1 Ocak 2010 tarihinde yürürlüğe giren yeni yasal uygulama Avustralya çapında çalışanların neredeyse tümünü kapsıyor ve temel çalışma haklarını yasallaştırıyor.
Yürürlüğe giren yasa ile haftalık standart çalışma süresi en çok 38 saat olarak belirlendi. Yasaya göre işveren çalışma saatlerini keyfi olarak belirleyemeyecek. Ailelerin çalışma yaşamındaki yerinin önemini vurgulayan bir başka uygulamaya göre de artık çalışanlar belirli yaşın altındaki ya da sakatlıkları olan cocuklarının bakım gereksinimlerini karşılamak için çalışma saatlerinde esneklik isteyebilecekler. Yine hem anneler ve hem babalar 12 aylık ücretsiz doğum sonrası izni alabilecek, hatta gerektiğinde ek 12 aylık izin de istenilebilecek.
Yılda dört hafta yıllık tatil ve uzun hizmet izni de bu yasayla artık garanti altına alındı. Her yıl için 10 gün kişisel izin hakkı yasallaştırıldı ve ek olarak yakın aile üyelerinin ağır hastalıkları olduğunda ve vefatında da bir yılda iki gün izin kullanılabilecek.
Yasa ile birlikte işten çıkartmalar keyfiyetten kurtarılırken ve işten çıkartma tazminatı ve süresinin yasallaşması sağlandı. Howard dönemi uygulamalarının en sert karşı çıkılanlarından olan, işverenin çalışanları haksız bir şekilde keyfi olarak işten çıkarmasına karşı artık tazminat ödeme cezası getirildi. İşyerinin büyüklüğüne göre 6 ve 12 ay arasında değişen çalışma süresinden sonra her çalışan haksız işten çıkarmalara karşı güvence altına alınıyor.
Aslında her biri uzun bir sendikal uğraş süreci içinde kazanılmış olan bu haklar önceki Başbakan Howard’ın damgasını vurduğu uzun bir Liberal Parti hükümeti döneminde yontularak neredeyse yok edilmişti. Avustralya'da çok güçlü olan sendikaların yoğun mücaldeleri sonucunda hükümetteki Avustralya İşçi Partisi (ALP) yasaları yeniden düzenlemek zorunda kaldı.
1856 yılında, dünyada sekiz saat iş, sekiz saat uyku ve sekiz saat dinlenme hakkının kazanıldığı ilk ülke olan Avustralya, uzun yıllardır çalışma saatini sekiz saatin altına çekilmesi uğraşına öncülük etmekteydi. Bu konuda oldukça başarılı olan Avustralya’nın dirençli sendikaları bir çok iş kolunda bunu 37 saate kadar düşürmüş ve sıraki hedeflerini 36 saat olarak belirlemişti.
Bilindiği gibi Avustralya parlementosunda uzun bir dönem çoğunluğu elinde tutan Liberal-Ulusal Partileri koalisyonu sendikal direnişlere karşın kolaylıkla çıkardığı yasalarla bu hakları çalışanlardan alıp işverenlere uygun bir biçime getirmişti. Standart çalışma saati de yavaş yavaş yükseltilerek yeniden 40 saate yaklaştırılmaya başlamıştı.
ABD Başkanı Bush’un en yakın destekçisi olarak bilinen eski Başbakan Howard neo-liberal ekonomi uygulamalarını sorgusuz koşulsuz Avustralya’ya taşımıştı. Son genel seçimlerde hezimete uğrayarak kendi milletvekilliğini bile kaybeden Howard Avustralya‘da yüzünü göstermekten çekinirken, Bush’un Başkanlık döneminin son günlerinde Bush tarafından ödüllendirilmişti.
(soL – Avustralya)