AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın geçen hafta Yunanistan’ın başkenti Atina’ya yaptığı ziyarette iki ülke arasında Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyi'nin beşinci toplantısı yapıldı. Toplantı kapsamında varılan mutabakat ve anlaşmalar iki ülkenin patronlarının pek çok alanda işbirliğine gideceklerine işaret ediyor.
Toplantıda varılan mutabakatlar arasında Türk Eximbank ve Yatırım Ofisi’nin ihracat ve yatırım alanlarında Yunanistan sermayesiyle işbirliğine gitmesi ve iki ülke sermayesinin üçüncü ülkelerde de dahil olmak üzere ihracat konusunda araştırma programlarını geliştirmeleri dikkat çekiyor.
Yine iki ülke arasında yeni bir enerji nakil hattı kurulması da mutabakata varılan konular arasında.
Konsey toplantısında varılan mutabakatlardan dikkat çekenler şöyle:
1. Yunanistan Bağımsız Enerji Nakil Operatörü (IPTO) ile Türkiye Elektrik İletim Anonim Şirketi (TEİAŞ) arasında Rodopi-Babaeski arasında çalışacak enerji nakil hattı. Çift yönlü olarak kurulacak hattın kapasitesi 600MW olacak.
2. İki ülke firmalarının arasında ilişkilerin kolaylaştırılması için yasal düzenleme yapılacak.
3. Türk Eximbank CEO’su Ali Güney tarafından imzalanan mutabakata göre ihracat konusunda Yunan tarafıyla know-how paylaşımı yapılacak. Anlaşma personel eğitimi ve üçüncü ülkelerde ortak araştırma programlarının geliştirilmesini de kapsıyor.
4. Türkiye Yatırım Ofisi Başkanı Burak Dağlıoğlu tarafından imzalanan anlaşmaya göre yatırım alanında işbirliği yapılacak.
5. TOBB Başkan Yardımcısı Cengiz Güney tarafından imzalanan anlaşmaya göre iki ülkedeki iş dünyası arasında iletişim artırımı sağlanacak.
6. Sosyal yardım alanında işbirliği yapılacak.
7. İki ülke olimpiyat komiteleri arasında işbirliği yapılacak.
Yapılan ortak açıklamalara göreyse:
1. Turizm alanında işbirliğine yönelik adımlar atılacak.
2. Yunan GSRI ve TÜBİTAK arasında araştırma-geliştirme anlaşması imzalandı. Anlaşma kapsamında sağlık, ilaç, gıda, sürdürülebilir ekonomi, enerji, sanayi vb. konularında araştırma-geliştirme projelerinde ortak hareket edilecek.
3. Ticaret bakanlıkları 2 Şubat 2024 İstanbul'da toplanarak ticaret, enerji, nakliye, turizm sektörlerini gündem edecek.
4. İki ülke tarım bakanlıkları sel, yangınla mücadele, yasadışı balıkçılık alanında işbirliği yapacak.
5. Gümrük alanında işbirliği yapılacak.
6. İpsala bölgesine ikinci köprü inşaatına başlanacak. T.C. Karayolları ve Egnatia ODOS S.A. bu projede ortak çalışacak.
Ayrıca Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin tarafından imzalanan anlaşmayla iki ülke arasında öğrenci değişimi yapılacak.
Sonuç olarak bakıldığında iki ülkede sermayenin hareketini kolaylaştırıcı, hem Türk hem de Yunan sermayesinin kârlı çıkacağı pek çok alanda işbirliğine gidildiği görülüyor.
Ekonomik kaynak ihtiyacı ve imzalanan bildirge
Emekli diplomat, soL yazarı Engin Solakoğlu Erdoğan’ın Atina ziyaretinin ve Yunanistan'la yakınlaşma çabasının temelinde ekonomik kaynak ihtiyacının olduğu değerlendirmesini yapmıştı. ,
Solakoğlu ziyarette imzalanan iyi komşuluk ve dostluk bildirgesine de dikkat çekmişti.
Bildirgede ikili sorunların “uluslararası hukuk ve BM Şartı” temelinde barış çözümüne de atıf olduğunu belirten Solakoğlu “Bildirge bağlayıcı değil ama ‘uluslararası hukuk ve BM Şartı’na atıf otomatik olarak ikili sorunlara dair geleneksel Yunan yaklaşımına işaret ediyor. Bağlayıcı olmadığının belirtilmesi bunun sakıncasını ortadan kaldırmıyor zira diplomaside her yazılı belge zamanı geldiğinde önünüze koyulabilir” diye not düşmüştü.
