Türkiye Varlık Fonu (TVF), ilk kez "uluslararası İslami finansman işlemi" yaptığını duyurdu. Buna göre Birleşik Arap Emirlikleri merkezli Sharjah Islamic Bank (SIB) ile "murabaha finansmanı anlaşması*" imzalandı.
TVF'nin internet sitesinde yer alan duyuruya göre, TVF ile SIB arasındaki işlem 3 yıl vadeli olmak üzere 100 milyon dolar değerinde.
'Ülkemiz İslami finans adına önemli bir aktör'
Anadolu Ajansı'nın aktardığına göre, TVF Genel Müdürü Arda Ermut, işlemin TVF adına ilk kez gerçekleştirildiğini söyledi.
Ermut, "İşlem, finansal piyasalarda iyileşme ve derinleşmeyi destekleme misyonumuz ile sürdürülebilir kalkınma vizyonumuzun bir parçası olarak öne çıkıyor. Ülkemizin İslami finansın önemli bir aktörü olması, bu alandaki enstrümanların çeşitlendirilmesi ve bereketli bir döngü oluşturulması için TVF olarak çalışmalarımıza devam ediyoruz. Süreçte emeği geçen tüm paydaşlarımıza içtenlikle teşekkür ediyoruz" ifadelerini kullandı.
'Türkiye'de uluslararası İslami finansmana önemli ölçüde katkı sağlayacak'
SIB Üst Yöneticisi (CEO) Mohamed Abdalla da "dünya genelinde ilk defa bir devlet varlık fonuna yönelik ikili bir murabaha finansmanı sağlayarak Türkiye'yi desteklemekten memnuniyet duyduklarını" kaydetti.
Abdalla, "Bu işbirliğinin, Türkiye'de uluslararası İslami finansman fırsatlarının derinliğinin artmasına önemli ölçüde katkı sağlayacağı inancındayız. Bu aynı zamanda Türkiye gibi ülkelerin stratejik kuruluşlarının finansman ihtiyaçlarına yanıt verme kararlılığımızın da bir göstergesi niteliğindedir" değerlendirmesini yaptı.
Sır yapılanma: Denetim raporları gizleniyor, faaliyet raporlarında bilgi paylaşılmıyor
Türkiye'deki yapısı itibariyle ne fona ne de şirkete benzeyen ancak şirket gibi çalışan Varlık Fonu'nda her şey kapalı kapılar ardında yapılıyor. Faaliyet raporlarında işe yarar bilgiye rastlanamıyor. Denetim raporları, halktan gizleniyor. Üstelik Fonu yönetenler, denetçilerini de kendileri seçiyor.
Portföyünde 26 şirket, 3 tatil köyü, 42 otel bulunuyor. Fon büyüklüğünün bütün olarak görülebilmesi için 110 şirket ile 46 iş ortaklığı-iştirak şirketlerinin mali tablolarının muhasebe standartlarında öngörülen tekniklerle birleştirilmesi gerekiyor.
Asıl işi para bulmak olan ve 2016 yılında Özelleştirme İdaresi'nden alınan 50 milyon lira ile kurulan TVF AŞ’ninse kuruluş yasasında, para piyasası işlemleri yapmak; kamuya ait taşınmazları değerlendirmek, ekonomiye kazandırmak; yatırım projelerine kaynak yaratmak; dış proje kredisi sağlamak gibi görevler yer alıyor. Para bulma yöntemlerini sınırlamamak amacıyla bir de “diğer yöntemlerle kaynak temin etmek” cümlesi eklenmiş durumda.
Kârı yok oldu, borcu arttı
Önemli kamu kurumlarını bünyesinde barındıran Türkiye Varlık Fonu'nun net borcu 2019 yılından bu yana 3,5 kat artış göstererek 2023 sonunda 3,5 trilyon lirayı aştı. 2019'da 950 milyar TL, 2020'de 1 trilyon 586 milyar TL, 2021 yılında 2 trilyon 302 milyar lira olan Türkiye Varlık Fonu bünyesindeki şirketlerin toplam borcu, 2022 yılında 3 trilyon 534 milyar liraya çıktı. Varlık Fonu'nun net borcu bir yılda yüzde 57,55 artış gösterdi.
Bağımsız denetim raporlarına göre, Türkiye Varlık Fonu ve bağlı ortaklıklarının kârı ise yıllar içinde yok oldu. 31 Aralık 2021 tarihi itibarıyla konsolide finansal durum tablosunda fonun kârı 10 milyon 748 bin TL iken 2021’de 2 milyon TL’ye kadar düştü. Kurumun 2017’deki finansal tablolarında kârı 7 milyon 375 bin TL kaydedildi. 2018’de kârı iki kata yakın arttı.
2019’da ise 13,8 milyon kâr 4,9 milyona geriledi. 2020’de yeninde kara geçen fonun kârı 2021’de ise yok oldu. 2017’deki 7 milyon TL kar yazan fonun kârı İstanbul’da 3+1 ev alınamayan 2,8 milyon TL’ye geriledi.
Türkiye Varlık Fonu ve bağlı ortaklıklarının kârı:
- 2017: 7.375.827 TL
- 2018: 13.852.000 TL
- 2019: 4.912.000 TL
- 2020: 10.748.000 TL
- 2021: 2.842.000 TL
Borçlanmaya devam: Fon 3 yıl aradan sonra eurobond ihracına çıktı
Türkiye Varlık Fonu temsilcileri, 5-6 Şubat'ta Londra'da yatırımcılarla görüşmüştü. Toplantılarından ardından 7 Şubat'ta uluslararası piyasalarda tahvil/borç senedi (işlemin teknik adı eurobond) ihracına çıkıldı. 5 yıl vadeli işlemin başlangıç fiyatı yüzde 9,125 oldu.
Yoğun ilgi gören tahvil ihracına 7 milyar doların üzerinde talep geldi. Peş peşe yapılan iki fiyat revizyonu sonrası getiri oranı yüzde 8,375'e çekildi.
Varlık Fonu, 3 yıl önce dolar cinsi tahvil ihracının yatırımcı görüşmeleri için yabancı kurumlara yetki vermiş ancak zayıf talebin getirileri artıracağı endişesiyle süreci ertelemişti.
