Öz direnişle kurtulan toplama kampı Buchenwald 80 yıl önce bugünlerde inşa edilmişti

Girişinde ''Herkes hak ettiğini bulur'' yazan, 300 bine yakın insanın tutulduğu Buchenwald Toplama Kampı 80 yıl önce bugünlerde inşa edilmişti.

Tevfik Taş

Nazi Almanya'sında inşa edilen yüzlerce toplama kapı içinde gösterdiği iç örgütlülük ve öz kurtuluş niteliğiyle ayrışan, çalışamayanın öldürüldüğü ''Buchenwald Toplama Kampı'' 80 yıl önce bugünlerde inşa edilmişti.

Girişinde ''Herkes hak ettiğini bulur'' tabelasının asılı olup, 300 bine yakın insanın ''depolandığı'' Buchenwald Toplama Kampı'nda yaklaşık 56 bin insan katledilmişti.

1,5 milyon insanın katledildiği Auscwitz-Birkenau, 1,3 milyon insanın yok edildiği Belzen, 700 bin insanın katledildiği Treblinka, ya da 250 bin katliamlı Sobibor, 160 bin ölümlü Kulmhof'un yanında katledilen insan sayısı itibariyle nisbeten ''daha az insanın'' katledildiği Buchenwald Toplama Kampı üç açıdan önem arzediyor.

Bir, bu toplama kampı kendi öz direnişi ile özgürlüğüne kavuştu;
iki, tarihe ''Buchenwald Andı'' olarak geçen ''Nazizimin kökünün kazınması'' yemini ile;
üç, komünistlerin örgütlediği ''Uluslararası Direniş Komitesi''nin yaydığı ün ile...

Buchenwald ''Uluslararası Direniş Komitesi''nin önemini azaltmak için yapılan onca çabaya rağmen bu kamp, şartlar ne oranda zor olursa olsun öz direnişin ve zaferin mümkün olduğunu göstermesi açısında ayrı bir önem taşıyor.

Buchenwald Andı'nda geçen ''Nazizmin köküden yok edilmesi temel belgimizdir'' sözlerindeki ''kökünden'' ifadesi burjuva tarih yazınında kabul görmüyor. ''Nazizmin yok edilmesi yeterlidir, niçin kök?'' diye itiraz ediliyor.

'KURTLAR ARASINDA ÇIPLAK'IN YAZARI BU KAMPTA 8 YIL YAŞAMAK ZORUNDA KALMIŞTI

Buchenwald direnişini önemsizleştirmeye dönük çabalarda da bu gayret gözleniyor. Toplama kampından sağ olarak kurtulanların anlattıklarını onların ''komünist tarafgirliğine'' bağlama çabasına rağmen Buchenwald ölüm kampındaki direnişi ölümsüzleştiren ''Kurtlar Arasında Çıplak'' (Nackt Unter Wölfen) öz yaşam öyküsünün yazarı Bruno Apitz bizzat bu kapta 8 yıl tutuklu olarak yaşamak zorunda kalmıştı.

Buchenwald Toplama Kampı anma etkinliklerinin örgütlendiği bugünlerde, Buchenwald'daki komünist önderlikli direnişin çocukları yaşatma becerisi ile direnişi zafere ulaştırma iradesinin çarpıcı bütünlüğüne yer verilen pekçok öz yaşam öyküsü, ''Alman Demokratik Cumhuriyeti'nin kuruluş miti'' olarak mahkûm edilmeye çalışılıyor.

Siyaset bilimci Ulrich Peters, ''Hiç kuşku yok, bu bir öz kurtuluştu'' derken, tarihçi Ulrich Schneider, ''Öz direnişli kurtuluş, uzun yılların örgütlü birikimi ile başarıya ulaştı'' diye ifade ediyor.

Yalnızca Buchenwald'da 20 bine yakın Sovyet tutsağı öldürülmüştü.