ABD Yüksek Mahkemesi, kürtaj hakkını tüm ülkede yasallaştıran kararı değiştireceği haberlerinin ardından ABD'de protestolar gerçekleştirildi. ABD Yüksek Mahkemesi'nden sızdırılan ilk çoğunluk görüş belgesine göre, 1973 yılında yasallaşan ve "Roe Wade'e karşı" olarak bilinen kürtajı anayasal bir hak olarak tanımlayan yasanın Yüksek Mahkeme tarafından değiştirilmek istendiği belirtildi.
'Kürtaj yasası en başından beri hataydı'
Politico'nun ulaştığı ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Samuel Alito'nun ilk çoğunluk görüşü taslağında, ABD'de dönüm noktası kabul edilen "Roe Wade'e karşı" olarak da bilinen kürtaj hakkı yasasının "yanlış olduğu ve değiştirilmesi gerektiği" belirtiliyor.
Alito'nun 10 Şubat'ta yazdığı görüş taslağında, kürtaj haklarının federal anayasal korumasını garanti eden 1973 kararının ve müteakip olarak 1992'de kabul edilen planlı ebeveynlik yasasının değiştirilmesi gerektiği savunuluyor. Samuel Alito "Roe [1973 kürtaj hakkı yasası] en başından beri feci şekilde hatalıydı" diyerek kürtaj hakkına karşı çıktığını belirtiyor.
“Mahkemenin Görüşü” olarak etiketlenen belgede “Roe ve Casey'nin reddedilmesi gerektiğine inanıyoruz” diye belirtilirken, "Anayasaya uymanın ve kürtaj konusunu halkın seçilmiş temsilcilerine iade etmenin zamanı geldi" denilerek kadınların kürtaj ve ebeveynlik haklarına karşı çıkıldığı belirtiyor.
Mahkemenin kararı protesto edildi
ABD Yüksek Mahkemesi'nden sızdırılan belgelerin ardından, kürtaj hakkı savunucuları ve kürtaj karşıtları Washington'da Yüksek Mahkeme önünde protesto gösterilerinde bulundu. Sosyal medya üzerinden tepkiler yükselirken, Yüksek Mahkeme'nin olası kararı üzerine tartışmalar devam ediyor.
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi de karara sosyal medya hesabından yaptığı açıklamayla tepki gösterdi:
"Eğer rapor doğruysa, Yüksek Mahkeme son elli yılda hakların en büyük kısıtlamasını sadece kadınlara değil, tüm ABD'lilere uygulamaya hazır olduğunu gösteriyor. Cumhuriyetçilerin atadığı yargıçların 'Roe Wade'e karşı'yı değiştirmek için verdiği oylar, modern tarihin en kötü ve en zarar verici kararlarından biri olarak kabul edilecektir. ABD halkına karşı hiçbir şekilde sorumlu olmayan bu muhafazakar yargıçların birçoğu, ABD Senatosu'na yalan söyledi, Anayasa'yı parçaladı ve hem emsallerinin hem de Yüksek Mahkeme'nin itibarını lekeledi. Bunu, kısa bir süre sonra bedensel özgürlüklerinden ve yarım yüzyıldır dayandıkları anayasal haklarından mahrum bırakılabilecek on milyonlarca kadının pahasına yaptılar. Lincoln ve Eisenhower'ın partisi artık tamamen Trump'ın partisine dönüştü."
Mahkemenin yakın tarihinde hiçbir karar taslağını henüz bir dava devam ederken kamuya açıklamadığı kaydedilirken Politico'nun görüştüğü mahkeme gözlemcileri, muhafazakar çoğunluğa sahip Yüksek Mahkeme'nin 49 yıllık bir emsal kararı tamamen bozmadan kürtaj haklarını kaldırabileceğini belirttiler.
Alito'nun görüşü
ABD Yüksek Mahkemesi Yargıcı Samuel Alito görüş taslağında, "Roe başından beri feci şekilde hatalıydı. Gerekçesi son derece zayıftı ve kararın zarar verici sonuçları oldu. Ve kürtaj sorununa ulusal bir çözüm getirmek şöyle dursun, Roe ve Casey tartışmayı alevlendirdi ve bölünmeyi derinleştirdi" diyerek kürtaj hakkı ve planlı ebeveynlik yasalarının değiştirilmesini açık şekilde desteklediği görüldü.
2006 yılında Yüksek Mahkeme'ye George W. Bush tarafından atanan Samuel Alito, "Kürtaj hakkı ABD ulusunun tarihinde ve geleneklerinde derinden kök salmadığı kaçınılmaz sonuç" diyerek görüş bildirirken, Yüksek Mahkeme'deki diğer dört yargıcın da Alito'nun görüşünü kabul ettiği belirtildi.
Roe Wade'e karşı ve planlı ebeveynlik
Roe - Wade kararı, kişisel mahremiyet hakkının ABD Anayasası uyarınca bir kadının hamileliğini sonlandırabilme yeteneğini koruduğunu kabul ediyor. 1973 tarihli “Roe Wade’e karşı” kararında ABD Yüksek Mahkemesi, Anayasa'nın ailevi konularda bireysel seçim özgürlüğünü düzenleyen 14’üncü maddesine dayanarak, "cenin rahim dışında yaşayabilecek duruma gelmeden önce yani hamileliğin 22 ile 24’üncü haftalarına kadar olan sürede, kürtaj yaptırma hakkına sahip olduklarına" hükmetmişti.
Yüksek Mahkeme, 1992 yılında "Planlı Ebeveynlik" adlı kararında, kürtaj haklarını tekrardan tanıyıp, yeniden tanımlarken, kürtaj erişiminde "gereksiz bir yük" olarak tanımlanan yasaları da kaldırdı.
