Geliyoo, garip saiklerle hayata geçirilmiş: Türki cumhuriyetlere erişme isteği, Akıncılar ekibine test ettirme, BTK’nın desteklediği ödüller ve Google’a özenmek.

Ruhan Alpaydın - soL

Geliyoo, dünyada önde gelen Google vb. arama motorlarına rakip olma iddiasıyla ilk Türk arama motoru olarak piyasaya çıktı ve bu sene içinde de bir tarayıcı (browser) çıkarmayı planlıyor. Geliyoo motoru üzerinde dokuz senedir çalışıldığı belirtilmiş. Geliyoo Bilişim’in yaptığı açıklamalarda, Rusya’nın Yandex, Çin’in Badiu arama motoru ile ülke ve dünya piyasasında yer aldığı, bu nedenle bir Türk arama motoru yapmaya karar verdikleri belirtilmiş. Ticari motivasyonun da çevrimiçi reklam pazarından pay kapmak olduğu belirtilmiş.

Arama motoru olmanın oldukça uzağında
Geliyoo’yu kullanarak arama yapıldığında, henüz bir arama motoru olmanın oldukça uzağında, son derece amatör bir safhada olduğu, bir öğrenci projesi görüntüsü verdiği görülebiliyor. Şüphesiz, arama motoru demek, dünyanın tüm web sunumcularını düzenli olarak taramak ve bunları içindeki kelimelere göre saklamak demek her iki senede bir ikiye katlanan bir hızda büyüyen dünyanın tüm dijital verisinin önemli bir kısmını depolamak ve çok akıllıca işlemek demek. Bu da inanılmaz büyük bir donanım yatırımı gerektiriyor. Bu donanımın kurulup idame ettirilmesi, ölçeklendirilebilmesi bile tek başına çok ciddi bir bilgisayar mühendisliği uzmanlığı gerektirir. Google’ın kendi Linux türevi işletim sistemlerini yazdığını, arama işlemini en hızlı şekilde yapabilmek için veritabanının yer aldığı bilgisayarların donanımı ve işletim sistemi etkileşimlerinde çok ileri mühendislik pratiklerini hayata geçirdiği biliniyor.

Geliyoo, web sunucularından verileri çeken, “robot” olarak adlandırılan programı da kendisi üretmiş ve bu özelliğe sahip ilk Türk arama motoru olduğunu belirtiyor. Ancak bundan da önce dikkat çeken isminin Google ve Yahoo’ya benzerliği. Geliyoo motorunun arkasında ABD ve Fransa’da da ayakları olan Geliyoo Bilişim Ar-Ge Tic. San. Ltd. Şti. var.

Şirket hazırladığı tanıtım broşürlerinde kendilerini diğer arama motorları ile kıyaslayarak, Geliyoo’nun Türkiye’deki pazar payının yüzde 0,3 olduğunu belirtiyor. Türkiye’de 50 milyon İnternet kullanıcısı var ve bu yüzdelik dilim nasıl değerlendirilirse değerlendirilsin yüzbinlerce aramaya denk geliyor. Ancak Geliyoo’nun sunduğu sonuçlar çok az ve sunulan sonuçların aranılan kelimelerle ilgisi de az. Henüz çok küçük bir veritabanına sahip olduğu, webin çok küçük bir kısmını tarayabildiği anlaşılıyor. Buna rağmen şirket, hazırladığı broşürde Geliyoo’un Alexa sıralama şirketine göre Türkiye içinde 749. olduğunu belirtmiş. Bu, arama motoru çok trafik alıyor algısı yaratmak için planlanmış. Halbuki arama motoru henüz bir arama motoru değil ve trafik belli ki geliyoo.com’un haber, forum ve müzik gibi hizmetler verdiği portal kısmının aldığı trafikten kaynaklanıyor.

Geliyoo neyi hedefliyor?
Geliyoo’nun kendi tarihçesini ve çalışmasını anlattığı broşürden anlaşılan, Geliyoo’nun cinsel içeriğe sahip olmadığı. Bununla “helal arama motoru” ve “helal tarayıcı” hedefleniyor olabilir.

Dikkat çeken başka bir ayrıntı da Geliyoo forumunda Geliyoo Browser adı verilen ve bu senenin sonunda çıkacak tarayıcının güvenlik denemeleri için Akıncılar Hacker ekibine de gönderileceği. Geliyoo’nun bu gelişmeyi de anlamını aşacak şekilde ifade ettiğini görüyoruz: (İmla hataları “asrın arama motoru”na ait) “Türkiye’nin en iyi Hacker Timlerindem biri olan AKINCILAR tarafından Geliyoo Browser Google Chrome, Mozilla Firefox ve diğer tarayıcılarında önüne geçerek bir çok yeniliği bir arada çıkarmaya hazırlanıyor.”

Geliyoo yakın zamanda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’na bağlı Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun da desteklediği 2011 Bilişim Yıldızları Ödül Töreni’nde e-girişimcilik ve e-iletişim kategorilerinde olmak üzere iki ödül almış. Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı’nın 2023 planları arasında “milli arama motoru” olduğunu da not edelim.