Yeryüzünde çimlere uzanıp gündüz veya gece gökyüzü seyretmek, iki küre arasında gidip gelen zihnimizde yaşam, dünya, diğer gezegenler üzerine düşünmek için harika bir yoldur. Sonsuzluk, madde, ışık, canlılık, Dünya dışındaki başka canlılar üzerine bitmez bir sorgulamaya girmeyi sağlayan bir kanal gibi görebilirsiniz. Salgın günlerinde çocuğunuzla evin penceresinden de gökyüzünü seyredebilirsiniz. Eğer evinizden sadece karşı bina görünüyorsa belki yanınıza kolonya alıp yakındaki bir parkta kısa bir gece yürüyüşüne çıkabilirsiniz.
Gözünüzün eriştiği alandaki yıldızları sayabilir misiniz? Eğer sayamayacak kadar çok yıldız görebiliyorsanız gökyüzünde yoğunlaştıkları çizgisel hattı fark etmelisiniz. İşte bu içinde bulunduğumuz Samanyolu galaksisinin sarmal kollarından birisidir. Devasa bir bütünün parçasıyız. Eğer yıldızların az göründüğü bir yerdeyseniz o vakit takım yıldızlarını bulmaya çalışabilirsiniz. En kolay görünen “cezve” biçimli Büyük Ayı takımyıldızıdır. Karşısında yer alan Küçük Ayı takımyıldızını da bulabilirseniz cezvenin ucundaki son yıldızın Kutupyıldızı, yani Kuzeyyıldızı olduğuna değinmelisiniz. Ayrıca gökyüzüne baktığınızda yıldızların yanında bazı gezegenleri de görebilirsiniz. Yılın farklı zamanlarında bulunduğunuz yere göre farklı gezegenler görülebilir: Venüs, Mars, Jupiter, Neptün. Yıldızlar gerçekten parıldarlar, gece ışığını titreşiyor gibi algılarız. Gezegenler ise Güneşten üzerlerine düşen ışığı yansıtırlar, gece yansıttığı ışık titreşimsiz görünür. Tıpkı uydumuz Ay gibi.
Çocuklarla uzay üzerine konuşurken enginliğini ve maddesel farklılığını kavratabilmek için çeşitli malzemelerle modeller yapabiliriz. Örneğin uzun bir ip ve dokuz top alıp güneşi ve sistemindeki gezegenleri, birbirine mesafesine göre ip üzerinde dizebilirsiniz. Mesafe tablosunu internet üzerinden bulup elinizdeki ipi uzunluğuna göre oranlarsanız daha iyi bir model elde edersiniz. Gezegenlerin ilk dördü için içi dolgulu bir malzeme seçebilir ve son dördünün gaz olduğunu anlatmak için balon şişirebilirsiniz. Bir diğer model evrenin genişleyen ışıksız ortamını tasvir etmek için siyah bir çöp poşeti kullanabilirsiniz. Bu çöp poşetini keserek açıp sabit bir zemine serebilirsiniz. Bir bardak içinde deterjan, su ve marketten alacağınız gliserin maddesini karıştırıp köpük baloncuk sıvısı hazırlayın ve bu sıvıyı poşet üzerine yayın. Şimdi bir pipet yardımı ile poşet üzerinde kabacıklar oluşturabilirsiniz. Böylece bebek evrenler, iç içe evrenler modeli yapmış olursunuz.
Bir insanın uzaya çıktığı 1961 yılından beri “mavi küre”nin orta boyutlu bir yıldızın etrafında dönüşünü gözlem dağarcığımıza katmış bulunuyoruz. Bu çok yönlü uzaya çıkış yolculuğunu çocuklarla birlikte Bilim ve Aydınlanma Akademisi'nin videosunda izleyebilir ve üzerine sohbet edebilirsiniz. Belki hayal kurmaya devam edersiniz, belki elli yıl sonra yaşayacak çocuklar için siz de bir mektup yazmak istersiniz.
