Özel okul patronlarından üçkağıtçılık: ‘Dolandırılıyorum gibi hissediyorum’

Özel okul fiyatları yavaş yavaş şekillenirken patronlar zamların arkasına sığınmak için “öğretmen maaşları” diyor. Ama öğretmenlerin bile söz sahibi olamadığı maaşları konuşulmuyor.

İrem Yıldırım

Özel okullarda erken kayıt dönemi başladı. Çoğu özel okul 2024-2025 eğitim dönemi için fiyatlarını yavaş yavaş belirliyor. Basında iki gündür geniş yer bulan mevzu sık sık artan özel okul ücretlerinden şikayetle ilgili. Haberlere göre zamlar yemek-servis ücretleri üzerinden yasal sınırdan fazla yapılıyor. Hesaplamalar yeni eğitim-öğretim dönemi için zam oranının yüzde 60 civarında olacağını gösteriyor.

Özel okulların zamlı fiyatları önceki yılın ÜFE + TÜFE verileri toplanıp ikiye bölündükten sonra çıkan rakamın üzerine 5 puan enflasyon payı eklenerek belirleniyor. Bu yılki tavan oranı bu hesaba göre yüzde 57. Bu oranın- eğer devlet tarafından ekstra zam duyurulmazsa- yüzde 57’ye yuvarlanması bile yasak. Fakat özel okullar, yemek ve kırtasiye ücretleri gibi kalemlerde yüksek zamlar yaparak aslında yasal sınırı da çiğniyor.

Öğretmenler belirsizlikle baş başa

Çiğnedikleri yasa ve bu sayede elde ettikleri kâr oranıysa öğretmen maaşlarına yansımıyor. Okul ücretlerine gelen zam oranları gündemin ana maddesiyken, belirsizlik içinde kalan öğretmenler ve maaşlarına gelecek zam oldu. Özel okul öğretmenleri öğrencilere iyi bir eğitim vermeye çalışırken, bir yandan da asgari ücret seviyesine gerilemiş maaşlarıyla hayatlarını idame ettirmeye çalışıyor. Belirsizlik sadece çalışma saatlerinde değil, maaşlarında da karşılarına çıkıyor.

Okul patronları yasal zammın artan maliyetler nedeniyle yeterli olmayacağını söylerken hep öğretmen maaşlarını gündeme getirip “Zam yapmazsak nasıl öğretmenlere maaş verelim” lafının arkasına sığınıyor fakat öğretmenlerin maaşları 13 bin ile 17 bin lira arası. Özel okul öğretmenlerinin aldığı ücretler branştan branşa değişse de soL’un ulaştığı bilgiye göre maksimum maaş 20 bin liraya kadar çıkıyor.

Özel okullar, öğretmenlere verilecek maaşın zam oranını kademeli yapıyor. Mesela özel okullara yüzde 60 resmi zam yapılırsa öğretmenlere yapılan maaş zammı Ocak'ta yüzde 30, Temmuz'da da yüzde 30 zam  şeklinde oluyor. soL’un sektör kaynaklarından edindiği bilgiye göre, genel olarak öğretmen maaşları bu şekilde belirleniyor.

‘Dolandırılıyorum gibi hissediyorum’

Kocaeli’nin en “prestijli” ve pahalı okullarından birinde çalışan öğretmenlerden biri soL’a hissettiklerini şöyle anlatıyor: “Bu bedel insan onuruna aykırı. Dolandırılıyorum gibi hissediyorum”.

soL'a konuşan öğretmen bu ay sonunda zamlarının ne olacağını öğreneceklerini söylüyor. Son birkaç yıldır doğru düzgün zam alamadıklarını söyleyen öğretmen, şehirdeki tüm özel okullarda da durumun aynı olduğunu belirtip ekliyor: 

“Bir yıldan daha uzun süre bir okulda çalışan öğretmen, sanki zincirini okula vermiş gibi, maaşı hakkında söz sahibi değil. ’Nasılsa bir yere gidemez bu öğretmen’ ya da ‘Düzenini bozmaz’ mantığıyla patron, öğretmeni muhatap bile almıyor zam konusunda. ‘İstemeyen çeker gider’ diyorlar ve söz hakkı bile vermiyorlar. Üç kuruş paraları var ve bir okul binası dikebildiler diye birinin eğitim-öğretim faaliyetine dair laf söyleyebilmesi zaten yeterince rahatsız ediciyken bir de bana sormadan emeğimin bedelini de belirliyor olması inanılmaz can sıkıcı.”