Bursa'nın Gemlik ilçesindeki Borusan Lojistik'e bağlı Borusan Limanı'nda çalışan işçiler, Mart ayı içerisinde Türkiye Liman, Deniz, Tersane ve Depo İşçileri Sendikası'na (Liman-İş) üye oldu. İşçilerin sendikalaşması üzerine 4 kişi işten atıldı.

Liman işçilerinin direnişe başlamasının ardından patronun geri adım atması üzerine anlaşma sağlandı ve direniş sonlandırıldı. Anlaşmaya göre şu taleplerde uzlaşılmıştı:

• İşten atılan 4 işçi geri alınacak,
• Sendikalı olan işçilere baskı yapılmayacak,
• Sendikalı olduğu için kimse işten atılmayacak,
• Direniş boyunca çalışılmayan sürelerin ücretleri ödenecek,
• Ücret ve SGK ödemelerinde kesinti yapılmayacak.

Patron işçiler hakkında suç duyurusunda bulundu

Öte yandan Borusan Lojistik patronu işçilerin kazanımı karşısında rahat durmadı. Önce 27 işçiyi ücretsiz izne çıkarma kararı aldı. İşçilerin buna tepki göstermesi üzere bu kez “idari izinli” sayılacaklarını açıkladı.

Ardından Mart ayında yaşanan direnişte yer aldıkları gerekçesi ile 122 Borusan Limanı işçisi hakkında savcılığa suç duyurusunda bulundu.

30'dan fazla işçi işten atıldı, kalanlar 'istifa edin' denilerek tehdit edildi: 'Kanunsuz bir şey yapmadık"

Verdiği sözleri tutmayan Borusan Lojistik patronu, 21 Mayıs'ta 30'un üzerinde işçiyi işten çıkardı. Sendikanın yaptığı açıklamaya göre, geriye kalan işçilereyse "İstifa edin yoksa hepinizi atarız" denilerek baskı yapılıyor.

soL'a konuşan Borusan işçileri de yöneticilerin kendilerini arayıp, "Ya bizle çalışacaksın ya da sendikadan vazgeçeceksin" diyerek tehdit ettiğini söyledi. İşçi, "Anayasal hakkımızı kullanmamıza engel oldular. Tehdit edenleri ve kimleri tehdit ettiklerini de biliyoruz. Bir kısmına şahit oldum" diye konuştu:

"İçeride bize baskı yapıldı, yemeklerimiz kesildi, sendikadan 'Bunlar terörist, hırsız' diyerek vazgeçirmeye çalıştılar, yalan söylediler. Biz yaptığımız şeyin arkasındayız, kanunsuz bir şey yapmadık."

İşçilere işten çıkarılma nedeni belirtilmedi

İşçilere işten çıkarılma nedeni de belirtilmedi, sözlü olarak "çıkın" denildi. Mesaj atan bazı işçilere şu cevap verildi:

"6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 70. Maddesi ile 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. Maddesi 2. Fıkrası (e)/(g)/(h)/(ı) bentleri gereğince iş akdiniz 21 Mayıs 2024 tarihinde feshedilmiştir. Sizin de bildiğiniz gibi 21 Mayıs 2024 tarihinde aranarak iş akdinizin feshedildiği bilgisi telefonda size verilmiştir. Ayrıca 21 Mayıs 2024 tarihinde fesih bildirimi noter kanalıyla gönderilmiştir."

İşçiler neden sendikalaşmak istedi?

İşçiler, soL'a çalışma koşullarını da anlattı. Sendikalaşmalarının gerekçesi olarak kötü çalışma koşullarını gösteren işçiler, "Borusan port ülkeye çok iyi bir imaj veriyor ancak içerde bizim yaşadıklarımız bize reva gördüğü çalışma koşulları hiç öyle değil" dedi: 

"Hakkımızı arayana kadar, sendikalı olana kadar 2 haftada bir hafta tatili yapıyorduk. Akşam 20.00 - sabah 08.00 şeklinde 12 saat çalışıyorduk."

