Milli Eğitim Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ve Gençlik ve Spor Bakanlığı; “öğrencilerin milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerleri benimseten, koruyan ve geliştiren fertler olmaları” amacıyla Çevreme Duyarlıyım, Değerlerime Sahip Çıkıyorum (ÇEDES) Protokolü hazırlamıştı.
Protokol kapsamında “manevi danışman” olarak görevlendirilen vaiz, Kuran kursu hocaları gibi din görevlilerinin MEB okullarındaki öğrencilere “değerler eğitimi” vereceği belirtilmişti.
Dindar ve kindar bir nesil projesi
AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın daha önce bir konuşmasında dile getirdiği "dindar ve kindar bir nesil" hedefinin adım adım hayata geçirildiği bu proje hedef olarak eğitim gören öğrencileri birebir muhatap alsa da kapsamı açısından velileri ve öğretmenleri içine alıyor. 2017 yılında bir eğitim çalıştayı sırasında Konya İl Milli Eğitim Müdürünün “Hiç kimse kendi düşüncesini dinin önüne geçirmemeli.” cümlesi, ÇEDES'in bir tür çıkış mantığını belirliyor.
Pilot çalışma yayılıyor tehlike büyüyor
Öncelikle İzmir, Çanakkale, Konya gibi kentlerde ÇEDES uygulamasına verilen tepki eylemleri ile gündeme gelen ÇEDES programı için 2023 yılında projenin tüm Türkiye'ye yayılarak tüm öğrencileri kapsaması hedeleniyor. 2021 yılında pilot bölge olarak yapılan ÇEDES kapsamında 48 şehir ve 181 okul bu çalışma hapsamına alınmıştı. Bu sayı 2022'de 81 ile 703 okula yayılırken 2023 için hedefin 81 ilde tüm okullar olduğu Milli Eğitim Bakanlığı tarafından duyuruldu.
"Çocuklara öğle yemeği yok ama din eğitimi var.
ÇEDES programı ile bir çok kentte "dindar nesil" yetiştirmek hedeflenirken veliler "çocuklarımızı tarikatlara teslim etmeyeceğiz" diyerek sürece tepki gösteriyor. Geçtiğimiz ay İzmir'de ÇEDES karşı velilerin ve eğitimcilerin bir araya gelerek yaptıkları mitingde konuşan Öğrenci Veli Derneği (Veli-Der) Başkanı Ömer Yılmaz ÇEDES protokolü ve yüzlerce protokolle bize, velilere, halka ait olan okulları tarikatlarla kuşatan, 80 darbecilerinin ürünü zorunlu din dersini son yayınlanan yönetmelikle 16 saate kadar çıkaran 2012 4+4+4 yasasının çıkarıldığı günlerde bütün okulları imam hatipleştireceğiz diyerek artık tüm okulları kuşatan, karma eğitimi kaldırmayı amaçlayan bu karanlığı reddediyoruz. Çocuklarımıza ücretsiz bir öğün okul yemeği hakkını dahi çok gören, okul öncesindeki çocukların dahi yemek haklarını ellerinden alan bu anlayışı reddediyoruz” dedi.
"Öğrencilerin tarikatların kucağına itilmesine seyirci kalmamız mümkün değil" diyen veliler bu projenin bir an önce sona erdirilmesini ve eşit, bilimsel eğitim taleplerini yineliyor.