28 Şubat Davası'nda hüküm giyen Çetin Doğan, Fevzi Türkeri, Yıldırım Türker, Cevat Temel Özkaynak ve Erol Özkasnak cezaevinden tahliye edildi. Bazı hükümlülere de af kararı çıktı.
Haber Merkezi
Bir yılı aşkın süredir sağlık durumları nedeniyle tahliyeleri beklenen 28 Şubat davasından hüküm giyen generallerin ve çoğu adli, bir dizi hükümlünün cezaları kaldırıldı.
Karar uzun süredir AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın masasındaydı. Kararın imzalanması ardından tahliye edilen emekli Orgeneral Çetin Doğan durumun “af” olarak değerlendirilmesine tepkili. Doğan, “Af söz konusu değil doğrudan doğruya anayasal bir görevin Cumhurbaşkanı tarafından geç olarak yerine getirilmesidir” ifadelerini kullandı. Doğan Adli Tıp kararının neden bir yılı aşkın süredir uygulanmamasının “anlaşılmadığını” da vurguladı.
Özel-Erdoğan görüşmesinin ve ‘siyasette yumuşama-normalleşme’ söylemlerinin peşi sıra geldi tahliyeler. Özel’in görüşmede 28 Şubat davasındaki tutukluların yanı sıra hasta tutuklularla ilgili bir dosya da ilettiği biliniyordu.
Anayasa’nın 104. maddesi kapsamında af
Adli Tıp Kurumu’nun raporlarına göre sürekli hastalık, sakatlık ve kocama hali bulunan hükümlülerin cezaları, Anayasa’nın 104. maddesinin 16. fıkrası hükmü uyarınca Cumhurbaşkanlığı yetkisi kapsamında kaldırıldı.
Resmi Gazete’de Erdoğan’ın imzasıyla yayımlanan karara göre; Türkiye Cumhuriyeti İcra Vekilleri Heyetini cebren iskat veya vazife görmekten cebren men etmek suçundan Ankara 5 inci Ağır Ceza Mahkemesinin 13/4/2018 tarihli ve E:2014/144, K:2018/248 sayılı kararıyla müebbet hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verilen 28 Şubat davası sanıkları ve adli hükümlülerin bir kısmı sağlık sorunları nedeniyle affedildi.
Kararda kalan cezaların sürekli hastalık, sakatlık ve kocama hali kapsamında bulunduğunu belirten Adli Tıp Kurumu raporu nedeniyle Anayasa'nın 104. maddesinin 16. fıkrası hükmü uyarınca kaldırıldığı ifade edildi.
Bakan Tunç: Darbecilerin yargılanması sağlanmış oldu
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Erdoğan tarafından kullanılan "af" yetkisi çerçevesinde bugün tahliyelerin gerçekleşeceğini söyledikten sonra şu ifadeleri kullandı:
"Ülkemiz darbelerin kara lekeleriyle dolu. Bundan sonra bu ülkede darbeler olmasın diye demokrasinin standartlarını yükselttik. Darbecilerin yargılanması sağlanmış oldu. Bağımsız ve tarafsız yargı kararlarını verdi. 28 Şubat'ı yaşatanlar da cezalara çarptırılmıştı. Demokratik, sivil yeni anayasaya kavuşuncaya kadar mücadelemiz sürecek."
Tahliye olanlar kim ve sağlık durumları ne?
Bu isimlerin cezaları, sürekli hastalık ve kocama hali nedeniyle kaldırıldı. Af kararı alınan isimler arasında öne çıkan isimler şöyle:
- Eski orgeneraller Çevik Bir, Çetin Doğan, Fevzi Türkeri
- Emekli korgeneral Yıldırım Türker
- Emekli koramiral Aydan Erol
- Emekli tümgeneraller Erol Özkasnak, Cevat Temel Özkaynak
- Hacı Sülük, Ali Efteraslan, Avni Yılmaz, Sevda Yüksel, Gülbey Sarıoğlu, Süleyman Tuna, Abdulhekim Yılmaz
'Silahlı terör örgütü üyeliği' ve 'kasten öldürme' suçluları da kapsam içinde
Hacı Sülük, Kırşehir Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kasten öldürme suçundan iki kez müebbet hapis cezasına çarptırılmıştı. Ayrıca ruhsatsız silah bulundurma ve kasten yaralama suçlarından da cezalar almıştı. 2019 yerel seçimlerinde Malatya'da Saadet Partili müşahitler Hasan Aktaş ve İlyas Aktaş'ı öldüren, Pütürge Belediye Başkanı Mikail Sülük'ün babası Hacı Sülük, Cumhurbaşkanı kararıyla sürekli hastalık ve kocama hali kapsamında Sülük’ün kalan cezaları affedildi.
