Mezun ve öğrencilerin Kredi ve Yurtlar Kurumu'na (KYK) olan binlerce liralık öğrenim kredisi borçları ve bu borçların katlanan faizleri yıllardır çok kez gündeme geldi. Tepkilerin ardından AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18 Temmuz'da bakanlarıyla yaptığı toplantı sonrası konuyla ilgili açıklama yaptı.
'Öğrenciler sadece aldıkları kredi rakamından sorumlu olacak' demişti
Erdoğan açıklamasında "enflasyonun arzu etmedikleri düzeylere yükselmesinin, öğrenim kredisi güncellemelerinde beklenmedik rakamların ortaya çıkmasına yol açtığını" söyledi. Erdoğan şunları dile getirdi:
"Gençlerimizi elbette böyle bir yükün altında bırakamazdık. Toplantımızda kredi geri ödemelerinin herhangi bir enflasyon farkı veya faiz uygulaması olmaksızın sadece alınan kredi rakamı üzerinden yapılmasını kararlaştırdık. Yani ana para. Bu uygulamadan halen kredi geri ödemesi yapan tüm gençlerimiz yararlanacak. Aldığımız bu kararla kredi geri ödemelerinde toplam 26 milyar liranın üzerinde bir yükü gençlerimizin üzerinden kaldırmış oluyoruz.
Böylece mezun olup geri ödemesi başlayacak 1 milyon 49 bin, kredi almış ancak henüz mezun olmamış 812 bin, geri ödemesi vergi dairelerince takip edilen 1 milyon 295 bin olmak üzere yaklaşık 3 milyon 157 bin gencimizin öğrenim kredisi sorununu kökten çözmüş oluyoruz. Önümüzdeki yıldan itibaren kredi ödemesi başlayacak öğrencilerimiz de artık sadece aldıkları kredi rakamı kadar sorumlu olacaklar. Öğrenim kredileriyle ilgili aldığımız kararın gençlerimize hayırlı olmasını diliyorum."
Karar aylarca yayımlanmadı
Açıklamanın ardından yüz binlerce öğrenci ve mezun, kararın Resmi Gazete'de yayımlanmasını bekledi. Ancak karar yaklaşık 4 ay boyunca yayımlanmadı. Bu süre içerisinde vergi dairelerine gidenler, "Resmi Gazete'de yayımlanmadı, işlem yapamayız. Bekleyeceksiniz" sözleriyle kapıdan döndü.
9 Kasım 2022'de ekonomiye ilişkin düzenlemeleri de içeren "Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun", Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Karar "KYK borç faizlerinin silinmesiyle ilgili karar, TBMM'de geçen torba teklifinin ardından Resmi Gazete'de yayımlanarak yasalaştı" sözleriyle haberleştirildi.
Hemen ardından da Gençlik ve Spor Bakanı Mehmet Muharrem Kasapoğlu, "1 milyon 392 bin 629 öğrencinin 27 milyar liralık borcunun kaldırıldığını" belirterek, "Öğrenim kredisi yapılandırma işleminden yararlanacak öğrencilerin sorgulamaları an itibariyle e-devlette başladı" dedi. Bakan Kasapoğlu şunları söyledi:
"Öğrenim kredisi borcu neyse geri ödeme de öyle olacak. Gençler aldıklarının üzerine ilave fark ödemeyecek. Bu düzenlemeden kredi almaya başlayacak, kredi alan, kredileri geri ödeme dönemine geçen herkes faydalanacak. Böylece toplamda 27 milyar 15 milyon liralık bir tutar gençlerimizin omuzundan alınmış oluyor. Ödenmeyen taksitlerden endeks tutarları tahsil edilmeyecek."
Yüz binlerce kişi aldatıldı!
Öte yandan KYK kredi faizlerini silinmediği ortaya çıktı. Öğrencilerin yalnızca öğrenim gördüğü süre ve sonrasında borcu öteleme hakkı olan 2 yıllık sürelik faiz olan "KYK endeks farkı" düşürüldü. Bu süre içerisinde borcunu ödeyemeyen binlerce işsiz genç mezunun ve okulunu çalışırken uzatmak zorunda kalan öğrencinin ise borcu vergi dairesine düştü.
Haberlerin ardından KYK borcunu ödemek için vergi dairelerine gidenler Erdoğan'ın açıklamasının doğru olmadığını öğrendi. Çok sayıda kişi sosyal medya hesabında şikayet sitelerinde konuyla ilgili paylaşım yapmaya başladı. Bir borçlu soL'a şunları söyledi:
"Erdoğan'ın açıklamasını görünce borcumu ödemek için vergi dairesine gittim. 'Detay bilmediklerini Resmi Gazete'de kararın yayımlanmasını beklediklerini' söylediler. Ardından takibe başladık. Aylarca karar yayımlanmayınca zaten bir şeylerin sündürülmeye başladığını düşünmüştük. Karar yayımlanınca 2 kişi yeniden vergi dairesine gittik. İlgili birimdeki kuyruğa ve konuşmalara şahit olduk.
Kuyruktakilerin çoğu artık okulunu bitirmiş ve çalışan kişiler ya da onların borçlarını ödemeye gelmiş olan aileleriydi. Herkes çok sinirliydi. Bir kadın 'Kızım çalışıyor, ikizleri oldu, ben de onlara bakıyorum. Birikmişimizle onları ödeyeyim diye geldim ama borcu görünce şaşırdık bunlar yalancı' diye bağırıyordu. Sıra bize gelince kamuoyuna açıklananların 'balondan ibaret' olduğunu gördük. 'Yalnızca 4+2 yıl boyunca uygulanan KYK endeks borcunuz silindi' dedi memur. Bu da benim 780 arkadaşımın 1000 lirasına tekabül ediyor! Şu anda benim toplam yaklaşık 11 bin arkadaşımınsa 21 bin lira borcu var. Bize yine yalan söylenmiş. Ama hakkımızı arayıp yasal yollardan yapılabilecek her şeyi yapacağız."
'Kim verecek bu sözlerin hesabını?'
Başka bir mağdur da şunları söyledi:
"Haftalarca boşu boşuna bekledik. Hepimizi kandırmışlar. Bu resmen yalan söylemek değil mi? Kim verecek bu sözlerin hesabını? Herkesi umutlandırdılar, o kadar haberler yapıldı 'Borçlar siliniyor' diye konu köpürtüldü. Benim 22 bin liranın üzerindeki borcumun yalnızca 1000 lirası silinmiş. Bir sürü kişi eli boş döndü vergi dairelerinden. Borcumuz bu hale geldiği için başka şeyleri de etkiliyor bu durum. Zaten asıl mağdur olanlar mezun olup bu borcu yıllar ödeyemeyen ve faizi katlanan kişilerdi. O kişiler bu durumdan yararlanamamış oluyor hem de 'Sadece anapara ödenecek' diye herkese yalan söylenmiş oluyor."