Filistin'in şairi öldü!

Filistin'in bağımsızlık mücadelesini konu alan şiirleriyle tüm dünyada tanınan ve yaşamı siyasi mücadeleyle geçen Mahmud Derviş'i yitirdik.

soL (DIŞ HABERLER) Filistin'in ulusal bağımsızlığını sembolize eden şiirleriyle ünlü Filistinli şair Mahmud Derviş, önceki akşam ABD'de hayatını kaybetti. Sürgünde yaşamı ve İsrail'in Filistin topraklarını işgalini konu alan şiirleriyle Ortadoğu'da geniş kitlelerce tanınan 67 yaşındaki Derviş'in, ABD'de geçirdiği açık kalp ameliyatından üç gün sonra ameliyat sonrası komplikasyonlar sonucu öldüğü bildirildi. Derviş, geçen yıl Filistin'in Hamas ve El Fetih arasında bölünmesini kınayan bir şiir kaleme almış ve bu olayın intihar saldırısıyla bir olduğunu söylemişti.

Filistin Yönetimi Başkanı Mahmud Abbas, Mahmud Derviş için Filistin topraklarında üç gün süreyle yas ilan etti. Gazze'deki Hamas hükümeti de Derviş'in ölümü nedeniyle Gazze'de bir yas evi açılmasını kararlaştırdı. Derviş'in naaşının yarın Ramallah'ta olacağı bildirildi.

Hep şiir, hep mücadele
"Çocukluğum, tüm halkımın dramıyla ilişkili olarak, kişisel dramımın başlangıcı oldu. 1948 yazının o gecesinde, dingin bir köyde atılan mermiler ayırım gözetmedi. Altı yaşındaydım, zeytinliklere, sonra dağlara koşar buldum kendimi, bazen yalınayak, bazen yere kapaklanarak. Korkuyla ve susuzlukla geçen kanlı bir geceden sonra, Lübnan denen ülkede bulduk kendimizi."

1941 yılında doğduğu köyünün yerle bir edilmesiyle başlayan serüvenini böyle özetliyordu Mahmud Derviş. Ve bu serüven, şiirlerinin her mısrasında, yaşamının her anında, ülkesinin acılarıyla, direnişle, mücadeleyle sürüp gidecekti.

Mahmud Derviş, çocuk denilecek yaşta ilk şiirlerini yayımladığı dönemde, El-Ard (Toprak) hareketinde de çalışmaya başlamıştı. El İttihad gazetesi ile El Cedid dergisinin yazı işleri müdürlüklerini yapmış, şiirleri ve yazıları nedeniyle İsrail ordusu tarafından tutuklanmış, 1970'te sürgün edilmiş, sonrasında Beyrut, Sovyetler Birliği, Paris gezip durmuştu, şiirlerine ve kavgasına bir an ara vermeksizin. Bu yüzden, hakkında "kişiye özel sokağa çıkma yasağı" uygulanmıştı, şiirlerinin çoğunu zindanlarda yazmıştı...

Filistin Kurtuluş Örgütü üyesi olan Derviş, dönemin Filistin lideri Yaser Arafat'ın İsrail'le yaptığı anlaşmayı protesto ederek 1993'te örgütten ayrıldı. Derviş'in şiirlerinin 2000'de İsrail'de lise ders kitaplarında yer alması önerilmiş, ancak dönemin İsrail Başbakanı Ehud Barak, İsrail'in buna hazır olmadığını söyleyerek öneriyi reddetmişti.

"Bir Filistin gene var!"
1969'da Lotus Edebiyat Ödülü'nü, Sabra ve Şatila katliamları üzerine kaleme aldığı "Beyrut Kasidesi / Gölgeyi Yüksekten Övmek"le 1984'te Lenin Ödülü'nü, 2003'te Uluslararası N&atildezım Hikmet Şiir Ödülü'nü alan Derviş, Filistin Ulusal Marşı'nın (Neşîd el İntifada) da yaratıcısıydı.
Şiirleri hemen hemen bütün dünya dillerine çevrilen, bestelenen, bayraklaşan Mahmud Derviş'in yapıtları arasında, "Zeytin Ağacının Yaprakları", "Filistinli Sevgili", "Gecenin Sonu", "Uzak Bir Sonbaharın Hafif Yağmuru", "Celile'de Kuşlar Ölür", "Düğünler", "Uykudan Uyanıyor Sevgilim", "Yedinci Deneme" ve bir seçmeler olan "Ölümü Seviyorlar Benim", ülkemizde de yayınlandı.
"Ve ant içerim ki, / bir mendil işleyeceğim yarına kadar, / gözlerine sunduğum şiirlerle süslü / ve bir tümceyle, baldan ve öpücüklerden tatlı: / Bir Filistin vardı, / bir Filistin gene var!" demişti Mahmud Derviş... "Kaydet! Ben Bir Arap'ım!" sözleriyle, bağımsızlık tutkusuna sahip herkes adına, işgalcilere meydan okumuştu... Şimdi, fizik varlığıyla ayrıldı dünyadan. Mısralarıyla, bıraktığı yaşam öyküsüyle, mücadeleyi sürdürecek...

"Beyrut Kasidesi"nden
Ey kızım seviyorduk seni
Şimdi yüksek suskunluğu bekliyoruz
Huş ağacından süpürgeler taşıyoruz
Üstümüzde öfkeyse dağıtırız... dağıtırız
Ah ondan... ne diye avuçlamadık göbeğini ufkun
Her uzanışında ellerini
Bizi boğmaya yeltendiğinde
Beyrut yok
Sırtımız önümüz denizin sırları yok
Kanımızı yitirene kadar evet
Anıların sözcüklerini yitirene kadar
Ancak söylerim şimdi yok
O son bombardımanda yok
O yer çukurda başka bir şey kalmadı yok
O ruh içinde kalmadı yok
Beyrut yok...