Brezilya Ulusal Müzesi’nde dün çıkan yangın, içinde ülke ve dünya tarihine ait 20 milyona yakın nesnenin yer aldığı koleksiyonla birlikte müzeyi yok etti. Brezilyalı yetkililer felakete yol açan nedenin bütçe kesintileri olduğuna işaret etti.
Amerika kıtasının en büyük antropoloji ve doğa tarihi koleksiyonunu barındıran müzelerden biri olan Brezilya Uusal Müzesi dünkü yangının ardından neredeyse yok oldu.
Rio de Janeiro’daki müzenin müdür yardımcısı hiçbir zaman yeterli mali destek almadıklarını söyledi.
Brezilya’da Ekim ayında yapılacak başkanlık seçimine aday olan Marina Silva da, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, son üç yıldır Rio de Janeiro Federal Üniversitesi ve diğer devlet üniversitelerinin içinde bulunduğu mali darboğazın trajedinin göz göre göre geldiğini gösterdiğini söyledi.
Müzenin ziyaretçilere kapalı olduğu Pazar akşamı başlayan yangına neyin sebep olduğu belirsizliğini koruyor. Ancak Brezilya basını Kültür Bakanı Sergio Sa Leitao’nun yangının binanın çatısına takılan bir uçan balonun alev almasıyla başlamış olabileceği sözlerine yer verdi.
Daha önce Portekiz Kraliyet Sarayı olarak kullanılan bina 1818 yılında müzeye dönüştürülmüştü. Brezilya Devlet Başkanı Michel Temer, Twitter’dan yaptığı açıklamada “200 yıllık çalışma, araştırma ve bilginin yok olduğunu” belirterek bunun tüm Brezilyalılar için üzücü bir gün olduğunu kaydetti.
Kültür Bakanı Sa Leitao da bunun “önlenebilir bir trajedi olduğunu” belirtti ancak yeniden inşa çalışmalarının başlatılacağını dile getirdi.
'İTFAİYENİN ELİNDE NE SU NE MERDİVEN VARDI'
BBC’nin haberine göre, müzede balık bilimi uzmanı olarak çalışan Prof. Paulo Buckup dün yerel saatle 19.30’da binaya geldiğinde bazı hayvan örneklerinin hâlâ sağlam olduğunu ancak itfaiyenin elinde ne su ne de bir merdiven olduğunu, hiçbir müdahalede bulunulamadığı için o örneklerin de kurtarılamadığını söyledi.
Buckup, kendilerinin inisiyatif aldıklarını ve kapıları kırarak kurtarabildikleri kadar nesneyi kurtarmaya çalıştıklarını, taşıma sırasında askerlerin kendilerine yardım ettiğini aktardı. Profesör Buckup'ın kurtarabildiği birkaç bin yumuşakça numunesi, koleksiyonun ancak çok küçük bir parçası. Kurtaramadıkları arasında on binlerce kabuklu ve böcek numunesi bulunuyor. Buckup “Bazıları 30-40 yıldır çalışan meslektaşlarım için büyük üzüntü duyuyorum. Şimdi çalışmalarının bütün kanıtları yok oldu ve hayatlarının anlamı da yitip gitti” dedi.
MÜZE MÜDÜR YARDIMCISI: YILLARDIR KAYNAK MÜCADELESİ VERİYORUZ
Müzenin müdür yardımcısı Luiz Fernando Dias Duarte ise “muazzam bir öfke” içinde olduğunu belirterek yetkililerin aymazlığından şikayet etti. Duarte “Bugün yok olan her şeyi uygun bir biçimde korumak için kaynak sağlamak üzere yıllardır farklı hükümetlerle mücadele ediyoruz” ifadelerini kullandı.
MÜZE ÖNÜNDE PROTESTO: POLİS BİBER GAZI KULLANDI
Öte yandan müze önünde bugün bir protesto gösterisi de düzenlendi. Polis bütçe kesintilerini protesto eden göstericilere karşı biber gazı kullandı.
Müzede yangına karşı kullanılmak üzere gerekli teçhizatın bulunmaması da eleştirilerin başında geliyor. Müze müdür yardımcısı Dias Duarte, Haziran ayında 5,3 milyon dolarlık bir modernizasyon planının onaylandığını, bu planda çağdaş yangın söndürücü teçhizatın da yer aldığını ancak planın Ekim ayındaki seçimlerden sonra yürürlüğe konulmasının beklendiğini açıkladı.
Müzede 5 ay önce büyük bir dinozor sergisi termit istilası yüzünden iptal edilmiş, daha sonra kitlesel fonlama kampanyası sonucu yeniden açılmıştı.
'BİNADA ÇOK ÇABUK ALEV ALACAK BİRÇOK MALZEME VARDI'
Müzede kütüphaneci olarak çalışan Edson Vargas da Silva da yerel basına yaptığı açıklamada, binanın zemininin ahşap olduğunu ve müzede çok çabuk yanabilecek kağıt dokümanlar gibi birçok malzemenin bulunduğunu dile getirdi.
Brezilya Ulusal Müzesi, Rio de Janeiro Federal Üniversitesi tarafından yönetiliyor. Son yıllarda üniversitenin mali bir darboğazdan geçtiği belirtiliyor. Aynı zamanda eyalet de bir bütçe krizi ile karşı karşıya.
İtfaiye sözcüsü Roberto Robadey AP’ye yaptığı açıklamada müze yakınlarındaki hidrantların çalışmadığını bu nedenle itfaiyecilerin yakınlardaki bir gölden suyu taşımak zorunda kaldıklarını ifade etti.
HANGİ KOLEKSİYONLAR VARDI?
Müzenin koleksiyonundaki 20 milyona yakın nesne içinde fosiller, dinozor kemiklerinin yanısıra Latin Amerika’da bulunan en eski insan iskeleti olan ve 12 bin yıl öncesinden kalma “Luzia” adıyla anılan bir kadına ait iskelet yer alıyordu.
Koleksiyonda ayrıca 1784 yılında Bahia eyaletinde bulunan Bendego adlı meteor da yer alıyor. Meteorun yangından sonraki hali AFP tarafından böyle görüntülendi:
Müzede Latin Amerika'daki 56 bin türe ait fosil, 700 parçadan daha büyük bir Mısır koleksiyonu, Antik Yunan, Roma ve Etrüsk dönemlerine ait 750 eser ve Amerika kıtasında Kristof Kolomb öncesi döneme ait araçlara kadar çok sayıda tarihi obje vardı.
Müze, Portekizlililerin kıtaya geldiği 1500'lerden 1889'da Cumhuriyetin ilanına kadar bir dizi objeye de ev sahipliği yapıyordu. Etnoloji koleksiyonunda Amerika kıtasındaki yerli kültürlere ait eşsiz parçalar yer alıyordu.