Ziya Selçuk: Eğitimin değil özel okul patronlarının 'utanmaz adamı'

İstifa ettiği, her an görevden alınabileceği söyleniyor. Neden olarak gösterilenler bir yana Selçuk’un devlet okullarına verdiği zarar çoktan istifa etmesini gerektirirdi

soL - Eğitim

Bugün Milli Eğitim Bakanı ama görevinin değişebileceği söylentileri uzun süredir yayılıyor. Ziya Selçuk’un kariyerinde hep altı çizilen akademik geçmişi oldu. Öte yandan Selçuk’u aslında Maya Okulları’nın kurucu patronu olarak anmak gerekir.

Bakan olmadan önce hisselerini kardeşlerine devreden Selçuk’un bakanlık pratiği, özellikle pandemi döneminde yaptıklarına da bakılırsa, özel okulları gönendirmek, devlet okullarındaki eğitimiyse batırmak şeklinde yazıldı.

Bugün, pandemi döneminde yetkilerini kullanamamaktan, bazı tarikat ve cemaatlerin bakanlıktaki kadrolaşmasından rahatsız olduğu söylentileri dolaştırılıyor. Okulların açılması için gösterdiği çabaların engellerle karşılandığı bile söyleniyor. Öte yandan Selçuk'un pandemi döneminde devlet okullarıyla ilgili attığı adımlar yalnızca "sabotaj" kelimesiyle açıklanabilir.

Kendisi de bakanlığa özel okul patronluğundan yükselen, bakan olurken hisselerini kardeşlerine devrederek "kamu görevine erdemli geçiş yaptığı" görüntüsü veren Selçuk, devlet okullarında eğitimi baltalayan ve bir bakıma tasfiye eden, öte yandan özel okullara "yürü ya kulum" diyen tavırlarıyla tarihe geçmiş olacak.

Selçuk, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesinden mezun.  

Eğitimde Psikolojik Hizmetler ve Psikolojik Danışma - Rehberlik alanlarında lisans ve yüksek lisans derecesini Ankara Üniversitesi’nde alırken, doktorasını Hacettepe Üniversitesi’nde tamamlamış. 1989 yılında doktorasını tamamladıktan sonra Gazi Üniversitesi’nde doçentlik  ve profesörlük ünvanını almış ve 20 yıl boyunca aynı üniversitede öğretim görevliliği yapmış. Son olarak Kapadokya Üniversitesi, Beşeri Bilimler Fakültesi, Psikoloji Bölümü’nde görev yaptığı görülüyor. Bakan Selçuk Gazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı’nda öğretim görevliği yaparken birçok tezin danışmanlığını yürütmüş.

Danışmanlık yaptığı tez çalışmaları içinde özel okullar ve özel okul öğretmenleriyle ilgili bölümler dikkat çekiyor. Tez çalışmalarından birinin başlığı şöyle:  “Özel öğretim kurumundaki sınıf öğretmenlerinin milli eğitim ideolojisini yeniden üretme pratiklerinin okul etnografyasıyla incelenmesi.”

Tam bu sıralarda 2002 yılında Ziya Selçuk kuruculuğunda Maya Okulları açılıyor. TED Üniversitesi'nin kuruluşunda öncülük etmesinin yanı sıra çok sayıda özel eğitim-öğretim kurumunun kuruluşunu da üstlenirken TED Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkan Yardımcılığı da yapıyor Selçuk. Bakanlığa geldiği dönemde akademisyen sıfatıyla anılan Selçuk aslında özel eğitim-öğretim kurumlarıyla da yakından ilişkiliydi. 
Selçuk’un bu ilgisi MEB’in internet sitesinde “çok sayıda resmi ve özel okulun modellenmesinde öncülük ettiği” şeklinde veriliyor. 

Bunlar şu şekilde anlatılmış:

“Eğitim siyaseti alanında faaliyet gösteren sivil toplum kuruluşlarında başkanlık ve üyelik, TUBİTAK-SOBAG Yürütme Kurulu Üyeliği, Satranç Federasyonu Yönetim Kurulu Üyeliği, Voleybol Federasyonu Eğitim Kurulu Başkanlığı, PDR Derneği Yöneticiliği, köşe yazarlığı, uluslararası kuruluşlarda proje uzmanlığı görevlerini başarıyla yürütmüştür. Aynı zamanda Türk Zekâ Vakfı Yönetim Kurulu Üyeliği, bilimsel dergi editörlüğü, Yunus Emre Enstitüsü Bilim Diplomasisi Kurul Üyeliği ve benzeri birçok görevde bulunmuştur.”

