Batılı büyükelçiler, tarihi bir Sırp Ortodoks manastırının etrafındaki koruma altındaki bir bölgeden geçen bir yolun inşası konusunda Kosova'yı kendi yasasına saygı göstermeye çağırdılar.
Fransa, Almanya, İtalya, İngiltere ve ABD'den büyükelçiler, AB, NATO'nun Kosova misyonu KFOR (Kosova Gücü) ve AGİT'ten temsilcilerle birlikte Perşembe günü Kosova makamlarını ülkenin "özel koruma bölgeleri" yasasına saygı göstermeye çağırdılar. Sırp Ortodoks manastırının yakınında inşa edilen yol mevcut kanunlara aykırı.
Batılı diplomatların açıklaması, büyükelçilerin yolun inşa edildiği Deçan / Deçani bölgesini ziyaret etmeleri ve belediye başkanı Bashkim Ramosaj ve Sırp Ortodoks Visoki Dečani manastırının başrahibi Sava Janjić ile görüşmelerinin ardından geldi.
Yapılan ortak açıklamada "Tarafları, herhangi bir eyleme geçmeden önce, özellikle 2008 Özel Koruma Bölgeleri Yasası olmak üzere Kosova yasalarına sıkı bir şekilde uymaya ve kalan endişeleri Uygulama ve İzleme Konseyi (IMC) çerçevesinde ele almaya çağırıyoruz." denildi.
Statement from the Heads of Mission of France, Germany, Italy, the United Kingdom, and the US, Aug 27, 2020, after their visit to Decan/i Municipality and the Monastery and discussions on all current issues. Rule of law is strongly supported #Kosovo https://t.co/aObZ2SjPpt
— Sava Janjic (@SavaJanjic) August 27, 2020
IMC, Sırp Ortodoks Kilisesi ile ilgili Kosova ilişkilerinin düzgün bir şekilde uygulanmasını sağlamak için kuruldu. Kilise, AB, AGİT ve Kosova hükümeti temsilcileriyle birlikte IMC'nin bir üyesi.
Deçan / Deçani belediyesini Karadağ'daki Plav ve Gusinje bölgelerine bağlayan yol inşaatı, Kosova Başbakanı Avdullah Hoti'nin 16 Ağustos'ta verdiği karar sonrasında askıya alındı. Önceki gün Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vučić konuyu AB arabuluculuğundaki Belgrad-Priştine görüşmelerinde gündeme getireceğini belirmişti.
Ancak, AAK partisinden Deçan / Deçani belediye başkanı Bashkim Ramosaj, yol inşaatının kentin ekonomik kalkınması için önemli olduğunu söyleyerek yol inşaatının devamını savunuyor.
İktidardaki LDK partisinin sözcüsü Albert Kurtulaj, manastırın yol yapımına engel olmaması gerektiğini söyleyerek belediye başkanına destek veriyor. Kurtulaj, "Deçan-Plav yolunun asfaltlanması belediye ve merkezi kurumlar arasında koordinasyon içinde yapılmalıdır" dedi.
Yolun inşası, 2016 yılında Kosova Anayasa Mahkemesi'nin Visoki Dečani manastırına ait olduğuna karar verdiği arazinin üzerinden geçtiğine karar vermesiyle krize neden olmuştu. Ancak Anayasa Mahkemesinin kararı belediye tarafından hiçbir zaman uygulanmadı.
Batılı diplomatlar ortak açıklamalarında, Kosova makamlarını Anayasa Mahkemesi'nin toprak anlaşmazlığı davasıyla ilgili kararını uygulamaya ve "yol çalışmaları meselesini süratle çözmeye" çağırdı.