İşçilerin sosyal yaşantılarına kadar müdahaleye varan uygulamalar yapıldığını ifade eden işçiler, haftalık izinlerin kullandırılmaması, gece vardiyalarının 12 saate kadar olması gibi kanun dışı uygulamaların son bulmaması için sendikalaşmak istediklerini ancak sendika düşmanlığının yayılmak istendiğini belirtti.

İşçiler iş güvenliği tedbirlerine hiç önem verilmediğine de işaret etti:

"Kullanılan makinelerin yaşları ve ekipmanları ile üzerindeki hasarlara rağmen kullanılması zorunlu tutuldu, itirazlarımız hiç dikkate alınmadı. Mesleki yeterliliği olmayan yeterli eğitimleri alamayan işçiler direk operasyona veriliyor. İş makinelerinin durumu dışarıdan çıplak gözle bakan birinin dahi anlayacağı şekilde asla çalışmaya uygun değil. Camları kırık olan, yaşlı makineleri kullanmaya zorlandık."

'İş makinelerinde silecek yok, yağmur yağınca araçlar su alıyordu'

Başka bir işçi de yağmurlu havada sileceksiz makineleri kullandıklarını ve canları pahasına çalışmaya zorlandıklarını anlattı: 

"İş makinelerinde silecek yok, bıçakları tutan pimler yok, kapılar kapanmıyor. Yağmur yağdığı sırada araçlar su alıyor, sırılsıklam oluyorduk. Sendikayı çalışma koşullarımız insana yaraşır olsun diye istedik. Tüm öncü işçiler işsiz kaldık. Yemekler kesinlikle yaptığımız ağır işe uygun değildi. İhtiyacımız olan kaloriyi almamızı bırakın, besin değerleri ve hijyen koşulları açısından da her şey rezaletti."

Patron önlem olarak Borusan Filarmoni'yi bile limanda çalışıyor gösterdi

İşçilerin neredeyse tamamının üye olduğu limanda, patron sendikalaşmayı engellemek için Borusan'a bağlı başka işyerlerinde çalışan işçileri de limanda çalışıyormuş gibi gösterdi, çalışan sayısında dikkat çekici bir artış yapıldı. 

Borusan Lojistik'in oyunu, sendika Çalışma Bakanlığı'na yetki başvurusu yapınca ortaya çıktı.

Boş depolara bile holdinge bağlı işçiler çalışıyormuş gibi kaydırıldı. İşçiler, bakanlık yetki veremesin diye fiili olarak işyerinde çalışmayan işçilerin dahi işyerinde çalıştığının göründüğünü tespit etti.

Borusan Filarmoni Orkestrası çalışanlarının kaydı da limanda gösterildi.

İşçiler şikayet etmeye hazırlanıyor

Hukuksuzluk milletvekilleri aracılığıyla Meclis'e de taşınırken, işten çıkarılan işçiler Borusan Lojistik'i şikayet edecek.

Şikayet dilekçesinde "sendikal hakların kullanılmasının engellenmesi" ve "yalan beyanda bulunmayla" ilgili suç duyurusunda bulunulacak.

Ayrıca şirket, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bursa Çalışma İl Müdürlüğü'ne Borusan Limanı yöneticilerinin Sosyal Güvenlik Kurumu'na yalan beyanda bulunarak fiili olarak çalışmayan işçileri fiili olarak çalışıyormuş gibi göstermek, sendikal hakları engellemek, 270 saat üzerinde fazla mesai yaptırmak, fazla mesaileri ödememek, fazla mesai için işçinin onayını almamak, iş akdinin feshi sonrası çalışma belgesi ve yazılı fesih belgesi düzenlememek, gerçeğe aykırı belge düzenlemek, çalışma sürelerine ve buna dair yönetmelik hükümlerine uymamak, ara dinlenmesini uygulamamak, telafi çalışması usullerine uymamak, işçileri geceleri 7,5 saatten fazla 12 saat çalıştırmak, gece ve gündüz postalarını değiştirmemek, hafta tatillerini kullandırmamak, işçi özlük dosyasını düzenlememek, çalışma sürelerine ilişkin yönetmeliklere muhalefet etmek, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine uymamak, toplu işten çıkarma hükümlerine aykırı olarak işçi çıkartmak (toplu işçi çıkarma) nedenlerinden dolayı da şikayet edilecek.