Anayasa Mahkemesi yeni üyesi Basri Bağcı'nın yemin töreninde konuşan AYM Başkanı Zühtü Arslan, yaptığı konuşmada yargı bağımsızlığı konusuna ve bireysel başvuru sayılarına dikkat çekti.
“Irkçılık ve yabancı düşmanlığı mevcut salgından daha tehlikelidir" diyen Arslan, "Bizim gibi olmayan, bizim gibi düşünmeyenlerin de hakları olduğunu düşünmemiz gerekir" dedi.
"Adaletin gözü bağlıdır. Tarafların kim olduğuna bakmadan adil yargılamada bulunur” ifadesini kullanan Arslan, şöyle devam etti:
"Yargının tarafsızlığı öncelikle bağımsızlığını gerektirir. Yargının bağımsızlığı anayasada çok net ifade edilmiştir. Terazi, kadim medeniyetlerde temel ölçülerden birisidir. Bu sayede kamu düzeni sağlanır. Adaleti sağlayan hukuk düzeni, toplum ve devlet için bir rahmettir. Hukuksuz kalan bir millet soluksuz kalan bir devlettir. İki tarafı keskin kılıç hukukun üstünlüğünü vurgular. Bu üç unsur hayata geçirildiğinde adil yargılanma sorunları ortadan kalacaktır.”
AYM Başkanı ne kadar tarafsız?
Arslan’ın bu sözleri göreve getiriliş sürecini ve AYM’nin aldığı kararları akıllara getirdi.
2009-2012 yılları arası Polis Akademisi Başkanı olan Arslan, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül tarafından 2012 yılında YÖK kontenjanından AYM üyeliğine seçilmişti. Arslan, aynı zamanda AKP'nin hazırladığı "sivil anayasa"nın mimarı olarak da biliniyordu.
Sadece bu da değil, Arslan, Erdoğan’ın huzuruna çıktığı bir kare de “yargı bağımsızlığının” ne kadar önemli olduğunu gösteren cinstendi.
Arslan’ın AYM’sinin aldığı kararlar
“Yargının tarafsızlığı öncelikle bağımsızlığını gerektirir. Yargının bağımsızlığı anayasada çok net ifade edilmiştir. Terazi, kadim medeniyetlerde temel ölçülerden birisidir. Bu sayede kamu düzeni sağlanır” diyen Arslan’ın başında bulunduğu AYM’nin bazı kararları:
-
Anayasa Mahkemesi, AKP'nin seçim düzenlemesinin iptaline ilişkin talebi neden reddettiğini açıkladı. AYM'ye göre mühürsüz olayların geçerli sayılması Anayasa'ya aykırı değil, sandıkların taşınması ise seçim güvenliği için...
- Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi ve HDP Adana Milletvekili Meral Danış Beştaş’ın sokağa çıkma yasaklarının sona erdirilmesi talebini ‘başvurucunun doğrudan mağdur olmadığı’ gerekçesiyle reddeden AYM, abluka altındaki Sur ve Cizre’den yapılan başvuruyu değerlendirmiş, sokağa çıkma yasaklarına karşı durdurma talebini bir kez daha reddederek bölgede ‘ciddi bir tehlike olmadığını‘ savunmuştu.
- Bazı CHP ve HDP milletvekilleri "dokunulmazlıkların kaldırılmasıyla ilgili anayasa değişikliğine ilişkin kanunun iptali ve yürürlüğün durdurulması" istemiyle Anayasa Mahkemesine başvurmuş, başvuruları birleştirerek bugün görüşen Yüksek Mahkeme, istemlerin reddine karar vermişti.
- Anayasa Mahkemesi, Marmara Üniversitesi Haydarpaşa Yerleşkesi'nin bulunduğu tarihi binanın Sağlık Bilimleri Üniversitesi'ne devrinin iptalini reddetmişti.
- AYM, Yüksek Askeri Şura (YAŞ) sekretarya hizmetlerinin Cumhurbaşkanınca belirlenecek merci tarafından yürütüleceği hükmünün iptal talebini de reddetti.
- Anayasa Mahkemesi, Kanal İstanbul ve benzeri su yollarının yap-işlet-devret modeli kapsamına alınmasına yönelik yasal düzenlemenin iptali istemini reddetti.
Bireysel başvurudan şikayet ediyor ama…
"Bireysel başvuruyu başarıyla uygulayan hiçbir ülkede bizde olduğu kadar başvuru yapılmamaktadır. Mahkememize 2019'da 43 bin civarında başvuru yapılmış, yaklaşık 40 bin başvuru sonuçlandırılmıştır" diyen Zühtü Arslan, "Türk yargı sisteminden ve idareden beklenen AİHM standartlarını dikkate almaktır. Amaç bütün ihlalleri gidermek değil, hukuk ve idari sistemi aynı ihlallerden men etmektir. Aksi halde bizim temel meseleleri çözmemiz mümkün olmayacaktır" ifadesini kullandı.
Arslan’ın şikayet ettiği bireysel başvurular sonrası oluşan iş yükü aslında mahkemenin söz konusu başvuruların büyük çoğunluğuna verdiği ret yanıtıyla zaten ortadan kalkıyor.
AYM’ye bireysel başvurunun başladığı 2012’den 31 Mart 2020’ye kadar yapılan başvuru sayısı 266 bin 466 olurken, söz konusu başvuruların yıllar içinde katlandığı ortaya çıkmıştı.
Başvuruların 220 bin 985’i karara bağlanırken, mahkemede karar bekleyen 45 bin 481 dosya bulunduğu, bu başvuruların 198 bin 400’ünün kabul edilmediği açıklanmıştı.
AYM’nin incelemeler sonucunda hak ihlali tespit ettiği dosya 8 bin 659’da kalmıştı.