Fransa'da faşist Ulusal Birlik (RN) partisi, erken parlamento seçimlerinin ilk turunda üstünlük sağladı.
Fransız anket şirketleri, Marine Le Pen'in partisi RN'sinin oyların yaklaşık yüzde 34'ünü kazandığını bildirdi. Sol koalisyon Yeni Halk Cephesi (NFP) oyların yaklaşık yüzde 29'unu alırken, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un merkezci Ensemble ittifakı yaklaşık yüzde 20,5 oy oranıyla üçüncü oldu.
İlk tur sonuçları, RN'yi hükümet kurma olasılığı açısından güçlü bir konuma getirdi.
Sonuçların ardından, Kuzey Fransa'daki Henin-Beaumont seçim bölgesinde destekçilerine konuşma yapan Le Pen, "Fransızlar, küçümseyici ve aşındırıcı bir gücün sayfasını çevirmeye istekli olduklarını gösterdiler" dedi.
Le Pen'in başbakan adayı olan RN Genel Başkanı Jordan Bardella'ysa, ikinci turun "Fransız Beşinci Cumhuriyeti tarihindeki en önemli tur" olacağını öne sürdü.
Macron'un partisinin silindiğini söyleyen Bardella, ayrıca "aşırı solun Fransa ve tüm Fransız halkı için gerçek bir tehlike oluşturan varoluşsal bir kriz" yarattığını iddia etti.
Fransız anket şirketi Elabe, BFM TV için yaptığı bir tahminde, RN ve müttefiklerinin 7 Temmuz'daki ikinci oylama turunda 260-310 parlamento koltuğu kazanabileceğini belirtirken, Ipsos şirketi, France TV için yaptığı bir ankette RN ve müttefikleri için 230-280 koltuk aralığını öngördü.
Le Pen ve Bardella, partilerinin Fransa'nın alt meclisi olan Ulusal Meclis'te mutlak çoğunluğu sağlayacak olan toplam 289 sandalyeyi hedeflediklerini söylemişti.
Macron'dan 'geniş demokratik ittifak' çağrısı
RN'nin iktidarı kazanma ve hükümet kurma şansının ardından, diğer siyasi partilerin önümüzdeki günlerde pazarlık yapabileceğine dair ihtimaller gündeme geldi.
Sonuçların ardından Macron da "aşırı sağa karşı geniş bir demokratik ittifak" çağrısında bulundu.
"İkinci tur için geniş, açıkça demokratik ve cumhuriyetçi bir ittifak zamanı geldi" diye konuşan Macron, ilk turdaki yüksek katılımın "bu oylamanın yurttaşlar önemini ve siyasi durumu açıklığa kavuşturma arzusunu" gösterdiğini ifade etti.
Başbakan Gabriel Attal da, aşırı sağın "iktidarın kapısında" olduğunu belirterek, "RN'ye hiçbir oy gitmemesi" yönünde uyarı yaptı.
Halk Cephesi'nden 'ikinci turda Macron'u destekleyebiliriz' mesajı
Sol koalisyon Yeni Halk Cephesi'nin lideri Jean-Luc Melenchon da, parlamento seçimlerinin ilk turunda üçüncü olan adayları geri çekeceğini ve ikinci turda Le Pen'i yenmek için "iki atlı yarışın garanti altına alınacağını" söyledi.
Melenchon, "Önceki tüm seçimlerdeki ilkelerimiz ve duruşlarımız doğrultusunda, RN'nin zafer kazanmasına asla izin vermeyeceğiz" dedi.
Fransız Demokratik Emek Konfederasyonu'nun eski genel sekreteri ve Avrupa Sendika Konfederasyonu'nun şu anki başkanı Laurent Berger de, X'teki bir gönderisinde "abluka" çağrısında bulundu.
Berger, "Bu akşam demokrasimiz ve cumhuriyetçi değerlerimiz, iktidar eşiğindeki Ulusal Birlik karşısında tehlikede. Bu tehlike karşısında aşırı sağı engellemek zorunludur" diye yazdı.
Seçime yüksek katılım
Ipsos şirketi, ilk tur seçimlerine katılımın yüzde 65,5 olduğunu tahmin ettiğini duyurdu. Bu, 1997'den bu yana en yüksek oran oldu.
Sonuçların ardından büyük kentlerde protestolar
Sonuçların açıklamasının ardından başkent Paris'in yanı sıra Lyon, Nantes ve diğer büyük kentlerin sokaklarında faşist partilere karşı protestolar başladı.
RN karşıtları, Paris'teki Cumhuriyet Meydanı'nda (Place de la Republique) sol ittifakın düzenlediği bir mitingde toplandı.
RN mutlak çoğunluğu sağlarsa ne olacak?
RN'nin ikinci turda mutlak çoğunluğu elde etmeyi başarması durumunda, partinin 2027'ye kadar görev süresini tamamlama sözü veren Cumhurbaşkanı Macron'la birlikte "gergin bir dönem" yaşaması bekleniyor.
RN'nin çoğunluğu sağlayamaması durumundaysa, kalıcı bir koalisyon hükümeti kurmak için uzun müzakere döneminin başlayabileceği öngörülüyor.
Fransa'daki seçim sistemine göre, eğer hiçbir aday ilk turda yüzde 50'ye ulaşamazsa, en iyi iki aday otomatik olarak ikinci tura katılmaya hak kazanıyor. Oyların yüzde 12,5'ine sahip olan herkes ikinci tura kalabiliyor. İkinci turda en fazla oyu alan seçim bölgesini kazanıyor.
Macron, RN'nin geçen ay Avrupa Parlamentosu seçimlerinde yükselişe geçmesinin ardından parlamentoyu feshedip erken seçim çağrısı yapmıştı.
