ABD liderliğindeki NATO ittifakından bağımsız bir Avrupa Ordusu kurulması fikri, Afganistan'daki 20 yıl süren işgalin sona ermesiyle tekrar gündeme gelirken geçtiğimiz günlerde Almanya Savunma Bakanı Annegret Kramp-Karrenbauer "Krizlerin üstesinden gelmek için AB'nin askeri koalisyonlara izin vermesi lazım" demişti.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, bugün yaptığı açıklamada bir Avrupa Ordusu'nun yaratılması konusundaki endişelerini dile getirerek, yalnızca Avrupa Birliği'ne ait bir askeri gücün "Avrupa'yı böleceğini" öne sürdü ve ittifakın sahip olduğu "kıt" 1 trilyon dolarlık savunma harcama kaynaklarını aşma potansiyeline sahip olduğunu söyledi.
Bir Avrupa Ordusu kurma fikri 20. yüzyılın ortalarından beri var olurken AB üye devletlerinin savunma entegrasyonunu öneren 2007 Lizbon Antlaşması'nın imzalanmasıyla yeniden ortaya çıktı. Özellikle 45. ABD Başkanı Donald Trump döneminde ABD'nin Avrupa'ya karşı ticaret savaşı ve Nord Stream 2 yaptırımlarını takiben Almanya ve Fransa yakın zamanda bu fikri tekrar dile getirmişti.
The Telegraph'a konuşan Stoltenberg, "Avrupa'nın daha fazla savunma çabasına" karşı olmadığını ifade ederek AB Dışişleri ve güvenlik politikası şefi Josep Borrell'in yakın zamanda savunduğu gibi bir "AB hızlı tepki gücünün" ittifaka zarar verebileceği konusunda uyardı.
AB savunma bakanlarının Perşembe günü Slovenya'daki toplantısında Borrell, Afganistan'daki son olayların blok için bir katalizör görevi görebileceğini öne sürdü ve "hızlı bir tepki gücünün yaratılması" da dahil olmak üzere ortak bir askeri gücün oluşturulmasını gündeme getirdi.
Borrell, "Bazen tarihi harekete geçiren, çığır açan olaylar oluyor ve Afganistan'ın bu vakalardan biri olduğunu düşünüyorum" dedi.
The Telegraph ile yaptığı söyleşide Stoltenberg, bu fikirle ilgili endişelerini dile getirdi. “Avrupa'nın savunma konusundaki daha fazla çabasını memnuniyetle karşılıyorum, ancak bu asla NATO'nun yerini alamaz ve Avrupa ile Kuzey Amerika'nın bir araya geldiğinden emin olmamız gerekiyor." diyen Stoltenberg, "Kuzey Amerika ile Avrupa arasındaki bağı zayıflatmaya yönelik herhangi bir girişim, yalnızca NATO'yu zayıflatmakla kalmayacak, Avrupa'yı da bölecek” ifadelerini kullandı.
Yetkili, NATO bloğunun savunma harcamalarının yüzde 80'inin “AB üyesi olmayan müttefiklerden” geldiğine işaret ederek “bunun kısmen parayla ilgili olduğunu” kabul etti.
Genel Sekreter ayrıca, NATO'nun sahip olduğu "kıt kaynaklar" göz önüne alındığında, "paralel yapıların" yaratılmasının ve "komuta yapısını kopyalamaya" yönelik çabaların yalnızca "birlikte çalışma yeteneğini zayıflatmaya" hizmet edeceğini savundu. Kendisi ve NATO'nun henüz bir Avrupa ordusuna ilişkin ayrıntılı veya spesifik önerileri görmediklerini veya görüşmediklerini de sözlerine ekledi.
