İstanbul'da Ayamama Deresi'nin Eylül başında taşması sonucu meydana gelen sel baskınında 30 kişi ölmüştü. İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) selden tam bir ay sonra kaçak yapıların tespitine başlandığını, sonuçta 64 "kaçak yapı" tespit ettiğini açıkladı. İBB Başkanı Kadir Topbaş da dün gerçekleşen Belediye Meclisi toplantısında yaptığı konuşmada belediyenin derenin taşması ile ilgili bundan sonra alacağı önlemleri anlattı.
Sorumlu yine “ekolojik kıyamet”
Kadir Topbaş konuşmasında sel felaketinin sorumlusu olarak yine öncelikle “insanoğlunun dünyayı kötü kullanmasından dolayı yeryüzündeki karbondioksit salınımının artması ve ekolojik kıyamet”ten bahsetti.
64 bina yıkılacak
Sel felaketinden toplam 7 bin konut ve işyerinin etkilendiğini ifade eden Topbaş, buna karşılık sadece 64 binanın kaçak olduğunu tespit ettiklerini söyledi. Belediyenin tespitlerine göre 24 bina imar tecavüzü yapmakta, 26 bina yeşil alanda kalıyor ve 14 bina dere yatağına yapılmış. Topbaş kaldırılacak binalar için tebligat hazırlığı yapıldığını ve tebligat yapılan binaların malikleri tarafından kaldırılmaması durumunda belediyenin yüzde 20 fazla bedel alarak yıkım yapacağını da duyurdu.
Islah DB kredisi ile yapılacak
Topbaş “böyle bir afetin tekrar yaşanmaması için” önlem almayı düşündüklerini de aktardı. Buna göre derenin ıslah çalışmaları için Dünya Bankası'ndan (DB) kredi alınacak. Dere yataklarındaki yapılaşmanın ortadan kalkması için imar yönetmeliğine yeni bir madde eklenecek. Topbaş yeni madde için meclise hitaben “Bunu size yüce meclisimize arz ediyorum. Binaların su basma seviyesini net olarak belirleyelim ve bodrum kat yasağı getirelim. Yani su basan yer 2 metreyse 2 metre yasak koyalım. Bundan sonraki imar hareketlerinde binanın tabanını taşkın basma seviyesine getirelim” diye konuştu.
Karışık hesap, sonuç: 30 ölü
Kadir Topbaş İBB tarafından 30 kişinin öldüğü sel baskını öncesi yaptıkları dere ıslah çalışmalarını şu karmaşık hesapla anlattı: “Büyükşehir Belediyemiz 2004 öncesinde 3030 dediğimiz yasaya göre daha dar alanları ihtiva ediyordu. 5212 yasa ile birlikte alanlarımız 3,5 misli büyütüldü ve birçok ilçe, belde, köy sınırlarımıza katıldı. İstanbul eski haliyle 603 kilometre uzunluğunda 68 dere yatağına sahipti. Bizden önceki dönemlerde yapılan dere ıslahlarının toplamı 203 kilometreyken, biz sadece geçen dönem 128 kilometre dere ıslahı yaptık. Ancak İstanbul 3,5 misli büyütülünce dere uzunlukları toplamı 1855 kilometreye çıktı. Burada özellikle dikkat çekmek istiyorum şehir içinde 1 kilometre dere ıslahının maliyeti takriben 5 milyon TL. İstanbul’da şehir içindeki derelerin toplamı ise 500 kilometre civarında. Uzunlukla bu maliyeti çarptığınızda ıslahların bize toplam maliyeti 2,5-3 milyar TL gibi bir rakam çıkıyor. Bunun bilinmesinde fayda olduğunu düşünüyorum.”
“Kaçak yapı” 64 tane
Kadir Topbaş Dünya Bankası'ndan kredi alarak Ayamam Deresi'ni ıslah etmekten bahsederken, bundan 14 yıl önce partisinin şimdiki Genel Başkanı Tayyip Erdoğan'ın da Belediye Başkanlığı sırasında yine Ayamama Deresi'nin taştığı ve yine Ayamama'nın ıslahından bahsedildiği hatırlara geliyor. Diğer yandan, uzmanlar aradan geçen süre boyunca İBB'nin Ayamama etrafında yapılaşmaya izin vermiş olduğuna dikkat çekiyorlar.
Nitekim yıkılmasından bahsedilen ve “kaçak yapılaşma” olarak nitelenen 64 bina söz konusuyken, dere yatağına yapılmış yüzlerce bina, hatta alışveriş merkezleri olduğu biliniyor. Belediye yetkilileri tarafından tespit çalışmaları sonucu yapılan “Şu ana kadarki tespitlerimizde kamu arazisini işgal eden büyük yapı şeklinde bina yok” açıklaması yukarıdaki gerçekle anlam kazanıyor.
Derenin üzerine yol yapma projesi
2009 Nisan ayında Atatürk Havalimanı'dan Olimpiyat Köyü'ne gidecek olan ve Yenibosna Sanayici ve İşadamları Derneği'nin katkılarıyla inşa edilecek olan Olimpiyat Yolu projesinin İBB tarafından onaylandığı duyurulmuştu. Projeye göre bu yolun Ayamama Deresi'nin üzerine yapılması planlanıyordu. Projeye Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın yanı sıra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın da sıcak baktığı söyleniyordu.
Söz konusu proje Ayamama Deresi ile ilgili sorunun “kaçak yapılaşma” olup olmadığı sorusuna bir nebze cevap olabilir.
(soL - Haber Merkezi)