(soL - Dış Haberler) Wall Street Journal'dan (WSJ) Adam Entous ve Joe Parkinson, Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Müsteşarı Hakan Fidan hakkında bir yazı kaleme aldılar.
Fidan'ın, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ı devirmek için savaşan çetelere verilen desteğin mimarı olduğunun belirtildiği yazıda, "Arap Baharı"ndan sonra Türkiye'nin Ortadoğu'da geliştirdiği stratejinin de Fidan kaynaklı olduğu savunuldu.
MİT'in başına geçtiği günlerde ABD'nin Türkiye büyükelçisi olan James Jeffrey'in "Onunla çalışmalıyız çünkü işleri halledebilir" dediği Hakan Fidan, görünüşe göre ABD'nin Erdoğan hükümetinden istediği "kelle"lerden birisi.
Fidan ve ABD
Fidan'ın yükselişinin ile ABD'nin Türkiye üzerindeki etkisinin erozyona uğramasına eşlik ettiğini savunan WSJ yazarları, Mayıs ayında yapılan Obama-Erdoğan görüşmesinde, aralarında Hakan Fidan'ın da bulunduğu Türk yetkililerin ABD'lileri Türkiye'nin Suriye'deki radikal unsurları desteklemediğine ikna etmeye çalıştığını söylüyorlar.
Fidan'ın üç sene önce, ABD ve İsrail tarafından elde edilen hassas istihbarat bilgilerini İran'a verdiğini iddia eden WSJ, o günden sonra Fidan hakkındaki endişelerin arttığını söylüyor. CIA'nın o günden beri MİT'i ve Türkiye'yi "şüpheli" olarak izlediği de iddialar arasında. Fidan'ın ABD'ye ait istihbarat bilgilerini, İran'la "ilişkileri geliştirmek için" bu ülkeye vermiş olabileceği tahmin ediliyor.
Yazıda, ABD istihbarat servislerinin, Fidan'ın ABD çıkarlarını kesmekten çok, Erdoğan'ın çıkarlarını geniletmeye gayret ettiğini düşündüğü aktarılıyor. Türkiye'nin Suriye'nin kuzeyindeki radikal unsurlara bir süredir desteğini azaltmasının da, ABD ile ilgili değil, bu radikal grupların Türkiye'yi tehdit etmeye başlaması ile ilgili olduğu ileri sürülüyor.
MİT ve Suriye
"Arap Baharı"nın başlamasıyla birlikte Erdoğan ve Fidan'ın dikkatlerinin İran'dan Arap dünyasına kaydığını söyleyen WSJ yazarları, Fidan'ın Türkiye-Suudi Arabistan-Katar üçlüsünden akan silah ve parayı yönlendirdiği belirtildi. 2012 yılında, Suriye'deki çetelere yapılacak yardımların MİT kanalıyla yapılmasına karar verilmesi, hem Erdoğan'ın kontrolünü artırdı, hem de yardımları daha "görünmez" hale getirdi.
Hakan Fidan ile çalışmış Suriye muhalefeti liderleri, ABD'li ve Ortadoğulu diplomatlar MİT'in Suriye konusunda bir "trafik polisi" gibi çalıştığını, silahların kime gideceğini ve konvoyların sınırdan nasıl geçeceğini ayarladığını kaydettiler.
WSJ'ye konuşan "ılımlı" muhalefet liderleri, MİT'in dağıttığı silahların kendilerine değil, Müslüman Kardeşler bağlantılı gruplara gönderildiğini söylediler. Suriyeli Kürtler ise, Türkiye'nin El Kaide'ye Kürtlerle savaşmak için yardım ettiğini savunuyorlar.
Türkiye'nin, artan İslamcı tehdit nedeniyle desteği azalttığını söyleyen WSJ, Eylül ayında Ahmet Davutoğlu ile görüşen ABD Dışişleri Bakanı John Kerry'nin, Suriye muhalefetine destek vermeyi sürdüreceklerini söylediğini, ancak bir ABD'li yetkilinin Türklere "doğru kişileri desteklemeleri gerektiğini" söylediğini aktardı.
Yine Eylül ayında Hakan Fidan ile CIA şefi John Brennan ve Ulusal İstihbarat şefi James Clapper görüştüler. Ancak görüşmenin içeriği bilinmiyor.