Eurovision'a 'Filistin' damgası: Sokak ve salondaki eylemlere sanatçılar da katıldı

Bu yıl İsveç'te düzenlenen Eurovision yarışmasına İsrail'in katılımına karşı tepkiler damga vurdu. Organizatörler ve İsrailli temsilciler, salonun hem içinde hem dışında protestolarla karşılaştı.

Dış Haberler

İsveç'in liman kenti Malmö'de binlerce Filistin yanlısı gösterici İsrail'in Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımına karşı yürüdü.

Filistin bayrakları sallayan protestocular, ilk olarak Malmö'nün 16. yüzyıldan kalma belediye binasının yakınındaki tarihi Stortorget meydanında toplandı. Eylemciler, sonrasında Eurovision salonundan birkaç kilometre uzaktaki bir parka yürüyerek, burada bir miting yaptı.

Polis, protestoya 10 bin ila 12 bin kişinin katıldığını tahmin ediyor.

Malmö'deki protestoda "Nehirden denize Filistin özgür olacak" ve "İsrail bir terör devletidir" sloganları atıldı. Düzenlenen mitingde Filistin bayrağı renklerinde duman fişekleri atıldı.

Belçikalı sendikalar, yarışmayı yayınlayan kanalı 'hack'ledi

Belçika'da Eurovision Şarkı Yarışması'nın yayını, Filistin destekçisi sendika üyeleri tarafından İsrail'in "insan hakları ihlallerini" kınayan ve Filistinlileri destekleyen bir mesajla kesintiye uğradı.

Belçika televizyon kanalı VRT'de, Eurovision 2024'ün yarı final yayını yarıda kesildi. Yayının kesilmesinin ardından ekranda şu mesaj yayınlandı: 

"Bu bir sendika eylemidir. İsrail devletinin insan hakları ihlallerini kınıyoruz. İsrail aynı zamanda basın özgürlüğünü de yok ediyor. Bu nedenle yayını geçici olarak kesiyoruz.

İsrail Devleti'nin soykırım yaptığına inanıyoruz ve bu nedenle Eurovision şarkı yarışmasında İsrailli bir adayın yer alması skandaldır."

Belçika'da VTR kanalının yayınını kesen sendika üyeleri, ekranda #ŞimdiAteşkes ve #SoykırımıDurdurun etiketlerini paylaştı.

Belçikalı şarkıcı koluna 'barış' yazdı

Yarı final sırasında Belçika'dan Gazze'deki savaşa dair başka bir mesaj da geldi. Ülkeyi temsil eden şarkıcı Mustii sahneye çıkarken kolunun üstüne "Peace" (Barış) kelimesini yazdı.

Belçikalı şarkıcı, "Before the Party's Over" (Parti Bitmeden Önce) adlı şarkısının son anlarında koluna yazdığı yazıyı ortaya çıkardı.

İsveç'te Filistin'e destek mesajı paylaşanlardan biri Belçikalı yarışmacı Mustii'ydi.

İsrailli şarkıcı provada yuhalandı

İsrail'i temsil eden şarkıcı Eden Golan da, önceki gün yarışmanın kostümlü provası sırasında kalabalık tarafından yuhalandı. Golan'ı yuhalayan izleyiciler "Özgür Filistin" diye slogan attı.

Golan'ın dünkü yarı final performansı sırasında da 9 bin kişilik izleyici kitlesi içerisinde yuhalamalar duyuldu.

Protestolara tepki gösteren İsrail Yayın Kurumu, Avrupa Yayın Birliği'ne (EBU) yuhalama konusunda şikayette bulunduğunu ve örgütün gelecekte bunu önlemesini istediğini bildirdi.

Yarışmadaki kostümlü provada 'Özgür Filistin' sloganları, İsrailli yarışmacı Eden Golan'ın performansının önüne geçti.

Yunan yarışmacı İsrailli temsilcileri basın toplantısında protesto etti

Yarı final öncesi yarışmacıların katıldığı basın toplantısında da Yunanistan'ın Eurovision 2024 temsilcisi şarkıcı Marina Satti'nin İsrail temsilcilerinin konuşması sırasındaki hareketleri dikkat çekti. 

İsrailli ekibin konuşmasına ilgisiz tavırlarıyla dikkatleri üzerine çeken Satti, İsrailli temsilciler konuşurken esneyerek uyuyormuş gibi yaptı.

Yunan yarışmacının basın toplantısındaki eylemi ilgi topladı.

Aynı basın toplantısında bir Türk muhabir, Satti'ye kendisinin yalnızca Yunanistan'ı değil, aynı zamanda tüm Balkanları ve Türkiye'yi temsil ettiğini belirterek, kendisinin bu konuda ne düşündüğünü sordu.

