ABD'den Dünya Sağlık Örgütü'ne yönelik eleştiriler devam ediyor.
ABD DSÖ’nin fonlarını geçtiğimiz günlerde askıya almıştı. ABD Başkanı Donald Trump, örgütü, salgın hakkında Çin'in verdiği yanıltıcı bilgileri desteklemekle suçlamıştı. DSÖ, söz konusu iddiaları reddederken, Çin konusunda sürecin başından bu yana şeffaf ve açık olduğunu savunmuş, örgüt Başkanı Ghebreyesus, ABD yönetiminin kuruluşa verdiği desteği kesme kararını yeniden değerlendirmesini umduğunu söylemişti.
ABD'de önde gelen Cumhuriyetçi senatörler ise 24 Nisan’da, BM'nin yeni koronavirüs salgınıyla mücadelede ABD Başkanı Trump'ın 'başarısız olmakla' eleştirdiği DSÖ'ye bağımsız bir denetim yapılması talebinde bulundular. DSÖ'nün salgınla mücadele konusunda attığı adımların denetlenmesi için bağımsız bir heyet kurulmasını isteyen senatörler, heyetin örgütün performansını değerlendirerek, reform önerileri sunmasını istedi.
Eş zamanlı olarak ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ise, ülkesinin askıya aldığı Dünya Sağlık Örgütü fonlarını yeniden başlatmama ihtimali bulunduğunu söyledi. Pompeo, örgütü eleştirerek köklü bir değişime gidilmesi gerektiğine vurgu yaptı.
‘DSÖ’nün yapısal iyileşmeye ihtiyacı var’
Fox News’e konuşan Pompeo, örgütte köklü bir değişiklik yapılması gerektiğini söyledi. Birleşmiş Milletler’e (BM) bağlı örgütü "2007 yılında da reforme ettiklerini" söyleyen Dışişleri Bakanı, "BM’de bulunan bu örgütün yetersizlikleriyle ilk kez uğraşmak zorunda kalmıyoruz" diye konuştu. Pompeo, örgütün bir yapısal iyileşmeye ihtiyacı olduğunu vurguladı.
ABD Dışişleri Bakanı, örgütte olası bir yönetim değişikliğinin DSÖ'yle yola devam etmelerinin ön koşullardan biri olup olamayacağı sorusuna ise, "Bu doğru, hatta daha da fazlası olabilir: Amerikan vergi mükelleflerinin dolarları artık bir daha asla DSÖ'ye gitmeyebilir. Bundan daha cesur bir değişime ihtiyacımız da olabilir" diye yanıt verdi.
DSÖ başkanına eleştiri
DSÖ'nün salgını sıfır noktası olan Wuhan’daki viroloji laboratuarlarında güvenlik standartlarının uygulanmasının gözetiminden sorumlu olduğunu hatırlatan ABD Dışişleri Bakanı Pompeo, geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı açıklamada örgütün Genel Direktörü Tedros Adhanom Ghebreyesus'u da sert sözlerle eleştirmişti.
Ghebreyesus’un geniş yetkileri ve yaptırım gücüne rağmen üye devletlerden birinin kuralları ihlal ettiğini kamuoyuyla paylaşmadığı eleştirisinde bulunan Pompeo, Pekin’in salgını zamanında haber vermediğine, virüsün insandan insana bulaşma özelliğinin de yaklaşık bir ay boyunca rapor edilmediğine inandığını söylemişti.
‘DSÖ dışındaki alternatiflere bakacağız’
DSÖ'ye en fazla kaynak sağlayan ülke konumunda olan ABD, 2019'da örgüte 400 milyon doların üzerinde fon aktarmıştı.
Geçen hafta Reuters'a konuşan üst düzey ABD'li yetkililer, Washington'ın bu fonları bundan sonra başka yardım örgütlerine aktarabileceğini kaydetmişti.
ABD Uluslararası Kalkınma Ajansı (USAID) Başkan Vekili Jonh Barsa da geçtiğimiz Çarşamba günü yaptığı açıklamada, DSÖ'nün gerektiği gibi yönetilip yönetilmediğini değerlendireceklerini ve örgüt dışındaki alternatiflere bakacaklarını söylemişti.
Aynı zamanda ABD’nin, Dünya Sağlık Örgütü’nün Covid-19 için aşı ve ilaç geliştirmek üzere başlattığı küresel inisiyatifte yer almayacağını açıkladığı da biliniyor.