Sosyal medya platformu Twitter tarafından ifşa edilerek askıya alınan 7 bin 340 AKP’li trol hesabıyla ilgili Stanford İnternet Gözlemevi’nin raporunda ilginç ayrıntılara yer verildi.
Raporda sözkonusu hesaplardan bazılarının Elon Musk’ı taklit ederek kripto para dolandırıcılığı yaptığının da tespit edildiği belirtildi.
Raporda sözkonusu hesapların oluşturulan farklı retweet ağlarında yer aldığı ve bu ağların AKP’li hesapların mesajlarını retweetlemek, AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı, AKP’nin Suriye ve Libya’daki politikalarını Türkçe ve İngilizce mesajlarla övmek, CHP ve HDP’yi karalayan kampanyalar ve Ankara Büyükşehir Belediyesi eski başkanı Melih Gökçek için de övgüler için kullanıldığı belirtildi.
Sözkonusu hesaplarca düzenlenen gıda mühendisi atamaları, yurtdışında yüksek lisans bursu için faizlerin affı gibi kampanyaların ardından hükümetin bu düzenlemeleri gündemine aldığına da dikkat çekildi.
Raporda yer alan bilgilerden bazıları şöyle:
Çoğu 2013'te hacklenen hükümet karşıtı hesaplar
- Twitter sözkonusu ağı Stanford Gözlemevi ile 3 Haziran’da paylaştı.
- 7 bin 340 hesabın 9 Haziran 2008 ile 18 Ocak 2020 tarihleri arasında oluşturulduğu belirlendi. Ancak 28 Ekim 2014 gibi belli bazı tarihlerde hesapların oluşturulmasında artış yaşandı. Ve bu hesapların çoğunun 2013’te başladığı tahmin edilen bir hükümet karşıtı hesapların hacklenmesi operasyonuyla ele geçirilmiş hesaplar olduğu anlaşıldı.
Ağın etkinliği 2014-2019 arası arttı
- Troll ağı 2014-2019 yılları arasında büyüdü ve etkinliği arttı. Her twit için ortalama 3,7 beğeni, retweet, yanıtlama ve alıntılamayı içeren etkinlik saptandı.
- Hesapların içinde bulunduğu datasetinde bazı yerel AKP yöneticileri yer alırken, diğerlerinin dijital pazarlama şirketleri, spor kulübü taraftarları olduğu geri kalanlarınsa tamamen sahte hesaplar ve retweet ağlarına bağlı hesaplar olduğu gözlendi.
Takipçi ortalaması 207
- Datasetindeki hesaplardan 60’ının yüz binden fazla takipçisi olduğu, 4 bin 534 hesabın takipçi sayısının 500’den az olduğu ve ağdaki ortalama takipçi sayısının 207 olduğu saptandı.
- Ağın genel olarak Türk vatandaşlarını hedeflediği gözlemlendi. AKP’yi destekleyen ve CHP ve HDP’yi eleştiren 37 milyon twit atıldı.
'Ak Davam' ve 'Ak Hilal' retweet halkaları
- Ağın bir dizi AKP yanlısı retweet halkalarını kapsadığı ve “Ak Davam” ve “Ak Hilal” gibi isimler verilen bu halkaların Zeynep Akgül (@okyanusgozlum0) ve Hakan (@hknknr07) adlı kullanıcılar tarafından yönetildiği ve çoğunlukla tek bir meseleye odaklanan sahte hesaplardan oluştuğu gözlendi. Aynı kişilerin başka retweet halkalarını da yönettikleri belirtildi. Halihazırda Twitter’ın askıya almadığı bazı hesaplardan @Ak_Davam_01 adlı hesabın kendisini AKP’ye yakın Dr. Halis Bayrak’ın mesajlarını retweet etmeye adadığı örneği verildi.
- Uydurulmuş kimlikler ve birbirine benzer isimlerle aynı gün oluşturulmuş çok sayıda hesap tespit edildi.
- Twitler 2017 yılındaki anayasa referandumunda Erdoğan’ı desteklemek için, Ekim 2019’da TSK’nin Suriye’deki harekatına destek için kullanıldı.
Önce Twitter'da kampanya, sonra kanun teklifi
- Sözkonusu hesaplardan bazı düzenlemeler için de kampanyalar yapıldı. Örneğin gıda mühendisi atamaları ve yurtdışı yüksek lisansta burslarında faiz ödemelerinin affı için önce bu ağlardan kampanya yapıldı, sonra sözkonusu düzenlemeler hükümet tarafından gündeme getirildi. Yine uzman çavuşlarla ilgili kanun teklifi de sözkonusu ağlardan önce kampanyayla duyuruldu, daha sonra AKP tarafından kanun teklifi sunuldu. Stanford raporunda sözkonusu kampanyaların hükümet tarafından başlatılıp başlatılmadığının belirsiz olduğu ancak hükümetin sözkonusu düzenlemeleri gündemine alırken sosyal medyadaki kampanyalara işaret ettiği belirtildi.
- AKP’nin Libya’ya asker gönderme kararını eleştiren CHP’yı “allahsızlık”la suçlayan, Katar’ı öven tweetler de bu hesaplardan paylaşıldı.
- Hesaplardan bazıları SpaceX ve Tesla patronu Elon Musk’ı taklit ederek kripto para dolandırıcılığına da girişti. Ak Troll ağındaki iki hesaptan Elon Musk’ın ismini taklit ederek gerçek Elon Musk hesabından yapılan paylaşımlara verilen yanıtlarda Musk’ın takipçileri krito para dolandırıcılığı yapıldığı tahmin edilen sitelere yönelendirilmeye çalışıldı.
- Stanford İnternet Gözlemevi'nin raporunda ayrıca araştırmacılara Twitter tarafından halen askıya alınmayan AKP yanlısı ağlardaki hesapların da incelenmesi çağrısında bulunuldu.