‘Yönetim işkenceye onay verdi’

ABD Eski Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Başkan Yardımcısı Dick Cheney’in, el Kaide tutuklularının sorgulanmasında işkenceye başvurulmasına onay ve destek verdiği açıklandı.

soL (DIŞ HABERLER) ABD Senatosu İstihbarat Komitesi, ABD Eski Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice'ın 2002 yılında el Kaide tutuklularına yönelik işkenceye onay ve destek verdiğini kanıtlayan belgelere ulaştığını açıkladı.

Senato İstihbarat Komitesi, ABD Başkanı Barack Obama'nın talimatıyla geçen hafta Komite'nin tasarrufuna sunulan ABD Merkezi Haberalma Teşkilatı (CIA) kayıtlarını inceledi. Komite, kayıtlarda yaptığı inceleme sonucunda Rice'ın henüz Ulusal Güvenlik Danışmanı olduğu 2002 yılında, el Kaide zanlılarına çeşitli işkence yöntemlerinin uygulanmasına onay ve destek verdiğinin belgelerde yer aldığını açıkladı.

CIA'nın işkence teknikleri
Komite, sorgulamalarda kullanılan işkence tekniklerine de detaylı yer verdi. Buna göre, en çok kullanılan işkence teknikleri arasında tutuklunun kafasını suya sokarak boğulma hissi yaratma, tutuklunun hücresine tehlikeli böcek koyma, tutukluyu duvara çarpma, Filistin askısı ve uykusuz bırakma yönleri yer alıyor.

Her biri ayrı bir insanlık ayıbı olan bu uygulamalar arasında tutuklunun kafasını suya sokma tekniği en çok uygulanan teknik olarak öne çıkıyor. CIA raporlarında, el Kaide zanlısı Ebu Zübeyde'nin 83 kez, 11 Eylül'ün planlayıcısı olarak suçunu itiraf eden Halid Şeyh Muhammed'in ise tam 183 kez bu şekilde işkenceye maruz kaldığı bilgisi yer alıyor. Bu tutukluların, ayrıca bir haftaya varan uzunluklarla uykusuz bırakılarak işkence edildikleri de raporlarda yer alıyor.

Rice, Cheney ve Başsavcı'dan onay
CIA raporlarında, el Kaide zanlısı Ebu Zübeyde'nin Mart 2002'de Pakistan'da yakalanmasının ardından, "sorgulamada başarı sağlamak için" Rice'ın "sert yöntemlerin" uygulanmasına onay ve destek verdiği belirtiliyor. Bizzat dönemin CIA Başkanı George Tenet ile görüşen Rice'ın, Tenet'e "önerilen" sorgulama teknikleriyle ilerlemelerini telkin ettiği raporlarda yer alıyor.

Raporlarda yer alan 2003 yılına ilişkin bilgilerde ise, Condoleezza Rice, dönemin Başkan Yardımcısı Dick Cheney ve dönemin Başsavcısı John Ashcroft'un sorgulama teknikleri hakkında CIA tarafından bilgilendirildikleri bildiriliyor. CIA raporlarına göre, her üç en üst düzey yetkilinin yanıtı da "sorgulama tekniklerinin tamamen yasal sınırlar içinde olduğu ve devam edilebileceği" biçiminde olmuş.

"Ama sonuç aldık"
Hatırlanacağı üzere, ABD eski Başkan Yardımcısı Dick Cheney, CIA raporlarının açıklanacağı haberleri üzerine yaptığı açıklamada, "Ama bu tekniklerden sonuç aldık" diyerek tepkileri üzerine çekmişti.

Yargılanacaklar mı?
ABD Başkanı Obama, daha önce yaptığı açıklamalarda Bush döneminde söz konusu uygulamaları gerçekleştirilen CIA personelinin yargılanmayacağını söylemiş ve tepkileri üzerine çekmişti.

Obama hafta başında yaptığı açıklamada, personelin yargılanıp yargılanmayacağına Başsavcı'nın karar vereceğini söyleyerek yargı sürecine açık kapı bıraktı. Ancak bu yolun Başsavcı tarafından ne ölçüde kullanılacağı bilinmiyor.