(soL - Haber Merkezi) AKP'nin ekonomide izlediği sıcak paraya ve tüketime dair politikalar hızla çökerken, önümüzdeki döneme ilişkin beklentiler de parlak değil. Cari açığın reor kırması pahasına sıcak parayla döndürülen ekonomide yaşanan “büyüme”nin de geçen 12 yıla yakın sürede halka bir faydası olmadı. Şimdi ise kağıt üzerindeki büyümenin dahi riske girdiği bir dönem Türkiye'yi bekliyor.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Umut Oran, önümüzdeki dönem karşı karşıya kalınacak risklere ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin 2014 yılında büyüme ve kişi başına düşen milli gelir sıralamasında 2 basamak birden düşmesinin beklendiğini söyledi. “AKP'nin 11 yılı aşan iktidarında, hızlı büyüme masallarına rağmen, halkın refah düzeyi dünyanın gerisinde kaldı” diyen Oran, demokrasinin ve güçlü bir hukuk devletinin olmadığı bir ortamda ekonomide de iyi bir gidişatın beklenemeyeceğinin altını çizdi.
IMF'nin 8 Nisan itibariyle güncellediği veri tabanında yer alan bilgilere dikkat çeken Oran, 2013 yılında milli gelirde ilk 7 ülkenin sırasının değişmediğini ve 2014 yılında da 17 trilyon 528 milyar dolarla ABD'nin en büyük ekonomi olmaya devam edeceğini söyledi. “IMF projeksiyonlarına göre 2014 yılında da ilk 20 ülkenin sıralaması çok fazla değişmezken, en dramatik değişimi Türkiye yaşayacak. 18’inci sıradaki Hollanda ile 19’uncu sıradaki Suudi Arabistan’ın birer basamak yükselmesi sonucu Türkiye 2 basamak birden düşerek 19’unculuğa inecek” diyen Oran, kişi başına milli gelirde de farklı bir tablo yaşanmadığının altını çizdi. 2013 yılında IMF'ye göre 10 bin 815 dolar olan, ancak Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 10 bin 782 dolar olarak açıklanan kişi başına milli gelirle 65'inci sırada yer alan Türkiye'nin, 2014 yılında bu sıralamada da 2 basamak gerilemesi bekleniyor. Oran, bu rakamların, AKP'nin 11 yılı aşan iktidarında hızlı büyüme masallarına rağmen halkın refah düzeyini dünyanın gerisinde bıraktığının, dünyayla karşılaştırmada göreli olarak halkı yoksullaştırdığının kanıtı olduğunu vurguladı.
Türkiye'nin 2014 yılı için öngörülen kişi başına GSYH'ye göre de çoğu ülkenin gerisinde kaldığını vurgulayan Oran, şunları kaydetti: “Uruguay, Şili gibi Orta Amerika ülkeleri ve eski Sovyet ülkesi Kazakistan’ın kişi başına milli geliri Türkiye’den daha yüksek. Gabon, Panama, Venezuela, Palau, Barbados, Şeyseller bile kişi başına gelirde Türkiye’nin önünde. Ekonomisi ‘iflas etti’ denilen Yunanistan’ın kişi başına milli geliri 2014’te 22,6 bin dolar, Kuzey Kıbrıs’ın ise 24,2 bin dolarla Türkiye’yi ikiye katlıyor."
Dış borç yükü halkın sırtında
CHP Ekonomi Politikaların Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak koordinatörlüğünde hazırlanan Ekonomik Görünüm Raporu'nda, “Ekonomi, hükümetin gündeminden tamamen düştü” yorumu yapıldı. “Hükümet, Başbakan için kariyer planlaması yapmaktan, ekonomi üzerine eğilmeye fırsat bulamıyor. Kısa vadede iş ve istihdamı koruyacak tedbirler hızla uygulanmaya koyulmazsa bunun vatandaşlarımıza çıkaracağı bedel ağır olacaktır” denilen raporda, Türkiye'yi ekonomik anlamda da sancılı bir sürecin beklediğinin altı çizildi. Türkiye'nin brüt dış borç stokunun 49,9 milyar dolar artışla 388,2 milyar dolara çıktığının hatırlatıldığı raporda, bir yılda yaşanan 50 milyar dolarlık artışın bir rekor olduğuna dikkat çekildi. Bu borcun 28,6 milyar dolarının kısa vadeli dış borç artışından kaynaklanıyor oluşu ise yaşanan riski artıran bir unsur olmayı sürdürüyor. Nitekim bu rakamlarla birlikte, kısa vadeli dış borcun, toplam dış borç içindeki payı da yüzde 33,3'e çıkarak, bu alanda da rekor kırıldı.
Raporda yer alan verilere göre, kişi başına dış borç da önemli ölçüde artış gösterdi. 2002 ile 2013 yılı arası dönemde, kişi başına düşen dış borç 1.963 dolardan, 5.105 dolara yükseldi. Buna karşın kişi başı gelirdeki artış çok sınırlı oldu. Örneğin son AKP iktidarının son 5 yılında, kişi başına gelir 338 dolar artarken, kişi başına düşen dış borç 1.148 dolar arttı.