ABD'nin Şam büyükelçisi Robert Ford geçtiğimiz perşembe yumurtalı protestoya uğramış, batı medyasında eylem “saldırganlık ve şiddet gösterileri” olarak yansıtılmıştı. Yaşananlar üzerine yaptığı açıklamada Dışişleri Bakanı Hillary Rodham Clinton “Bu hoşgörülemez ve saldırıyı mümkün olan en sert şekilde kınıyoruz. Büyükelçi Ford ve yardımcıları normal diplomasi işlerini yürüyorlar ve diplomatlarımızı şiddet yolu ile baskı altına almaya çalışmak hiçbir şekilde mazur gösterilemez” dedi. Geçtiğimiz haftanın başında Esad yanlıları Fransız Büyükelçisi Eric Chevalier’i de benzer bir şekilde protesto etmişti.
Ortadoğu “diplomatı” Robert Ford
Görevinin “barış ve uzlaşı” olduğu iddia edilen büyükelçi Robert S. Ford’un Ortadoğu’daki ilk önemli görevi 2004 Ocak ayında Irak’ın Necef kentindeki ABD temsilciliği göreviydi. Necef, Şii “Mehdi Ordu’sunun karargahlığı konumundaydı. Birkaç ay sonra Bağdat Büyükelçiliğinin iki numaralı adamı olarak Irak’ın başkentine çağırılan Ford, burada Büyükelçi Negroponte yanında 2005 Nisan’ına kadar görevine devam etti. Negroponte ve Ford bu dönemde Irak’ta “El Salvador” modelini ısrarcı bir şekilde desteklemiş ve Irak’taki ölüm kıtalarının ve paramiliter kuvvetlerin önünü açmıştı.
ABD’nin bir önceki büyükelçisi 2005 yılında eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri’nin suikatinden sonra suçlanması ile birlikte görevinden çağırılmıştı. Esad hükümeti Hariri suikastında büyükelçiyi suçlarken herhangi bir somut kanıt ileri sürememişti.
Şam büyükelçinin tercihi
Suriye Büyükelçiliği görevine, Irak'taki yıllarından silahlı paramiliter gruplar deneyimi olan Ford'un getirilmesi oldukça manidardı. Ocak 2011’de Şam’a gelmesi ile beraber, Büyükelçi olarak yaptığı en önemli işlerden biri de Esad hükümetine karşı silahlı ayaklanmanın altyapısının oluşturulmasına yardımcı olmaktı. Hillary Clinton da yaptığı açıklamalarda askeri müdahale dışında Esad hükümetinin görevini terk etmesi için elinden gelen her şeyi yapacaklarını söylemişti. Ford’un geliş tarihinin Mısır’daki hareketliliğin en yoğun olduğu dönem olması da ayrıca zamanlama açısından dikkat çekici bir unsur.
Esad yanlıları ABD büyükelçisini suçlarken çok da dayanaksız değiller. Her ne kadar batı medyası kamuoyuna ABD’nin Arap dünyasında yaşanan gelişmelerdeki etkisini daha geride bir pozisyonda olarak yansıtsa da özellikle Suriye’de doğrudan ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından muhalif güçlerin desteklendiği Wikileaks'in yayınladığı belgelerle ortaya çıkmıştı. Belgede Esad karşıtı güçlerin 2006 yılından beri parasal olarak ABD’den yararlandığı yer alıyordu.
Her ne kadar ilk günlerde Suriyeli muhalifler ABD müdahalesi istemediklerini dile getirmiş, bu da uluslararası camiada ses getirmişse de iç savaşa yaklaşan süreçte dış yardım kendini hissettirmeye başlamıştı.
(soL - Dış Haberler)