Türkiye bir kez daha seçim sürecine giriyor. Önümüz yerel seçimler. Kars'ta sessiz sedasız yaşanan "taşıma seçmen" operasyonu iddiaları, iktidarın henüz adayını bile belirlemeden, seçimi kazanmak için hileli yollara saptığına işaret ediyor.
2019 yerel seçimlerinde Kars'ta AKP ve MHP'nin Cumhur İttifakı adına seçime MHP girmiş ve HDP'ye karşı bin 238 oyla seçimi kaybetmişti. AKP'nin 31 Mart'ta gerçekleşecek seçimleri garanti altına almak için şehir dışından seçmen transfer ettiği, seçimleri seyyar seçmenlerle kazanmaya çalıştığı iddia ediliyor.
13 seçmeni olan yerin nüfusu 3005 kişiye çıktı
Konuya dair ilk verilere, DEM Parti Kars Milletvekili Gülüstan Kılıç Koçyiğit erişti. Bu verilere göre Mayıs 2023'teki seçimlerde, adres kayıt sisteminde "orduevi" olarak görünen, Cumhuriyet Mahallesi'nde bulunan bir adresteki seçmen sayısının yüzde 23 bin 15 arttığı görülüyor.
Söz konusu adres, Cumhuriyet Mahallesi Şehit Yusufbey Caddesi No: 50/2 D:1.
Adres sorgulama sistemi, buranın "orduevi" olduğunu söylüyor. Bu adreste Mayıs ayında yapılan seçimler kayıtlı seçmen sayısı 13'tü. Şu an aynı adresteki seçmen sayısı 3 bin 5 kişi. Koçyiğit, adrese yeni taşınan 3 bine yakın kişiden yalnızca 10 kişinin daha önceki seçimlerde Kars Merkez seçmeni olduğunu iddia ediyor.
Bir başka örnek: Kars Merkez'deki Fevzi Çakmak Mahallesi İl Jandarma Komutanlığı Küme Evleri. Kayıtlara göre yedi ay önceki seçimlerde bu adreste 1 kişi seçmen olarak görünüyordu. Şu an aynı adreste 503 kişinin kayıtlı olduğu ifade ediliyor.
Çevik kuvvet misafirhanesi: 7 ay önce sıfır, şu an 498 seçmen kayıtlı!
Yine bir başka örnek: Kars Merkez Cumhuriyet Mahallesi Gazi Ahmet Muhtar Paşa 101A adresi. Adres sorgulama sistemine göre burası, "çevik kuvvet misafirhanesi". Yedi ay önceki seçimde burada kayıtlı seçmen sayısı sıfırdı. Mekan bir misafirhane olduğu için, haliyle, seçmen de yoktu. Şu an bu adreste tam 498 seçmen kayıtlı. Koçyiğit'in verilerine göre bu 498 kişiden yalnızca 5'i daha önce Kars Merkez seçmeniydi. Daha dikkat çekici olan, bu yaklaşık 500 kişinin 185'inin Trabzon'dan geldiği iddiası.
Resmi verilere göre Kars merkezde bin 6 polis görev yapıyor.
Üç örnekte de jandarma ve polise ait binalara, orada yaşıyor olması imkansız sayıda seçmen kaydı yapılmış. Durum, iktidarın 2019'da bin 238 oyla kaybettiği (ve sonradan kayyım atadığı) Kars Belediyesi'ni bu defa kazanmak için devlet memurları üzerinden kapsamlı bir operasyon yürüttüğüne işaret ediyor.
Kente dair bir diğer iddia, daha önce Kars'ta oy kullanmayan 920 yurt dışı seçmeninin de Kars'a nakledildiği yönünde.
Kars'ın merkezinde 70 binden fazla insan yaşıyor. 2019'daki yerel seçimlerde seçmen sayısı 52 bindi. 42 bin kişi sandık başına gitti. HDP, seçimi bin 238 oy farkla kazandı. Dolayısıyla seçim sonuçlarının, bu gibi taşıma seçmenle müdahale edilebilecek kadar küçük ölçekte sayılarla belirlendiği bir il, Kars.
AKP aynı operasyonu Şırnak'ta yürütmüştü
AKP'nin 2019 yerel seçimlerinde benzer bir taşıma seçmen operasyonuyla Şırnak Merkezi kazandığı iddia edilmiş ve bu durum seçim sonrasında gündem olmuştu. AKP'nin o dönem Şırnak Belediyesi'ni kazandığı oy sayısıyla dışardan gelen kolluk kuvveti sayısının neredeyse birbirine eşit olması iddaları güçlendirmişti. Dönemin HDP sözcüsü Saruhan Oluç konuya dair "Şırnak’ta ortaya çıkan sonuç esas itibariyle devletin güvenlik güçlerini merkeze taşımasıyla elde edildi" demiş ve kanıt olarak da Şırnak il merkezi dışındaki seçim sonuçlarında HDP'nin ezici çoğunluğunu göstermişti.