"Silahlı terör örgütüne üye olma" suçundan hüküm giyen Avni Yılmaz ve Gülbey Sarıoğlu da sağlık sorunları nedeniyle serbest bırakıldı.
Yine "kasten öldürme" suçundan ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası alan Sevda Yüksel, Denizli’de kasten öldürmeye teşebbüs suçundan ceza alan Süleyman Tuna ve Zonguldak’ta "kan gütme saikiyle öldürme" suçundan hüküm giyen Abdulhekim Yılmaz’ın cezaları da aynı gerekçeyle kaldırıldı.
Çetin Doğan: Cumhurbaşkanı geç de olsa anayasayı uyguladı
Kararın Resmi Gazete'de yayımlanması sonrası, bu hükümlülerden eski general Çetin Doğan'ın İzmir 1 No'lu F Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'ndaki işlemleri tamamlandı. Tahliye edilerek cezaevinden çıkan Doğan'ı eşi Nilgün Doğan, akrabaları ve arkadaşları karşıladı.
Doğan'ın açıklamaları şöyleydi:
“Eşime sizlere dostlara kavuştuğum için mutluyum. Ama adalet bu değil. Son 15 yılımın yarısını hapishanede diğer yarısını da davalarla boğuşarak geçirdim. Maalesef Türkiye’de adalet yerine oturmadıkça hiçbir konu düzelmez. Umarım bundan sonra son olur bu keyfi tutuklamalar.
Şunu da ifade edeyim ki televizyonlarda bir aftan bahsediliyor. Af söz konusu değil, doğrudan doğruya anayasal bir görevin cumhurbaşkanı tarafından geç olarak yerine getirilmesidir. Af anayasanın 87. Maddesinde doğrudan doğruya özel ve genel TBMM’ye verilmiştir yazmaktadır. Anayasa’nın 6. Maddesinin 3. Fıkrasında da hiçbir şahıs ve kurum kaynağını anayasadan almayan devlet yetkisini kullanmaz diyor. Anayasa’nın 104. Maddesinde cumhurbaşkanının görev ve yetkileri yazılmıştır.
Bu görevlerden bir tanesi de adli tıp tarafından verilen rapora göre sürekli hastalık, sakatlık ve kocamışlık halinde olanlar bırakılır. Kaldi ki emsal durumda olanlar daha evvel bırakıldı. Niçin bizim bir yıl daha uzun süre sonra kalmamızın sebebi bir türlü anlaşılmadı."
Özel: Gecikmiş ama doğru adım
2 Mayıs'ta bir araya geldiği Cumhurbaşkanı Erdoğan'a 28 Şubat tutuklusu eski askerlerin durumunu ileten CHP Genel Başkanı Özgür Özel kararın ardından "Ailelerinin gözü aydın" mesajı verdi.
Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Özel şu ifadeleri kullandı: "İleri derecede hastalıkları bulunan hükümlü generaller Çetin Doğan, Çevik Bir, Fevzi Türkeri, Yıldırım Türker, Cevat Temel Özkaynak ve Erol Özkasnak'ın cezalarının kaldırılma kararları gecikmiş ama doğru bir adımdır. Ailelerinin gözü aydın."
İmamoğlu: Gezi kararında hapis yatanlar da serbest kalmalıdır
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu, 2027 Avrupa Oyunları protokolü için gittiği İtalya'da sıcağı sıcağına kararı değerlendirdi. İmamoğlu, 28 Şubat hükümlüsü generaller hakkındaki kararı "normalleşmenin etkilerine" bağladı.
