Covid-19 salgının ABD’ye ulaşmasının ardından uzmanların, tedarik zincirindeki kopmalar, taleplerde yaşanan hızlı artış ve ülkenin dört bir yanına yayılmış depolarda salgının yayılması nedeniyle çökme tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceği uyarısında bulundukları e-ticaret şirketi Amazon, salgın koşullarında faaliyetlerini sürdürüyor.

TESLİMATLAR SÜRÜYOR

Dünyanın en büyük perakendecisi konumunda bulunan Amazon’un, 17 Mart itibarıyla sadece tıbbi malzemeler ve temizlik ürünleri ile diğer yüksek talep gören malların siparişini kabul edeceğini açıklamasına rağmen, Amazon işçileri şirketin normal faaliyetlerini sürdürdüğünü belirttiler. Business Insider’ın haberine göre şirket, yetişkin oyuncakları, oyun konsolu kumandaları, masaj setleri, köpek fırçaları ve yapay elmas gibi ürünlerin teslimatını sürdürüyor. New York Times’da çıkan bir habere göreyse bir depo işçisi sosyal medyada akülü bir jeep taşırken çekilmiş fotoğrafını paylaştı. İşçiler şirketin ‘‘temel’’ olmayan malların siparişlerini yetiştirmek için kendi hayatlarını riske attığını ileri sürerken, Pennsylvania’da Amazon için çalışan bir kamyon şoförü ‘‘Temel olan şey benim hayatım, bu kamyondaysa temel olan hiçbir şey yok’’ dedi.

‘‘AZAT EDİLMİŞ KÖLELER GİBİ...’’

Amazon yetkilileri temel malların teslimatını öncelik olarak gördüklerini iddia etseler de, şirketin Amerika’daki depolarında çalışan 400 bin işçiden büyük bir bölümü, evlerine kapanmış bir toplumun taleplerini karşılamak için çalışmayı sürdürüyor. Şirketin süper market bölümüne verilen siparişlerin normal dönemin 50 katına ulaştığı belirtiliyor. Amazon sahip olduğu yüksek teknolojiye dayanan e-ticaret sistemine rağmen, depolarda çalışan büyük bir işçi ordusunun üzerinde yükseliyor. ABD’de 500’den fazla deposu bulunan şirketin, bu süreçte faaliyetlerini sürdürmek ve artan talebi karşılamak üzere istihdamı arttıracak önlemler aldığı, ama depolardaki çalışma koşullarında herhangi bir iyileştirmeye gitmediği belirtiliyor.

Amazon işçileri, ‘‘Medyada bize kahraman diyor, ama aynı efendi için az bir ücretle, aynı berbat koşullar altında çalışmaya zorlanan azat edilmiş kölelermişiz gibi davranıyorlar’’ yorumunda bulunurken, yüzlerce, hatta binlerce işçinin depolarda bir arada çalışmak zorunda bırakıldığı, yeterli el dezenfektanı ve temizlik malzemesinin bulunmadığını ifade ediyorlar.

ÖNLEMLERİN AMACI FAALİYETLERİN DEVAMI

Amazon’un, salgının ABD’ye ulaşmasının ardından şirkete bağlı işyerlerinde kimi önlemler aldığı biliniyor. Ancak bu önlemlerin amacı depolarda çalışan işçilerin sağlığının korunması ve çalışma koşullarının salgına uygun hale getirilmesinden çok, ürünlerin tesliminde herhangi bir aksama yaşanmamasını sağlamak. 

Amazon’un salgının başlamasının ardından karşılaştığı en büyük sorun, tedarik zincirinin kopması tehlikesiydi. Çin’den gelen ürünler konusunda endişeli olan şirket, Şubat ayının ortalarından itibaren stoklarını doldurmak için tedarikçilerine normalin üstünde sipariş verdi. Salgının ABD’de yayılacağının belli olmasıyla birlikte Mart ayının ilk haftasında merkezde çalışan işçilerin evden çalışmaları istenirken, depo işçilerine de sınırsız ücretsiz izni önerildi. 

Pek çok depo işçisinin evde kalmayı tercih etmesi üzerine, depolardaki işe devam oranında yüzde 30 azalma yaşandı. Evde kal uygulaması nedeniyle satışlarda yaşanan ani artışlar, işe gelen işçi sayısındaki düşüş ve şirketlerden fazla mal çekilmesi nedeniyle, stoklarda ortaya çıkan eksikler yeterince hızlı bir şekilde doldurulamadı. Boşaltılmayı bekleyen kamyonlar depolara yığılırken, teslimatta gecikmeler yaşanmaya başladı.

Şirketse işçi sayısını arttırmak için kiriz önce saatlik ücretleri 2 dolar yükseltti ve fazla mesai ücretlerini ise iki katına çıkararak vardiya sayısını arttırmaya çalıştı, bu teşviklerin yetersiz kalması üzerineyse 100.000 yeni işçiyi işe alacağını duyurdu. Şirketin Covid-19 tespit edilen işçilere iki haftalık ücretli karantina izni verilmesi, depolardaki istasyonların arasına mesafe konulması, bakım personelinin sayısının arttırılması gibi salgına karşı kimi önlemler de aldığı, fakat bu önlemlerin bütün tesislerde etkin bir şekilde hayata geçirilmediği belirtiliyor. Pek çok tesiste işçilere semptom gösterseler bile testleri pozitif çıkana kadar ücretli izin verilmediği, yakınlarında Covid-19 tespit edilen işçilerin çalıştırılmaya devam edildiği ve vaka tespit edilen tesislerde gerekli dezenfeksiyon işlemlerin yapılmadığı dile getiriliyor.