Şaibeli bir şekilde seçimi AKP’ye kazandıran bu plana tanık olan dönemin Şırnak İl Nüfus Müdürlüğü’nde Müdür Yardımcısı olan Hekim Demir, yaşananları kaleme aldığı mektupla itiraf etmişti. Mezopotamya Ajansı tarafından kamuoyuna duyurulan bu mektuba daha sonra erişim engeli getirilmiş ve haber yayından kaldırılmıştı.
DEM Parti milletvekili: 'Bu durum ilk kez yaşanmıyor, bu seçimde birden fazla ilde deneyecekler'
Konuya dair soL'a konuşan DEM Parti Kars Milletvekili Gülüstan Koçyiğit, AKP'nin bu tür örnekleri 2019 yılında da denediğini ifade ederken Şırnak örneğini hatırlattı. Koçyiğit, AKP'nin seçmen sayısına müdahale edebileceği küçük illerde ve ilçelerde benzer adımlar attığını ve seçmen iradesine müdahale ettiğini belirtti:
"AKP, güvenlik güçlerini böyle küçük illerdekine benzer yerlere kaydırarak seçimlere müdahale ediyor. Bu örnekte misafirhanelere ve lojmanlara yerleştirilen seyyar seçmenler daha önceki örneklerde yurttaşların evlerine, hane halkının haberi olmadan yerleştirilmişti. Bu örnek Şırnak'ta açığa çıktı. Hatta bizzat içeriden, AKP içinden itiraflar ortaya çıktı. Şırnak İl Nüfus Müdürlüğü'nde çalışan birinin itirafları o dönem yaşananları ortaya çıkarmıştı.
"Şimdi benzer bir örneği birçok ilde deneyecekler. Bu durum benim vekil olduğum Kars için de geçerli ne yazık ki... Kars'ta biz birinci partiyiz. Ancak AKP bu tür adımlarla belediyeyi kazanmaya çalışıyor. Mevcut durumdaki kayyım belediyesinden halk rahatsız. Kültürü, sanatı, kent ihtiyaçlarını geçtim, kayyım belediyesi en temel ihtiyaçları dahi karşılayamıyor. Halk net olarak bu durumdan rahatsız ve kayyımın gitmesini istiyor. AKP de buna karşı seyyar seçmenle sürece müdahale etmek istiyor. Üstelik bu tür örneklerde daha önce yaptığımız hukuki başvurular da sonuçsuz kaldı. Ancak her şeye rağmen bu tür hukuksuzluklara ve seçmen iradesinin gaspına karşı mücadele edeceğiz. Çünkü AKP'nin benzer şeyleri birçok küçük belediyede deneyeceği anlaşılıyor."
CHP Milletvekili: 'Sandıkları korumak yetmiyor, seçmen kütüklerine de sahip çıkacağız'
Konuya dair soL'a konuşan CHP Kars Milletvekili İnan Akgün Alp, önceki seçimde sandıkları korumayı başardıklarını ancak bunun yeterli olmayacağını, esas mücadelenin seçmen kütüklerine de sahip çıkarak verileceğini ifade ediyor:
"Seçmen mobilizasyonu AKP'nin son yıllarda hemen hemen her seçimde uyguladığı bir mühendislik örneği artık. Özellikle de Doğu Anadolu'nun küçük ilçelerinde veya küçük illerinde, seçim sonuçlarının az bir farkla belli olduğu yerlerde bunu yapıyorlar. Gerek güvenlik güçlerinin mobilizasyonu gerekse seçimin sonucu belirleyecek 'naylon seçmen' çalışmalarıyla bu tür adımları atıyorlar son yıllarda.
"Ancak bizim geçtiğimiz Mayıs ayında da deneyimlediğimiz seçim sonucuna göre aslında muhalefet sandığa sahip çıkamadığı için kaybetmiyor. Çünkü sandıklara çoğunlukla sahip çıkıyoruz. Biz aslında seçmen kütüklerine müdahale edildiği için, seçmen kütüklerine sahip çıkamadığımız için seçimleri kaybediyoruz. Bunu tecrübe ettik. Dolayısıyla bu seçimlerde seçmen kütüklerini Türkiye'nin her ilinde, her ilçesinde, her mahallesinde dikkatle takip edeceğiz. Bu mobilizasyonun önüne geçmeye çalışacağız.
"Mayıs seçimlerinde Kars'ta 700 sandıkta 3 bin 500 müşahitle çalıştık CHP olarak. İzmir Karşıyaka'dan sonra en hızlı verilerin girildiği yer oldu Kars. Yani bizim sandığa dair sorunumuz yok. Seçmen mobilizasyonunu önlemek adına üzerimize düşeni yapacağız. Sadece sandıklara değil seçmen kütüklerine de hakim olacağız."
Baro Başkanı: 'Hukuki olarak takipçisi olacağız'
İddialara dair soL'a konuşan Kars Barosu Başkanı Avukat Fettah Çapkurt, "Henüz bize bu başlıkta ulaşan yasal başvurular yok. Baro olarak seçim komisyonumuz var ve seçimlere dair yaşanabilecek tüm hukuksuzluklara karşı mücadele ediyoruz. Dolayısıyla bu ve benzer örnekleri yaşanması durumunda bizler de Kars Barosu olarak seçmen iradesini korumak adına üzerimize düşeni yapacağız, takipçisi olacağız" dedi.