(9 Mayıs 1945)
"Bi sigara içelim, yoldaşım benim."
Genç besteci Modest Tabaçnikov şarkısını besteleyip, üstlerine söylediğinde güney cephesindeydi. Genç adam şarkısını söylediğinde komutanlardan biri ona şaka yapmıştı: "Senin bu şarkına Modest, burada kimsenin ihtiyacı yok. Sigaramı seninle paylaştım diye seni neden hatırlayayım? Ama şarapneli paylaşırsak, o başka!"
Şarkı sonradan Büyük Anavatan Savaşı'nın simgelerinden biri oldu. Modest cephe gazetesinde okumuştu şair İlya Frenkel'in o günlerde yazdığı şiirini. İlya Frenkel, şimdi o da güney cephesindeydi, binbaşı rütbesiyle çarpışıyor, o çamurlu yollarda ilerlemeye çalışıyordu.
Yumuşadı rüzgâr, geçilmez oldu yollar
Hava ılındı güney cephesinde
Eriyor Rostov'da karlar, eriyor Taganrog'da
Hatırarız bu günleri bir zaman
Ateşlerden, yangınlardan bahsederiz,
Bir yerlerde bir zaman, dostlardan yoldaşlardan.
Aklımda piyadeler, sevgili bölüğüm aklımda
Ve sen, sigarasını benimle paylaşan yoldaş,
Haydi içelim bi tane,
İçelim yoldaşım benim.
Odessa karşılar bizi ev sahibi olarak
Karadeniz'in yıldızları parlar bize
Şanlı Kahovka'da, Nikolayev şehrinde
Hatırlarız bu günleri bir zaman
Ateşlerden, yangınlardan bahsederiz,
Bir yerlerde bir zaman, dostlardan yoldaşlardan.
Aklımda piyadeler, sevgili bölüğüm aklımda
Ve sen, sigarasını benimle paylaşan yoldaş,
Haydi içelim bi tane,
İçelim yoldaşım benim.
Acılar kalmayınca anılarda
Döneriz tekrar sevgililerimize,
Nasıl gidiyorsak Ukrayna'dan batıya,
Hatırlarız bu günleri bir zaman
Ateşlerden, yangınlardan bahsederiz,
Bir yerlerde bir zaman, dostlardan yoldaşlardan.
Aklımda piyadeler, sevgili bölüğüm aklımda
Ve sen, sigarasını benimle paylaşan yoldaş,
Haydi içelim bi tane,
İçelim yoldaşım benim.
İlya Frenkel
1941
(Çeviri L. Özübek)
1941-42 kışıydı. Geçen sonbaharda kar her zamankinden çok daha erken yağmıştı güney cephesinde. Sonra hava birden ısındı, yollar eriyen karlarla tümden çamura battı, yürünmez oldu. Çamurlu yollarda ilerlemeye çalışıyordu birlikler.
O günlerde Sovyet birlikleri Rostov-na-donu şehrinden bir karşı taarruza kalktı.Taganrog, Odessa ve Nikolayev kurtulmak üzereydi, Rostov da daha sonra, 28 Kasım 1941'de kurtulacaktı. Bu başarı Zafere giden yolda ilk adımdı. Naziler ilk önemli yenilgilerini almışlardı. Ve Kafkas petrolüne ulaşamayacaklardı.
Sovyet şairi Bolşevik İlya Frenkel'in savaşla ilgili birçok şiiri bestelendi. Şiir kitaplarından birinin önsözünde şöyle yazmıştı şair; Mısralardaki hayatı aynen yaşamaktır şairi gerçek vatandaş yapan…
Modest Tabaçnikov