Üçüncü defa kazandığı seçimler ile beş yıl daha koltuğunda kalmayı garantileyen Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ikinci kabinesini açıkladı. 18 isimden 16’sının değiştiği kabinede patron bakanlardan ikisi yerini korudu ve sermaye çevreleri ile bağlantısı olan bakanların sayısı arttı, ayrıca bürokratlar ve AKP kurmayları yer aldı. Eski isimlerden oluşan yeni kadro siyasi hafızayı tazelemeyi de bir ihtiyaç haline getirdi.
Bilinen yüzlerden ikisinin unutulmaması gereken geçmişlerini soL okurları için derledik.
Erdoğan’ın kara kutusu: Hakan Fidan
15 yıllık ordu görevinde NATO bünyesinde görevler üstlendi. Zorunlu görev süresini doldurduğu 2001’de yolu AKP ile kesişti. Milletvekili sıralarında başladığı siyasi kariyerine 2010’da sessiz sedasız atandığı MİT Müsteşar Yardımcılığı ile bir bürokrat olarak devam etti.
Erdoğan tarafından Oslo’ya, PKK ile yapılan müzakerelere gönderildi. Gizli görüşmenin ifşa olmasının ardından, kendisinden ‘sır küpüm’ diye bahseden Erdoğan sayesinde olası bir tutuklamadan kurtarıldı.
MİT Tırları
Bu kez ülke tarihinin en kanlı saldırılarından biriyle gündeme geldi. Başında olduğu MİT, Suriye başta olmak üzere bölgedeki birçok şeriatçı örgüte AKP tarafından sunulan yardımları organize etti.
Henüz Reyhanlı Katliamı'nın tozu dumanı dağılmadan bu kez MİT’e ait tırlarla Suriye’deki cihatçı çetelere silah taşındığı ortaya çıktı. Önce silah iddialarını reddetti, sonra 'Türkmen kardeşler' masalına sarıldı.
Füze oyunu
Hakan Fidan, Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Feridun Sinirlioğlu, dönemin Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ve Genelkurmay 2. Başkanı Yaşar Güler’in yaptığı toplantının kamuoyuna yansıyan ses kayıtları Fidan'a dair çarpıcı bir bilgiyi daha gündeme getirdi.
Hakan Fidan, Suriye’ye savaş açılmasının gündeme geldiği toplantıda “Suriye'ye savaş için bahane lazımsa, ben 4 adam gönderirim oraya, 8 tane füze fırlatırım, gerekçe olur" sözleriyle tarihe geçti.
Siyaset dönüş denemeleri
Hakan Fidan'ın adı, görev yaptığı süreç boyunca sadece bir kez istifayla anıldı. Milletvekili olmak için Davutoğlu'nun başbakanlığı döneminde istifa etti, Erdoğan "Doğru bulmuyorum, Davutoğlu'nun takdiri" deyince MİT görevine geri dönmek zorunda kaldı.
Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemi sonrası MİT Başkanlığı kuruldu ve Fidan çok daha geniş yetkilerle çalışmaya devam etti.
Kimi dönem milletvekili kimi dönem cumhurbaşkanı yardımcısı olacağı öne sürüldü. 2015’te istediğini alması 8 yıl sürdü. Her geçen gün daha da saldırganlaşan dış politikada dümene geçirildi.
Kefili eski dostu oldu
Saldırı ve provokasyonlarla anılan Hakan Fidan yeni görevi için kefil bulmakta da zorlanmadı. Millet İttifakı ortaklarından Gelecek Partisi Genel Başkanı Ahmet Davutoğlu, 14 Mayıs seçimlerine günler kala katıldığı canlı yayında başbakanlık yaptığı dönemde birlikte çalıştığı Fidan’dan ‘öğrencim’ diye bahsetti ve devletin kritik dönemlerinde görevini hakkıyla yürüttüğüne şahitlik ettiğini belirterek kendisine güveninin tam olduğunu dile getirdi.
Zenginlerin bakanı: Mehmet Şimşek
Kariyeri, uluslararası finans kuruluşları ile ekonomi bürokrasisi arasında mekik dokuyarak geçti. İkisi arasında bir fark görmüyor olacak ki kamu ekonomisini de şirket gibi yönetti.
Siyasete uluslararası yatırım bankası Merrill Lynch’ten transfer oldu. 2007'den 2018'e kadar ekonominin yönetiminde bulunduğu sürede emeği karşısına alan, sermayeyi teşvik eden politikalar izledi. İstihdamı sağlama ve işsizliği önleme adı altında patronlara sürekli kaynak aktardı, emekçilerin payına ise daha fazla yoksullaşma düştü.
Yaptıkları yapacaklarının teminatı
Sermaye çevrelerine verdiği sözleri tuttu: Elektrikte üretim ve dağıtım özelleştirildi, hâlâ Türkiye’nin en büyük işletmeleri arasında yer alan Erdemir, Telekom, Tüpraş, Petkim, Tekel ve birçok kamu iktisadi teşekkülünü sattı; devleti petrokimya, demir-çelik, alkol-tütün sektörlerinden tamamen çekti; bankacılık, sigortacılık, telekomünikasyon ve hava taşımacılığı gibi sektörlerdeki payı da azalttı. Özelleştirilecek kurum kalmadığında ise Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nı küçülttü.
Deprem vergilerinin ‘duble yollara’ gittiğini gururla anlattı, makam araçlarına harcanan milyonları ‘çerez parası’ olarak niteledi.
Holdingden bakanlık dairesine
Vadesi dolduğunda başladığı yere, uluslararası finans çevrelerine geri döndü. İslam Kalkınma Bankası bünyesindeki Transform Fund’da görev aldı, büyük İslami fonların yöneticiliğini üstlendi. Londra’dan birçok şirket ve ülkeye danışmanlık hizmeti verdi.
Yeniden ekonomi yönetiminin başına geçeceği gündeme geldiğinde dahi sermayeye hizmeti elden bırakmadı. İki hafta öncesine dek Erdemoğlu Holding’in danışmanı olmayı sürdürdü, Katar Ekonomi Forumu’nda şirketi temsil etti, patronlarına son ana kadar kazandırdı.