Dizilere sansür yorumlarını yapan düzenlemelerin gericilerin bazı diziler aleyhine başlattıkları kampanyanın ardından gündeme gelmesi dikkat çekti.
Zaman gazetesinde "şikayet rekorları kıran dizilere çekidüzen verecek" diyerek duyurulan yeni tasarı, müstehcenlik, şiddet, bozuk Türkçe ve ağır argo içeren dizilere ağır yaptırımlar öngörüyor. Tasarı yasalaştığında aile yapısını zedelediği ileri sürülen müstehcen görüntüler yayınlayan televizyon kanallarına 'uyarı' yapılmadan ağır para cezası verilebilecek.
Televizyonlar, "teröre hizmet edeceği" gerekçesiyle saldırıları ve yaralı görüntülerini canlı yayınlayamayacak. Çatışma görüntüleri de yayınlanamayacağı gibi, hayatını kaybeden askerin ailesine bu haberin veriliş anı ekrana getirilemeyecek.
"Teröre destek veren, mezhep ayrımı ve Atatürk ilkelerine aykırı yayın yapan" kuruluşlara da ağır yaptırımlar getiren yeni düzenlemeyle bu kuruluşların yaptıkları bu tür yayınları tekrarlamaları durumunda lisans iptali söz konusu olabilecek. Bu düzenlemenin Kürt ve Alevi yayın organlarını tehdit ettiği belirtiliyor.
Kadın istismarı
Tasarıya göre, "toplumda nefret duyguları oluşturan suç işlemeyi, suçluyu ve suç örgütlerini övücü suç tekniklerini öğretici, müstehcen, kadınlara yönelik baskıları teşvik eden, kadını istismar eden, şiddeti özendirici ve kanıksatıcı" programlara uyarı bile yapılmadan para ve program durdurma cezası verilebilecek. Ceza radyo kuruluşları için bin, TV'ler için 10 bin liradan az olamayacak. İhlali yapan program 5 kez durdurulabilecek.
Meclis alt komisyonu, TV yayınlarında 'müstehcenliğe' yer verilemeyeceğini de hükme bağladı. Müstehcen yayın yapan kuruluşlara yayın durdurmaya kadar varan ağır cezalar gelecek. Tasarıda mühtehcenliğin sınırı çizilmezken, gerici medyanın diline doladığı dizilerin hedef alındığı düşünüylüyor.
Argoya da yasak
Tasarıda argo yasağı, "Türkçenin, özellikleri ve kuralları bozulmadan doğru, güzel ve anlaşılır şekilde kullanılmasını sağlamak zorundadır dilin düzeysiz, kaba ve argo kullanımına yer verilemez" şeklinde yer aldı. Türkçe dışında yayın yapılan dillerde de aynı düzenleme geçerli olacak.
Kademeli cezaya devam
Yürürlükte olan 'kademeli ceza' uygulaması "hukukun üstünlüğü, insan onuruna ve özel hayatın gizliliğine, toplumun milli ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması ilkesine, alkol ve uyuşturucuya özendirici yayın ihlalleri" için geçerli olmaya devam edecek.
Frekans ihalesi
Yıllardır merak konusu olan frekans ihalesi nihayet yapılabilecek. Tasarı, frekans ihalesine katılacaklar için son bir yılda yayıncılık yapma şartı getirdi.
Türk kültürünü yansıtma zorunluluğu
Tasarının yayıncılıkta 12 Eylül dönemini aratmayan bir başka düzenlemesi ise genel ve tematik içerikli yayın yapan televizyon kuruluşlarına çizgi film ve çocuk programlarına Türk kültürünü yansıtma zorunluluğu getirilmesi. Çizgi filmlerin yüzde 20'sı, diğer çocuk programlarının en az yüzde 40'ının Türkiye'de üretilmiş yerli yapım olması ve Türk kültürünü yansıtması zorunlu olacak.
Halk müziği ve Türk sanat müziği zorunlu
Radyo ve televizyon kuruluşları, yayınlarında belirli oran ve saatlerde Türk halk ve Türk sanat müziği programlarına yer verecek.
'Önemli olaylar listesi' hazırlanacak
RTÜK, toplum için büyük önem arz ettiğini düşündüğü ulusal ve uluslararası olayları şifresiz olarak yayınlatacak. Bunun için 'önemli olaylar listesi' hazırlayacak olan Kurul, bu olayları şifresiz ve ücretsiz bir şekilde TV kanallarından canlı veya banttan yayınlatacak.
Siyasi partilere yayın lisansı yok
Siyasi partiler, sendikalar, meslek kuruluşları, kooperatifler, birlikler, dernekler, vakıflar, mahalli idareler ile bunlar tarafından kurulan veya bunların dolaylı ortak olduğu gerçek ve tüzel kişilere yayın lisansı verilmeyecek. Bu kuruluşlar, medya hizmet sağlayıcı kuruluşlara doğrudan veya dolaylı ortak olamayacak.
Medya patronu en fazla 4 yayın
Tasarıyla medya patronları için sahip olacakları TV sayısına da sınırlama getiriliyor. Bir gerçek veya tüzel kişi doğrudan veya dolaylı olarak en fazla dört karasal yayın lisansına sahip medya hizmet sağlayıcısına ortak olabilecek. Birden fazla kuruluşa sahip olanların yıllık ticari iletişim geliri de sektörün toplamının yüzde 25'ini geçemeyecek.
(soL-Haber Merkezi)