Muhabirin sorusuna yanıt veren Satti, Türkiye'yi gerçekten sevdiğini söyleyerek şunları kaydetti:

"Bir müzik öğretmenim vardı. Bana Doğu Akdeniz bölgesinin geleneksel müzik notalarını öğreten... Yunanistan'dan, İran'dan, Azerbaycan'dan ve Türkiye'den şarkılar dinliyorduk. Neden bu kadar çok ortak nokta olduğunu anlamaya çalışıyordum ve farklılıkları da anlamaya çalışıyordum. Öğretmenim asla unutamayacağım bir şey söyledi: O bölgenin, kültürünün, geleneğinin ve yaşının mevcut ülke topraklarının yaşından çok daha eski olduğunu... Bu nedenle sizinle kesinlikle çok şey paylaşıyoruz. Çok teşekkür ederim." 

Bir Türk muhabirin sorusuna yanıt veren Yunan yarışmacı, Türkiye'ye dair dostça mesajlar verdi.

Kefiyeyle çıkan eski yarışmacıyla organizatörler arasında gerilim

Yarışmanın açılış seremonisinde performans sergileyen İsveçli eski Eurovision şarkıcısı, Filistin yanlısı semboller taktıkları için etkinlik organizatörleri tarafından tepki gördü.

Açılış gösterisini yapan İsveçli şarkıcı Eric Saade, Salı günkü gösteri sırasında bileğine Filistin direnişinin sembollerinden olan kefiye taktı.

Olayın ardından bir EBU sözcüsü, İngiliz Time gazetesine yaptığı açıklamada, Saade'nin provalar sırasında kefiye giymediğini ancak "canlı yayından önce kimse fark etmeden taktığını" söyledi.

Sözcü, e-postayla gönderdiği açıklamada, "Eric Saade'in olayın siyasi olmayan niteliğinden taviz vermeyi seçmesinden üzüntü duyuyoruz. Eurovision sahnesine çıktığınızda geçerli olan kuralların farkındaydı” ifadelerini kullandı.

Filistin asıllı olan Saade, Instagram hikayesinde yayınlanan bir açıklamada, "Bu sadece kökenimin bir kısmını gösterme yolumdu. Bu kefiyeyi küçük bir çocukken, ailemin nereden geldiğini asla unutmamak için babamdan almıştım. O zamanlar bunun bir gün EBU tarafından 'siyasi sembol' olarak adlandırılacağını bilmiyordum. Bu, 'İsveç Dala atı'nı siyasi bir sembol olarak adlandırmak gibi... Benim gözümde bu sadece ırkçılık. Sadece kapsayıcı olmak ve bana özgün bir şeyler giymek istedim, ancak EBU etnik kökenimin tartışmalı olduğunu düşünüyor gibi görünüyor. Benim hakkımda hiçbir şey söylemiyor ama onlar hakkında her şeyi söylüyor" dedi.

Filistin asıllı İsveçli şarkıcı Eric Saade, Eurovision'da 2010 yılında "Manboy" (Erkek Çocuk) isimli şarkısıyla yarışmış ve üçüncü olmuştu. Saade, bu yılki açılış törenine davetli olarak katıldı. 

İrlandalı yarışmacıya 'mesajlarını sil' talimatı

İrlandalı yarışmacı Bambie Thug da aynı gece gazetecilere, yarışma organizatörlerinin yarı final performanslarından önce Filistin yanlısı referanslar nedeniyle sahne makyajlarını değiştirmelerini "emrettiğini" söyledi.

Bambie Thug, kostüm makyajının bir parçası olarak başlangıçta yüzüne ve bacaklarına Ogham olarak bilinen eski bir Kelt alfabesiyle "Ateşkes" ve "Filistin'e Özgürlük" kelimelerini yazmıştı. Ancak Eurovision yönetimi, kendisinden bu yazıları silmesini talep etti. 

Bambie Thug, yarı finalden sonra düzenlenen basın toplantısında "Bu benim için çok önemliydi çünkü ben adalet yanlısıyım ve barış yanlısıyım. Maalesef bugün bu mesajları EBU'nun talimatıyla yalnızca 'Cadıyı taçlandırın' olarak değiştirmek zorunda kaldım" dedi.

İrlandalı şarkıcı Bambie Thug, Eurovision 2024'te "Doomsday Blue" (Kıyamet Günü Mavisi) adlı şarkısıyla yarışacak.

Organizatörler İsrail'in katılımını tepkilere rağmen onaylamıştı

Eurovision'u "siyasi olmayan bir etkinlik" olarak tutmaya çalıştıklarını iddia eden yarışma organizatörleri, İsrail'in Gazze savaşı nedeniyle engellenmesi yönündeki çağrıları reddetmişti.

Diğer yandan yöneticiler, İsrail'e, Hamas'ın 7 Ekim saldırısına açıkça atıfta bulunan, orijinal adı "Ekim Yağmuru" olan şarkının sözlerini değiştirmesini söylediler. Bunun ardından şarkının adı "Hurricane" (Kasırga) olarak değiştirildi ve İsrailli şarkıcı Eden Golan'ın yarışmaya katılmasına izin verildi.

İsrail'in yarışmaya katılmasına izin verme kararını eleştirenler, Rusya'nın Ukrayna'ya saldırı başlatmasından sonra 2022'de Eurovision'dan çıkarıldığını, Belarus'un da Batıcı muhalefete yönelik yaptırımları nedeniyle bir yıl önce atıldığını hatırlatıyor.