yurtlarda, laik ve demokratik olmayan öğretiler yaygınlaşırken, devlet yurtlarının önemli bir bölümü de gericilikten nasibini almaya başlamıştır. Örneğin 15 Temmuz 2016 darbe girişiminden önce üniversite yurtlarında en çok Fetöcü dergi ve gazeteler okunuyordu. Daha sonra kız erkek yurtları ayrılırken, yurtlarda Kuran kurslarının açılması ile gerici nitelikteki etkinlikler de yaygınlaşmıştır. 

AKP’li belediyeler gerici vakıflara olmadık kaynakları aktarırken, CHP’li belediyeler ise yurt açma konusunda yeterli derecede istekli davranmamıştır. 
 
Dolayıyla özel yurtların bir bölümü aldıkları yüksek ücretlerle palazlanırken, bir bölümü de gerici uygulamalar açısından palazlanmayı hızlandırma olanağı bulmuşlardır.  

Cumhurbaşkanı R. T. Erdoğan, iktidara geldiklerinde 45 lira olan yükseköğrenim bursunu 650 liraya çıkarmakla övünmektedir. Ancak iktidara geldikleri yıllarda 45 lira ile 1,4 çeyrek altın alınabilirken, günümüzün 650 lirası ile bir çeyrek altın bile alınamamaktadır. Öğrenci bursu aylık yemek ücretini bile karşılamaktan uzaktır. Muhafazakarlaşan toplum bekar öğrenciye ev vermemekte ve ev kiraları da çoğunluğu dar gelirli ve yoksul olan yükseköğretim öğrencisinin ödeyemeyeceği düzeylere çıkmıştır. 

Günümüzde çoğu tarikatlara ait olan özel yurt sayıları hakkında farklı rakamlar verilse de, bu sayıların devlet yurtlarının sayısının en az üç katı kadar oluğu görülmektedir. 

Tüm Türkiye’yi TOKİ inşaatlarıyla ve saraylarla dolduran AKP, piyasacı ve gerici anlayışı nedeniyle yurt yapımına önem vermemiştir. İstanbul'da yandaşlara ait yurtların kapasitesi 8.500 artarken, devlet yurtlarının kapasitesi 1.500 azalmıştır (halktv, 6 Eylül 2021). 2019-2020 eğitim ve öğretim döneminde 793 devlet yurdunda 703.175 öğrenci kalabilirken, günümüzde yurt sayısı 773’e ve yurt kapasitesi de 695 bine gerilemiştir (Evrensel, 21 Eylül 2021). 

Yeterli sayıda devlet yurdu olmaması, öncelikle yoksul, dar gelirli ve kız öğrencileri mağdur etmektedir. AKP, yurt konusunda öğrencileri mağdur etmekle yetinmemekte, bu konuda demokratik tepkilerde bulunan öğrencileri de polisin sert tutumuyla mağdur etmektedir. 

Pek çok üniversite öğrencisi ister istemez tarikat yurtlarına gitmek zorunda kalacaktır. Bu öğrencilerin bu yurtlarda laik ve demokratik alışkanlıklar/ değerler kazanması olasılığı yoktur.

Yurt gerçeği karşısında Gençlik ve Spor Bakanı her zaman yaptıkları gibi, toplumla dalga geçercesine,  “Dünyanın en kapsamlı ve kapasitesi en yüksek yurtlarına sahibiz. Adeta dünyanın en modern otel zincirleriyle rekabet eder durumdayız” demiştir (soLportal, 22 Eylül 2021). AKP, varlıklı kesimin lüks yurtlarda kalmasını sağlarken yoksul ve dar gelirli kesime gerici yurtları reva görmektedir.  

AKP iktidarda kaldıkça ve laik anlayıştan, insandan, doğadan ve emekten yana olan siyasal partiler meclise taşınmadıkça, ne laiklik korunabilir, ne de yurt sorunu çözülebilir.

[email protected]