İsmail Saymaz'ın "Cumhurbaşkanı 28 Şubat sanıklarını affetti. Gezi Parkı Davası ile ilgili bir adım atılır mı?" sorusuna şöyle yanıt verdi:
"Atılmalı. Bu karar bile geç kalınmış bir karar. İnsanlar çorba içemez halde. Çorba içiyor, yanağı delinmiş, yanağından çorba akıyor. Yaşlılık var. Bu ne yasaya sığar ne yargıya sığar ne adalete sığar. Bırakın, suçlu olduğunu kabul edelim. Buna bile sığmıyor. Bu oldu diye mutlu oluyoruz, düşünebiliyor musunuz. Halbuki gecikmiş bir adalet. Bu müzakereler sonuç mı vermiştir? Vermiştir. Memnun muyum? Tabi ki memnunum. Ama geç kalınmış bir memnuniyet. Yarın Gezi kararında hapis yatanlar serbest kalabilir mi? Kalmalıdır."
28 Şubat davası ve müebbet hapis cezaları
2021 yılında Yargıtay tarafından müebbet hapis cezasına çarptırılan 28 Şubat davası hükümlüleri, rütbelerinin sökülmesiyle “er” statüsüne düşmüştü.
Çetin Doğan, Mart ayında sağlık sorunları nedeniyle hastaneye kaldırılmış ve Nisan ayında taburcu edilerek cezaevine gönderilmişti.
85 yaşındaki emekli orgeneral Çevik Bir, “ileri derecede demans hastası” olması nedeniyle 2022’de cezaevinden tahliye edilmişti. Emekli Orgeneral Çevik Bir, 28 Şubat 1997’deki Milli Güvenlik Kurulu toplantısı döneminde Genelkurmay 2. Başkanı, emekli Orgeneral Çetin Doğan da Genelkurmay Harekat Başkanı’ydı.
2 Eylül 2013’te başlayan 28 Şubat davasında 103 sanık, 28 Şubat sürecinde “Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini cebren devirmeye, düşürmeye iştirak”le suçlandı.
Ankara 5. Ağır Ceza Mahkemesi, Nisan 2018’de 103 sanıktan 21’i hakkında müebbet hapis cezası verdi. 68 sanık beraat etti. 10 sanık için zaman aşımının dolması, 4 sanık için de hayatlarını kaybetmiş olmaları nedeniyle dava düşürüldü.
1 numaralı sanık olan dönemin Genelkurmay Başkanı İsmail Hakkı Karadayı, 26 Mayıs 2020’de temyiz süreci devam ederken hayatını kaybetti.
Yargıtay 9 Temmuz 2021’de 14 sanık (Ahmet Çörekçi, Aydan Erol, Cevat Temel Özkaynak, Çetin Doğan, Çetin Saner, Çevik Bir, Erol Özkasnak, Fevzi Türkeri, Hakkı Kılınç, İdris Koralp, İlhan Kılıç, Kenan Deniz, Vural Avar ve Yıldırım Türker) hakkında verilen müebbet hapis cezalarını onadı.
Davada hüküm giyen emekli generallerin rütbeleri Genelkurmay Başkanlığı’nın kararıyla söküldü.
Vural Avar, 22 Aralık 2022’de tutuklu bulunduğu Sincan Cezaevi’nde demans hastalığı nedeniyle hayatını kaybetti. Çevik Bir, Çetin Saner ve Aydan Erol’dan sonra bu ay Hakkı Kılınç da sağlık sorunları nedeniyle tahliye edildi.
Orgeneral İlhan Kılıç ile eski Tümgeneral Kenan Deniz’ın cezaları da Ocak 2023’te yine sağlık nedenleriyle Cumhurbaşkanı Kararı ile kaldırıldı.
Neydi bu 28 Şubat?
Milli Güvenlik Kurulu'nun 28 Şubat 1997'de aldığı kararlar dönemin generallerinin tahliye kararıyla yeniden gündemde. Peki, neydi bu 28 Şubat?