Radikal gazetesinde de köşe yazarlığı yapan Ziya Selçuk aynı köşede kendisine gelen soruları cevaplarken 2011 yılında “Her milletvekili seçimi sonrası olduğu gibi, şimdi de eğitim alanındaki beklentilerimiz artıyor. Sizce nelere dikkat edilmeli?” sorusuna şöyle cevap veriyor:


“Eğitimde beklentilerin yüksek olması doğal. Çok güçlü bir liderlik, haklar ve eşitlik temelli ulusal bir program hazırlanması, işin ruhuna yönelik yapısal değişimleri içeren bir mevzuat değişikliği, toplumsal taleplerin dikkate alınması, öğretmene gereken değerin verilmesi, eğitime ayrılan kamu kaynaklarının Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) oranının arttırılması ve etkin kullanımı temel konular olabilir.”

Selçuk’un bu açıklamaları yaptığı sıralarda kurucusu olduğu Maya Okulları sermayesi hızla büyüyor. Haber sitelerinde 2002’de Maya Okullarının kuruluşu şöyle anlatılıyor:

“Maya-Gen Eğitim Yayıncılık Bilgisayar, İnşaat, Besin, Pazarlama, Turizm, Ticaret Limited Şirketi” Ankara’da kuruldu. Şirketin sermayesi kurulduğunda 10 bin liraydı ve 3 ortakları vardı. Sermayenin 3 bin 500 lirası Esat Keskiner’e, 5 bin 500 lirası Ziya Selçuk’a ve 2 bin lirası Celal Koyuncu’ya aitti.”

Koyuncu, 24 Eylül 2004 tarihinde payını Bakan Selçuk’un kardeşi Oktay Selçuk’a devrediyor. İlerleyen yıllarda ortaklığa kardeş Hamdi Selçuk da dahil oluyor. 2002’de AKP’nin iktidar olmasıyla palazlanması hızlanan patronlarla ilgili bir eğilimi burada da görüyoruz.

Şirket’in gerçek büyüklüğü ölçmek için yeterli olmasa da yapılan sermaye artırımları bir gösterge olarak görülebilir. Sermaye artırımında ilk olarak milyon lirayı 2007 yılında görüyorlar. 24 Ocak 2007 tarihinde 10 bin lira olan sermaye 2 milyon liraya çıkarılıyor. Bir sermaye artırımı da 12 Haziran 2013 tarihinde gerçekleştiriliyor. 2 milyon lira olan sermaye ölçüsü 5 milyon liraya çıkarılıyor ve ardından şubeler açılmaya başlanıyor

Selçuk 2018 tarihinde bakan olarak atanmadan 1 gün önce hissesini kardeşi Oktay Selçuk’a devrediyor. Devrettiği pay 2 milyon 500 bin lira. Ziya Selçuk bakan olduktan yaklaşık 2 ay sonra şirket yeni bir şube açıyor, Gölbaşı’nda açılan Maya Okulları İncek Anadolu Lisesi’yle şirketin 5 vilayette bulunan şube sayısı 9’a çıkıyor.

Bakan olduktan sonra da aldığı her kararda ne öğrencileri ne eğitimi düşünen Ziya Selçuk hep özel okul patronlarının çıkarlarına uygun adımlar attı. Patron olmayı çok iyi bilen Selçuk’un kurucusu ve kardeşleri aracılığıyla sahibi olduğu Özel Maya Okullarında, 2016 yılında öğretmenlerine yılda bir kez verilen Öğretime Hazırlık Ödeneği öğretmenlerin maaş hesabına yatırıldıktan sonra bu para “elden” geri isteniyor. Pek çok özel okul patronunun yasadışı bir şekilde hayata geçirdiği bu uygulamayı kabul etmeyip parayı okula iade etmeyen beş öğretmenin işine son veriliyor.

Son günlerde ise Ziya Selçuk ve Maya Okulları tekrar gündeme geldi. Pandemi döneminde alınan önlemlere Maya Okullarında uyulmadığını söyleyen CHP Milli Eğitim Komisyonu üyesi Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel şöyle bir açıklama yaptı:

“Milli Eğitim Bakanlığı, Cumhurbaşkanlığı’nın ilgili yazısına istinaden bir karar veriyor. Diyor ki pazartesi, Salı ve Çarşamba günleri öğretmenlerimiz idari izinlidir, uzaktan eğitim olmayacak diyor. Ancak dediğine kendi okulunda uymuyor.Öğretmenler Maya kolejinde ve bazı özel okullarda çalışmaya devam ediyor.’’

Son olarak Maya Okulları yine sermaye artırımı ile haberlere konu oldu. 2013 yılında 5 milyon olan sermayesini 27 Aralık 2019 tarihinde 10 milyon değerinde arttırarak, 15 milyon liraya çıkardığını açıkladı. Son sermaye artırımı Ziya Selçuk bakan olduktan sonra yapıldı ve mevcut 5 milyon liralık sermayenin üstüne 10 milyon lira konuldu. Böylece 18 yılda şirketin kayıtlı sermayesi 10 bin liradan 15 milyon liraya yükselmiş oldu.