Karanfil Devrimi 48 yaşında: Faşizm böyle yenilmişti

Portekiz'de faşizmin yıkıldığı gün olarak tarihte yerini bulan Karanfil Devrimi 1974'ün 25 Nisan günü gerçekleşmişti.

soL

Bundan 48 sene önce bugün Portekiz'de faşist iktidar, halk ve askerlerin mücadelesiyle yıkıldı. On yıllarca öncülüğünü Portekiz Komünist Partisi'nin örgütlediği faşizme karşı direniş, sonunda halkın kalkışmasıyla başarıya kavuştu.

Batı Avrupa'nın en uzun diktatörlüğü olan António de Oliveira Salazar'ın faşist iktidarı, Karanfil Devrimi'ne kadar 40 yıl boyunca sürdü. Faşist diktatörlüğü sona erdiren Karanfil Devrimi aynı zamanda Portekiz'in sömürgelerde yürüttüğü kanlı savaşların sonu ve Angola, Cape Verde, Mozambik, Gine-Bissau ve São Tomé için bağımsızlık anlamına gelmişti.

25 Nisan sabahı radyolardan anti-faşist direnişin sembolü olan şarkı “Grândola, Vila Morena”nın çalınması devrimin sinyali olmuştu. İşareti alan sol görüşlü askerler, faşist diktatörlüğe karşı harekete geçmiş ve kısa sürede Salazar rejimini devirmişti. Salazar'ın düşüşünü kutlamak için işçiler kitleler halinde sokaklara çıkmış ve devrimi sahiplenmişti.

Devrime adını veren olaysa bir lokanta emekçisi olan Celeste Caeiro'nun Lizbon sokaklarında karşılaştığı askerlerin silahlarının namlusuna karanfil koyduğu görüntüler olmuştu. Devrim sırasında tek bir kişinin bile kanı dökülmemişti.

Askeri ihtilale işçilerin katılımı, darbeyi bir halk devrimine dönüştürdü.

Diktatörlüğün devrilmesi temel siyasi hakların tanınması, ekonominin büyük bir bölümünün kamulaştırılması ve toprak reformunun yolunu açtı.











Grândola, Vila Morena