soL (HABER MERKEZİ) İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu dün Tel Aviv yakınlarında bir üniversitede yaptığı konuşmada Filistinli yetkililere seslenerek barış görüşmelerini hemen "koşulsuz" başlatma çağrısı yaptı. Ancak İsrailli lider konuşmasında Filistin Devleti'ni kabul edebilmek için kendi koşullarını sıraladı: Filistinlilerin İsrail'i Yahudi devleti olarak tanıması, Filistinli mülteciler sorununun İsrail sınırlarının dışında "çözülmesi". Netanyahu bu koşullar kabul edildiği taktirde "silahsızlandırılmış" bir Filistin Devleti'nin kurulmasına izin verebileceklerini söyledi. Diğer yandan Netanyahu yeni kurulacak devlete İsrail işgali altındaki Doğu Kudüs'ün bırakılmayacağını açıklarken Yahudi yerleşimcilerin sürekli yeni toprakları işgal etmesini de "doğal genişleme" olarak nitelendirdi.
Filistinliler "boş konuştu" diyor
Teklif İsrail sağında da karşılık bulmazken Filistin tarafından yapılan açıklamalarda "barış sürecini baltalayıcı" olarak nitelendirildi.
Filistin Yönetimi Müzakerecisi Saib Erekat, İsrail zihniyetini tanıyanların bu konuşmaya şaşırmayacaklarını belirterek konuşmanın İsrail ve Filistin arasındaki görüşmeleri tek taraflı olarak ''bitirdiğini'' söyledi. Erekat, Arap Barış İnisiyatifi'nin görüşmeleri durdurarak gerekli tepkiyi vermesini istedi. Netanyahu'nun "bu çelimsiz devlet için kendisini destekleyecek tek bir Filistinli görmek için bin yıl beklemesi" gerektiğini söyledi.
Filistin Demokratik Kurtuluş Cephesi (FDKC) yöneticisi Salih Zaydan, Netanyahu'nun yerleşim ve Filistinlilere saldırı politikasını devam ettireceğini belirterek, konuşmanın amacının bu politikaları aklamak olduğunu söyledi.
İslami Cihad liderlerinden Nafet Azam, Netanyahu'nun konuşmasının ABD Başkanı Barack Obama tarafından kısa süre önce gündeme getirilen "iki devletli çözüm" önerisine bir yanıt olduğunu ve aslında yeni hiçbir şey söylemediğini belirtti.
Hamas sözcüsü Fevzi Barhum da, Netanyahu'nun konuşmasının amacının dünya kamuoyunu yanlış yönlendirmek olduğunu ifade ederek, İsrail'in aşırı eğilimlerine devam edeceğinin altını çizdi.
İsrail'de yerleşimciler memnun sağ tepkili
Batı Şeria'daki Yahudi yerleşimcilerin ise Netanyahu'nun konuşmasının kendilerini "rahatlattığını" ifade ettikleri söyleniyor. İsrail'deki Kadima Partisi lideri Tzipi Livni de konuşmayı ''doğru yönde atılmış bir adım'' olarak niteledi.
Diğer yandan Netenyahu'nun kendi partisi Likud'dan konuşmanın "fazla yumuşak" olduğu yönünde eleştiriler gelirken İsrail sağı konuşmaya tepki gösterdi. Ulusal Birlik Partisi milletvekillerinden Aryeh Eldad ''Askerden arındırılmış Filistin devleti diyerek Netanyahu, koşer (helal) biçimde kesilmiş domuz yemeye çalışıyor. Askerden arındırılmış devlet diye bir şey olmaz. Netanyahu da çok iyi biliyor ki, yeryüzünde hiçbir politik güç, bir ülkenin kendini silahlandırmasını veya diğer ülkeler benzeri askeri anlaşmalar yapmasını önleyemez'' diye konuştu.
Obama memnun olmuş
ABD Başkanı Barack Obama ise konuşmayı memnuniyetle karşıladığını açıladı. Beyaz Saray Sözcüsü Robert Gibbs tarafından yapılan açıklamada, Obama'nın, "bu çözümün, hem İsrail'in güvenliğini, hem de Filistin'in yaşayabilecek bir devlete ilişkin meşru emellerinin gerçekleşmesini sağlayabileceğine ve sağlaması gerektiğine inandığı ve Netanyahu'nun bu hedefi onaylamasını memnuniyetle karşıladığı" söylendi ve Obama'nın, taahhütlerini yerine getirmeleri ve bölgesel barışa yönelmeleri yolunda tüm taraflarla birlikte çalışacağı bildirildi.