TMMOB Peyzaj Mimarları Odası, Karadeniz Bölgesinde aşırı yağışlar sonrası yaşanan sel "afetleri" ile ilgili açıklamada bulunarak alınacak önlemleri dile getirdi.
Karadeniz Bölgesinde etkin olan aşırı yağışlar sonrası yaşanan sel "afetleri"nin sonucunda pek çok yerleşim yerinin olumsuz etkilendiğine dikkat çekilen açıklamada;, “Yol çökmeleri nedeniyle ulaşım sağlanamamış, vatandaşlarımız evlerinde mahsur kalmış ve pek çok maddi kayıp meydana gelmiştir. Sellerden etkilenen vatandaşlarımıza geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz” denildi.
‘Afetlere karşı ne kadar hazırlıksız ve dirençsiz olduğumuz görüldü’
Küresel iklim değişikliğinin etkilerinin katlanarak arttığı vurgulanan açıklamada şöyle denildi; “İklim krizine uyum ve etkilerinin azaltılmasına yönelik adımların derhal atılması gerektiğine yönelik odamız sürekli olarak uyarılarda bulunmaktadır. Bir taraftan dünya üzerinde sıcaklık rekorları kırılırken bir taraftan ani yağışlar sebebiyle yaşanan seller, iklim krizinin bir gerçek olduğunu alenen göstermekte ve hayatımızı daha da fazla olumsuz etkilemektedir. Mevsim normallerinin üzerinde seyreden yağışlar sebebiyle meydana gelen sel felaketleri, afetlere karşı ne kadar hazırlıksız ve dirençsiz olduğumuzu hepimize göstermiştir.”
İçinde bulunulan iklim krizi ile afetlerin yaşanma sıklığının yakın gelecekte daha da artacağının altı çizilen açıklamada; “Gezegenimiz artık dönüşü olmayan bir iklim değişikliği sürecine girmiş bulunmaktadır. Bu durumda yapabileceğimiz tek şey ise iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin azaltılması yönünde adımlar atmaktadır. İklim değişikliğine uyum ve etkilerinin azaltılmasına yönelik atılacak adımlar ise ancak ve ancak doğa tabanlı çözümler ile mümkündür. Dolayısıyla bu ve benzeri afetlere karşı hazırlıklı olunması ve acil eylem planları hayata geçirilmesi gerektiğini yinelemekteyiz”
‘Akıl, bilim ve tekniğe dayalı adımlar atılmalı’
Akıl, bilim ve teknikle atılması gereken adımların belli olduğu belirtilen açıklamada alınması gereken önlemler şöyle sıralandı;
- Kentler azami yağış miktarı göz önüne alınarak kurgulanmalı, afet ve iklim dirençli kentler için mavi yeşil altyapı sistemleri ile peyzaj tabanlı şehircilik modeli benimsenmelidir,
- İmar barışı gibi uygulamalarla plansız, denetimsiz ve çarpık kentleşmeden derhal vazgeçilmeli, özellikle dere yataklarında yapılaşmanın önüne geçilmelidir,
- Betonla kaplı geçirimsiz yüzeylerin suyun debisini arttırarak yaşanan felaketlerin etkisini derinleştirmektedir. Taşkın ve heyelanı önlemek için yağmur suyunu tutacak, debisini yavaşlatacak ve yeraltı sularına karışmasını sağlayacak yeşil altyapı sistemleri acilen zorunlu hale getirilmelidir,
- Özellikle son zamanlar deprem bölgelerine uygulanması düşünülen mera ve orman alanlarının yapılaşmaya açılması planlarından, kısa vadeli çözüm üretirken gelecekte çok daha büyük yıkımlara neden olacağı için, vazgeçilmelidir,
- İnsanı önceleyen ve insan odaklı yaklaşımların ötesinde, tüm canlıların bir arada yaşayabileceği, kent-doğa ilişkisini doğru yöneten kentler planlanmalı ve kentsel mekanlar tasarlanmalıdır,
- Afet risklerini azaltmak için ekosistemlerin sürdürülebilir kullanımı ve yönetimine yönelik hazırlanan uluslararası eylem kılavuzları, ulusal ve yerel ölçeklerde ülkemiz için de hazırlanmalıdır,
- İmar planlarında, doğal geçirimli yüzeylerin artırılması adına açık yeşil alan miktarları arttırılarak birbirine bağlı bir sistem olarak kurgulanmalıdır,
- Peyzaj karakter analizi ve peyzaj atlasları planlamaya esas olacak şekilde hazırlanmalıdır,
- Kentlerde kişi başına düşen aktif yeşil alan miktarı arttırılmalıdır,
- İklim değişikliği ile mücadele konusunda peyzaj mimarları sürece etkin olarak katılmalıdır.
‘Kamu ve doğa çıkarlarını gözeten politikalar hayata geçirilmeli’
Afetten etkilenen vatandaşlara geçmiş olsun dilekleri iletilen açıklamada şu ifadelere yer verildi; “ihmal ve yanlış yönetimlerden kaynaklanan afetlerin artık son bulmasını, kamu ve doğa çıkarlarını gözeten akıl, bilim ve tekniğe dayanan politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini tekrar ve ısrarla yineliyoruz.
Daha fazla kaybımızın olmaması için iklim değişikliğine uyum ve etkilerinin azaltılması yönünde oluşturulacak politikalarda peyzaj mimarlarının etkin rol oynaması gerektiğinin altını yeniden çiziyoruz.”
