Pek çok Afrika ülkesinde, Covid-19 salgını ile mücadele kapsamında, sokağa çıkma yasakları, karantina önlemleri, hatta seçim iptalleri gündemde. Kırılgan ekonomileri ve sağlık sistemleri nedeniyle salgının ağır sonuçlar doğurmasından endişe edilen kıtada, önlemlerin polis ve ordu zoruyla uygulamaya konulmasıysa, hak ihlalleri iddialarını arttırmış durumda. Güvenlik güçlerinin özellikle sokağa çıkma yasaklarına ve karantina ya da sosyal mesafe önlemlerine uymayan insanlara şiddet uyguladığı görülüyor.
KONGO VE UGANDA’DA POLİS ŞİDDETİ
Reuters’ın haberine göre Mart ayı sonunda Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde polisin bir taksi sürücüsünü darp ettiği videonun, bizzat Kinşasa Emniyet Müdürü tarafından, insanları kurallara uymaya teşvik etmek amacıyla dolaşıma sokulmasının ardından gündeme gelen polis şiddeti, diğer Afrika ülkelerine de yayılma eğiliminde.
Senegal’de Mart ayı sonunda ülke çapında ilan edilen sokağa çıkma yasağının ilk gecesinde polis sivilleri sokaklarda sopalarla kovalarken, çok sayıda insanın bir arada yaşadığı kalabalık bölgelerde sosyal mesafe önlemlerinin hayata geçirilmesinde güçlükler yaşandığı ve bu durumun çatışmalara yol açtığı belirtiliyor.
Uganda’da 2 Nisan gecesi polis güçlerinin, kalabalığı önlemek amacıyla gayr-i nizami yerleşimlere düzenlediği operasyonlarda insanların zor kullanılarak tahliye edilmesi ve 30’dan fazla kadının yaralanmasının ardından, 10 polis memurunun tutuklandığı bildirildi. BBC’nin haberine göre polisin yetkilerini aşarak sokakta satış yapanlara ve taksi şoförlerine şiddet uygulamakla suçlandığı ülkede, evsiz LGBTİ’ler için yapılan bir eylem sırasında, 23 kişinin ‘‘virüsün yayılmasına yol açtıkları’’ gerekçesiyle tutuklandığı öğrenildi.
GÜNEY AFRİKA VE KENYA’DA ÖLÜMLER
Güney Afrika’da ise bir polis memuru ile bir özel güvenlik görevlisi, bir barda içki içerken yakalanan bir kişinin vurularak öldürülmesiyle ilişkili olarak tutuklandı. Polisin kurallara uymayanları kamçılarla dövdüğünü gösteren görüntülerin sosyal medyada yaygın olarak paylaşıldığı ülkede, emniyet sözcüsü Vishnu Naidoo görüntülerin henüz doğrulanamadığını belirterek yorum yapmaktan kaçındı.
Kenya’da da salgının ardından polis şiddetinde artış kaydedildiği bildiriliyor. Polisin sokağa çıkma yasağını uygulamak için düzenlediği operasyon sırasında 13 yaşında bir çocuğun polis kurşunuyla öldürüldüğü Kenya’da, yedi kişinin daha yasağı zor kullanarak uygulamaya çalışan polis tarafından öldürüldüğü iddia ediliyor. Kenya Devlet Başkanı Uhuru Kenyatta ise, ilk aşamalarda kimi güçlüklerle karşılaşmış olabileceklerini, bazı aşırılıklar yüzünden bütün Kenyalılardan özür dilediğini açıkladı.
İKTİDARLAR SALGINI SİYASİ ÇIKARLAR İÇİN KULLANIYOR
Gana’da Devlet Başkanı'na bireylerin hareketlerini kısıtlama yetkisi tanıyan bir yasanın kabul edilmesi eleştirilirken Malawi’de ise muhalefet, Devlet Başkanı Peter Mutharika’nın salgını siyasi sorunlarını çözmek ve iktidarda kalma süresini uzatmak için kullandığını iddia ediyor. Etiyopya’da Ağustos ayında yapılması planlanan seçimlerin ertelenmesi ve olağanüstü hâl ilan edilmesi de ‘‘hükümetin kendisine siyasal çıkar sağlayacak adımlar atmaya odaklanması’’ şeklinde yorumlanıyor. Tanzanya ise Devlet Başkanı John Magfuli’nin ‘‘Kiliseler açık kalacak çünkü koronavirüs bir kilisede hayatta kalamaz’’ sözlerini eleştiren üç televizyon kanalına ceza kesilmesi ile gündemde.