AKP Genel Başkanı Erdoğan geçen hafta sonu partisinin Erzurum il danışma toplantısında, ülkenin emekçilerini "iş beğenmemekle" suçlamış, "3. havalimanı için Uzak Doğu'dan işçi getiriyoruz" demişti.
Erdoğan'ın "beğenmiyorlar" dediği işin, yani 3. havalimanı inşaatının çalışma koşullarına yakından baktık... Uzak Doğu'dan gelen işçilerin hangi koşullarda çalıştıklarını, havalimanı inşaatında çalışan işçilere sorduk.
YAŞADIKLARI KÖLELİK KOŞULARINI SOL'A ANLATTILAR...
3. havalimanı inşaatında çalışan işçiler soL'a şu bilgileri verdiler:
"1,4 milyon metrekare terminal binasının inşaatında ortalama 23 bin işçi çalışıyor. Bu işçilerden 1000'i yabancı işçi. Ve inşaatta Uzak Doğu'dan gelen işçilerin çalıştırıldığı doğru. İnşaatın ilk zamanlarında sayıları çok olan Vietnamlı şoförler, yaşanan kazalar ve hak gaspları sonucu hayli azaldı. Nepal, Tacik, Özbek, Türkmen işçiler halen 3. havalimanı inşaatında çalışıyorlar. Ancak aldıkları ücretler, Türk işçilerin ücretlerinden düşük. Dolayısıyla havalimanını yapan Cengiz-Mapa-Limak-Kolin-Kalyon Ortak Girişim Grubu'na maliyetleri daha az. Uzak Doğulu işçiler düşük ücretlere çalıştıkları için, patronlar tarafından tercih ediliyor. Yakında Filipinli işçiler de gelecek.
3. havalimanı inşaatında çalıştırılan yabancı işçiler, Türkiye piyasasının çok altında ücretleri kabul ederek burada çalışıyorlar. Patronların onları tercih etmesinin temel nedeni bu.
Öte yandan havalimanında meydana gelen iş cinayetlerinin çoğunu duymuyoruz. Üstü örtülüyor, kapatılıyor. Bazıları da kayıtlara iş kazası sonucu ölüm olarak geçirilmiyor.
İş ve üretim baskısı her geçen gün daha da artırıyor. İş Kanunu ve iş güvenliği kuralları ayaklar altına alınıyor. Hiçbir yasa, kural tanımadan vahşi bir sömürüyle inşaat devam ediyor."
İnşaatı hızla süren 3. havalimanı inşaatından son görünüm...
BİR İŞÇİ ANLATIYOR: İŞE GİRERKEN 3 VARDİYA DİYORLAR, BAŞLAYINCA 2 VARDİYA OLUYOR!
Uzun süre 3. havalimanı inşaatında çalışan bir başka işçi de yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
"İşçilerin çalışma ve barınma koşullar berbat. Böcek istilasından tutun da yenmeyecek yemeklere kadar insanca bir yaşama koşulu yok.
Ayrıca işe ilk girişte 3 vardiya olduğunu söylüyorlar. İşe başlayınca görüyoruz ki, gerçekte 2 vardiya çalışma var. Bu, uzun çalışma saatleri demek. En başta yalan söylüyorlar zaten. Maaş ne kadarsa sigorta da öyle yatacak diyorlar, bu da yalan.
Ayrıca işçiler gerçekte çalıştıkları iş ve firma üzerinden sigortalı gösterilmiyor. Örneğin bir işçi gerçekte kalıpçı ya da elektrikçi. Ama bir iş kazası olunca görüyoruz ki, sigortası daha az tehlikeli olan silahsız güvenlik görevlisi olarak gösterilmiş. Kaza olunca üzerlerinden atmak daha kolay oluyor. Diyorlar ki, 'Bu adam güvenlikçi inşaat sahasına girmesi yasak, kendisi girmiş.' Buna benzer çok sayıda hak gaspı yaşanıyor."
İSG UZMANI: KÖLELİK KOŞULLARINA 15 GÜN DAYANAMAYAN İŞÇİLER OLDU
Daha önce 3. havalimanı inşaatında çalışan bir İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı da, yaşananları şöyle özetledi:
"Ben bu şantiyede İSG uzmanı olarak çalıştım. Havalimanında olan kazalar ve ölümlü olaylarda basın yasağı var, araştırıp görebilirsiniz. Kara yolu yönetmeliğine göre kamyonlar 42,5 tonu aşmayacak şekilde yüklenir ama burası kara yolları yetki alanı dışında kaldığı için neredeyse iki katına kadar yükleme yapılıyor. Sırf bu nedenden onlarca şoför iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. Hatta Türkiye'de adı çıkan bir şantiye oldu, şoförler gelmek istemiyorlar.
Mesela iş güvenliği konusunda yaşadığım bir durumu anlatayım. Proje eklerinden olan İSKİ su toplama işini benim çalıştığım şirket aldı. En yakın yerleşim birimi 2 kilometre. Su yok, elektrik yok, jeneratörü bağladık, demir ve kalıp işine işçileri getirdik. Hava eksi beş derece ve her şey donmuş durumda. Böyle bir durumda sabah 8, akşam 5 neredeyse sümükleri donan işçiler çalıştı. Rahat 15 kadar işçi dayanamayıp çıktı. Kar yağdığında bile durmadık, nedeni inşaatın bir an önce bitmesi. Şimdi bu şartlarda günlüğü 100 veya 120 liraya işçiler çalıştırıldı. Ana firmalar, bu şartlarda sanki her şey normalmiş gibi işçilerden eksiksiz iş kalitesi bekliyor. Anlayış yok, kölelik var."
