Ekonomik büyüme rakamlarının toplumsal refahı artırmadığı gerçeği bu defa Satın alma Gücü Paritesi araştırma sonuçları tarafından kanıtlandı. Buna göre, 2011 yılında Türkiye ekonomisindeki hızlı büyümeye rağmen, vatandaşın refah düzeyi, kriz ile mücadele eden 27 AB ülkesinin yaklaşık yarısı düzeyinde kaldı.
Türkiye, ağır ekonomik kriz ile mücadele eden Yunanistan’ın dahi kişi başına GSYH endeksine göre 9 basamak gerçek tüketim endeksine göre ise 12 basamak gerisinde kaldı.
Kişi başına GSYH ve kişi başına Gerçek Bireysel Tüketim endeksleri kullanıldı
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), EUROSTAT ve OECD işbirliğiyle yürütülen Satın alma Gücü Paritesi 2011 Yılı Avrupa Karşılaştırma Programı sonuçlarını açıklandı. Araştırmada ülkeler arasında yapılan karşılaştırmada kişi başına GSYH yanı sıra, tüketicilerin göreli refah düzeylerinin karşılaştırılmasında kişi başına Gerçek Bireysel Tüketim endeksleri kullanıldı.
Ayrıca gerçek bireysel tüketim, tüketicilerin satın aldığı mal ve hizmetlere ek olarak devlet veya kâr amacı olmayan kuruluşlar tarafından sağlanan eğitim, sağlık gibi hizmetleri de içermesi bakımından önemli bir gösterge olarak kabul ediliyor.
Karşılaştırmalarda, 27 Avrupa Birliği üyesi ülkeyi, 3 Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkesini (İsviçre, İzlanda ve Norveç), 1 üyelik müzakereleri devam eden ülkeyi (Hırvatistan), 4 aday ülkeyi (Türkiye, Makedonya, Karadağ ve Sırbistan) ve 2 potansiyel aday ülkeyi (Arnavutluk ve Bosna-Hersek) kapsıyor.
Türkiye iflası konuşulan Yunanistan’ın dahi gerisinde kaldı
Araştırmanın sonuçlarına göre, Türkiye 2011 yılında hem kişi başına gayri safi yurt içi hâsılada hem de gerçek kişisel tüketim hacminde, iktisadi kriz ve resesyonla boğuşan 27 AB ülke ortalamasının yaklaşık yarısı düzeyinde kaldı. 27 AB ülkesi ortalamasında değeri 100 kabul edilen kişi başına GSYH Türkiye'de 50'den 52'ye, gerçek kişisel tüketim değeri de 54'ten 57'ye geriledi.
Türkiye'nin kişi başına GSYH sıralamasındaki yeri geçen seneye göre değişmezken, gerçek tüketim hacmi endeksine göre yapılan sıralamada ise bir basamak aşağıya düştü. 2011 yılında Türkiye, Avrupa ve bölgesindeki 37 ülke içinde satın alma gücü paritesine göre kişi başına gayri safi yurt içi hâsılada (GSYH) 30'uncu sıradaki yerini korurken, gerçek kişisel tüketim hacminde bir basamak düşerek 29'unculuğa geriledi.
Diğer taraftan son yıllarda yaşadığı ağır ekonomik kriz nedeniyle "iflası" konuşulan Yunanistan ise kişi başına GSYH'de 18'incilikten 21'inciliğe, gerçek kişisel tüketimde de 17'ncilikten 18'inciliğe düştü. Buna rağmen Yunanistan, kişi başına GSYH hacim endeksinde 79 değeriyle Türkiye'nin 9 basamak gerçek tüketim endeksinde de 91 değeriyle 12 basamak üzerinde yer aldı.
GSYH endeksi en yüksek ülke Lüksemburg, en düşük ülke ise Bosna Hersek oldu
Karşılaştırmalarda yer alan 37 ülke arasında kişi başına GSYH endeksi en yüksek ülke 271 ile Lüksemburg, en düşük ülke ise 30 ile Bosna Hersek oldu. Ayrıca Lüksemburg 140 ile gerçek kişisel tüketimde de kişi başına hacim endeksi en yüksek ülke oldu.
2011'de AB ekonomisindeki daralma ve Türkiye ekonomisindeki hızlı büyümeye rağmen, Türkiye halkının refah düzeyi, 27 AB ülkesi ortalamasının yaklaşık yarısı düzeyinde kalırken, ülkeler arasında en zengin olan Lüksemburg’un kişi başına milli gelirde Türkiye'ye göre 5,2 kat, gerçek kişisel tüketimde ise 2,2 kat daha yüksek olduğu tespit edildi.
Başta Lüksemburg ve Norveç olmak üzere İsviçre, Hollanda, İrlanda, Avusturya, İsveç, Danimarka, Almanya, Belçika, Finlandiya, İzlanda, İngiltere, Fransa, İtalya ve İspanya kişi başına GSYH değeri en yüksek ülkeler arasında yer aldı. Kişi başına gerçek tüketim endeksinde de Lüksemburg'u sırasıyla Norveç, İsviçre, Almanya, Avusturya, İngiltere, İsveç, Hollanda, Danimarka, Fransa, Finlandiya, Belçika ve İzlanda izledi.
Araştırmanın kapsadığı 37 ülkeden kişi başına GSYH endeksine göre en yoksul ülkeler Arnavutluk ve Bosna-Hersek oldu. Romanya 49, Bulgaristan 46, Karadağ 42, Makedonya ve Sırbistan da 35 endeks değeriyle yoksul ülkeler arasında yer aldı.
Öte yandan ülkelerin ulusal para birimlerinin karşılaştırmalı olarak döviz kuruna göre alım gücünün göstergesi olan fiyat düzeyi endeksi, ülkeler itibariyle karşılaştırıldığında, 37 ülke arasında fiyat düzeyi en yüksek ülke 165 ile İsviçre, en düşük ülke ise 42 ile Makedonya oldu. 2011 yılı geçici sonuçlarına göre, Türkiye’nin 2011 yılı için Fiyat Düzeyi endeksi 57 olarak hesaplandı. Bu değer, AB ülkeleri genelinde 100 avro karşılığı satın alınan aynı mal ve hizmet sepetinin Türkiye’de 57 avro karşılığı Türk Lirası ile satın alınabileceğini gösterdi.
(soL- Ekonomi)