ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesinin Dünya Sağlık Örgütü’ne verdiği mali desteği durdurduğuna ilişkin açıklaması, Birleşmiş Milletler ve başta Rusya ve Çin olmak üzere üye ülkeler tarafından eleştirildi. Almanya ve Yeni Zelanda gibi ABD’nin müttefiklerinden de karara tepki gelmesi dikkat çekti.
Çin ve Rusya’dan sert tepki
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, DSÖ’ye aktarılan kaynakların azaltılmasının zamanı olmadığını belirterek, ‘‘Bugün birlik olma ve uluslararası toplumun virüsü ve sarsıcı sonuçlarını engellemek için dayanışma içinde çalışma zamanı’’ diye konuştu.
Virüsün yayılmasını engellemeye yönelik çabaları nedeniyle DSÖ’nün takdirini kazanmış olan Çin, ABD’yi DSÖ’ye karşı yükümlülüklerini yerine getirmeye davet etti. Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Zhao Lijian yaptığı açıklamada, kararın DSÖ’nün gücünü zayıflattığını ve uluslararası işbirliğine zarar verdiğini savundu.
Rusya Dıişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova ise, kararı yeni tip koronavirüs pandemisi ile ilgili hayali suçlar arayışı olarak nitelendirdi. Zaharova, “Bu ülkenin politikacıları için her zaman suçlu birileri var, pandemiden Çin ve DSÖ, Clinton’un kaybetmesinden Rusya, Amerikan tıbbındaki sorunlardan ise bizzat (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin suçlu. En önemlisi hayali ‘test tüpünü’ bularak, onu başkalarının suçluluğunun ve kendi kusursuzluklarının kanıtı olarak dünyaya sunmak” diye konuştu.
Müttefikler de eleştirdi
Avrupa Birliği’nin dış politikadan sorumlu şefi Joseph Borrell Twitter’da yaptığı paylaşımda, ‘‘ABD’nin DSÖ’ye sağladığı fonları askıya alma kararından büyük bir üzüntü duyduk. Örgütün çabalarına her zamankinden daha fazla ihtiyaç duyduğumuz bir anda atılan bu adımı meşrulaştıracak hiçbir gerekçe olamaz’’ dedi.
Alman Dışişleri Bakanı Heiko Mass ise yine sosyal medyada suçlamaların bir faydası dokunmayacağına, virüsün sınır dinlemediğine dikkat çekti.
Yeni Zelanda Başbakanı Jacinda Ardern, DSÖ’nün salgınla başa çıkmak için vazgeçilmez olduğuna işaret ederek, ‘‘Bunun gibi bilgi paylaşmaya ve güvenebileceğimiz tavsiyelere ihtiyaç duyduğumuz bir zamanda, DSÖ bize bunu sağlıyordu’’ yorumunda bulunarak, örgütü desteklemeye ve katkıda bulunmaya devam edeceklerini söyledi.
Donald Trump’ın DSÖ’ye yönelik eleştirilerine katıldığını belirten Avustralya Başbakanı Scott Morrison ise, DSÖ’nün Pasifik bölgesi de dâhil olmak üzere pek çok önemli iş yaptığını ve pire için yorganı yakmayacaklarını’’ ifade etti.
Trump, Salı günü yaptığı açıklamada "Bugün yönetimime, koronavirüsün yayılmasının örtülmesinde ve ağır bir şekilde kötü yönetilmesi konusunda araştırma yapılırken, Dünya Sağlık Örgütü'ne bütçe sağlanmasına son verilmesi talimatı veriyorum" demişti. Dünya Sağlık Örgütü’nün temel görevini yerine getiremediğini ve uluslararası kuruluştan hesap sorulması gerektiğini iler süren Trump son haftalarda DSÖ'yü ‘‘Çin tarafından yönlendirilmekle’’ ve Çin’in Covid-19 salgınına ilişkin bilgi saklama ve çarpıtma çabalarına destek olmakla suçluyordu.