Aşıyla ulaşılan başarı: Çiçek hastalığı Aralık 1979’da yok edildi

Çiçek hastalığı 40 yıl önce bugünlerde aşıyla yok edildi.

soL - Haber Merkezi

En son Çiçek salgını 1977’de Somali’de görüldü. Son Çiçek vakası 9 Aralık 1979’da görüldü.

Beş ay sonra da Dünya Sağlık Örgütü, Mayıs 1980’deki 33. Dünya Sağlık Asamblesi’nde hastalığın yok edildiğini şu cümleyle resmi olarak açıkladı: “Dünya ve tüm insanlık Çiçek’ten özgürlüğünü kazandı.”

ÇİÇEK: DÜNYA TARİHİNİN BİLİNEN EN ÖLÜMCÜL HASTALIĞI

Çiçek 3000 yıldır bilinen bir hastalık. Dünya tarihi boyunca pek çok salgın yaptı ve yalnızca 20. yüzyıl içinde 300 milyondan fazla insanın ölümüne neden oldu.

Hastalığa yakalanan her 10 kişiden 3’ü hayatını kaybediyordu.

Bulaşması için 10 kadar virüsün yeterli olması, bir hastanın çevresindeki 10 kişiye daha hastalığı bulaştırabilmesi, kalabalık ve kötü yaşam koşulları insanlığın başına bin yıllar boyunca bela olmasının nedenleri arasındaydı.

ÇİÇEK AŞIYLA YOK EDİLDİ

Çiçek aşısını bir İngiliz hekim olan Edward Jenner keşfetti. Bu, tıp tarihinin de en önemli gelişmelerinden birisiydi.

Ancak aşı 200 yıl boyunca yaygın uygulama alanı bulamadı. DSÖ’nün 1959’da başlattığı aşılama çalışmaları finansal problemler nedeniyle başarılı olamadı.

DSÖ bu kez 1967’de Yaygınlaştırılmış Eradikasyon Programı’nı başlattı. Aşılama sonucunda 1967’de dünya ölçeğinde 132.000 olan toplam vaka sayısı, 1970’de 34.000’e, 1977’de 3.000’e düştü.

Hastalık 1971’de Güney Amerika’da, 1975’de Asya’da, 1977’de de Afrika’da ortadan kaldırıldı.

En son Çiçek salgını 1977’de Somali’de görüldü.

Bu gelişmede daha etkili ve ısıya dayanıklı kurutulmuş aşının geliştirilmesinin belirleyici etkisi oldu.

AŞI BAŞKA HASTALIKLARI YOK ETMEK İÇİN DE DEVREDE

Çiçek aşıyla yok edilen ilk hastalık oldu. Ama bugün Çocuk Felci ve Kızamık hastalıklarının da yine aşıyla yok edilmesi gündemde.

Küba’da ise Çocuk Felci, Kızamık, Kabakulak, yeni doğan Tetanozu, Boğmaca, gibi hastalıklar yine aşıyla 1970’lerden beri ortadan kaldırılmış bulunuyor.

Kaynaklar:

https://www.klimik.org.tr/2003/03/01/klinik-mikrobiyoloji-ve-infeksiyon-hastaliklari-klimik-derneginin-cicek-ve-cicek-asisi-konusundaki-gorusleri/

https://www.who.int/news-room/detail/13-12-2019-who-commemorates-the-40th-anniversary-of-smallpox-eradication

https://www.cdc.gov/smallpox/history/history.html

https://ourworldindata.org/smallpox-is-the-only-human-disease-to-be-eradicated-heres-how-the-world-achieved-it