ABD’li gazeteci ve yazar Seymour Hersh yeni makalesinde, İsrail’in İran’ın nükleer tesisini hedef almayı seçmemesinin gerçekte İsrail ve ABD’nin İran’ın elinde nükleer bomba olmadığını bildiğini açığa çıkardığını yazdı. Hersh'e konuşan ABD'li istihbarat yetkilisine göre bu, "tamamen yeni bir Ortadoğu"nun kapısını açabilir.

İran 1 Nisan’da Şam’daki büyükelçiliğini vuran İsrail’e 13 Nisan’da misilleme saldırısı düzenledi ve ilk kez İsrail topraklarını İHA ve füzelerle hedef aldı. 

İsrail 19 Nisan Cuma günü İran’a misilleme yaptı, İsfahan’daki Natanz nükleer teknoloji merkezini koruyan yakınlardaki bir askeri hava savunma tesisini vurdu.

Seymour Hersh dün yayımladığı “Bomba olmadığını biliyorlardı” başlıklı makalesinde İsrail’in neden İran’ın “nükleer silah tesisi” olduğunu iddia ettiği tesisi değil de onu koruyan askeri tesisi vurduğunu ele aldı.

'Poker oyuncusunun gerçek niyetini ele veren tavır'

ABD medyasında İsrail’in bu saldırıyla İran’a daha büyük bir saldırının sinyalini gönderdiği, “dünyanın olası bir uçurumun eşiğinden döndüğü” minvalinde yapılan yorumları hatırlatan Hersh, Amerikan istihbarat camiasındaki siyasi ve silahlanma uzmanlarınınsa konuya farklı bir bakış açısı olduğunu yazdı.

Buna göre o çevrelerde, İsrail’in İran’ın nükleer tesisini değil ama onu koruyan füzeleri vurması bir poker oyuncusunun gerçek niyetini ele veren tavrı olarak görülüyor, yani İsrail’in bu tercihinin daha derin bir anlamı var.

On yıllardır İsrail hükümetlerinin ve özellikle Netanyahu’nun İran’ın gelişen nükleer kapasitesini bir tehdit olarak sunduğunu ve İran’ın nükleer programının Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın gözetiminde ve sürekli kamera kontrolünde olduğunu görmezden geldiğine işaret eden Hersh, kendisinin açığa çıkardığı 2007 ve 2011 tarihlerindeki iki çok gizli Amerikan Ulusal İstihbarat Tahminleri raporuna atıfta bulundu. Bu raporlarda ABD istihbaratı İran’ın yüksek düzeyde zenginleştirildiğinden şüphelenilen nükleer malzemeleri bir savaş başlığına dönüştürmek için hiçbir çaba göstermediği sonucuna ulaşmıştı.

Hersh ABD’li nükleer silah uzmanlarının yıllar süren gayretlerine karşın İran’ın zenginleştirilmiş uranyumu nükleer silaha çevirmek için yeraltı bir tesisi olduğuna ilişkin hiçbir kanıt bulamadıklarını belirtti.

ABD'den İsrail'e 3 seçenek sunuldu

İran’ın yüzlerce İHA ve füzeyle düzenlediği misillemesine vereceği yanıt için “dizginleri serbest bırakılan ve nadir bir uluslararası destek alan” İsrail’in bu kez kendisinin İran’ın nükleer geliştirme kapasitesine saldırmamayı tercih ettiğine dikkat çeken Hersh ABD istihbaratından isimsiz bir yetkilinin “İşte bu” sözlerini aktardı.

Buna göre arka kapıdan yürütülen müzakerelerde ABD İsraillilere İran’a misilleme için 3 seçenek sunmuş. 

Hersh’e konuşan yetkiliye göre birinci seçenek savaşı tırmandıracak ve İsrail’in dünyanın gözündeki konumunu daha da düşürecek devasa bir saldırıydı.

İkinci seçenek İran’ın Natanz nükleer tesisini ortadan kaldıracak sınırlı bir saldırıydı. Yetkili, İsrail’e bu konuda “Gerçekte İran’in (nükleer) bombaya sahip olduğuna ya da bunu geliştirmek üzere olduğuna inanıyorsanız. O zaman saldırıyı caydırıcı olmakla meşrulaştırabilirsiniz” denildiğini anlatıyor.

Üçüncü seçenekse “Eğer İran’ın henüz (nükleer) bombaya sahip olmadığını ya da çok yakında sahip olmayacağını biliyorsanız, gizli elinizi -ön alma yeteneğinizi- istediğinizde hipersonik hedeflemenizi gösterin ama Natanz zenginleştirme tesisini pas geçin.”

İsrail'e 'yalnız fil olmaktan kurtulma' şansı

Hersh’e konuşan ABD’li yetkiliye göre İsrail’e “İşte sizin şansınız…” denmiş:

“Halihazırda İran’ın nükleer tehdidiyle felç olmuş dünyaya endişelenmeye gerek olmadığını anlatmak için. İran bir tehdit oluşturmuyor ve siz bunu biliyorsunuz. Bu Batı ile Ortadoğu için risksiz müzakerelerin güçlendirilmesi konusunda yeni bir fırsatı başlatıyor. Dengeli bir muhakeme göstereceksiniz, Gazze’yi geride bırakıp sürüden ayrılıp tek dolaşan yalnız fil olma namından kurtulacaksınız.”

Hersh yazısında Ortadoğu’da bazı devletlerin bu mesajı aldığını söyleyen ABD’li istihbarat yetkilisinin, buna karşın Biden yönetiminde dış politikayı yürüten bazı yetkililerinse ne olup bittiğine dair hiçbir fikri olmadığı izlenimini de aktardığını belirtti.

ABD'li istihbarat yetkilisi: 'Potansiyel olarak harika bir şey oldu'

Hersh’e konuşan yetkiliye göre İsrail kendi blöfünü açığa çıkardı.

ABD’lilerin kendi kendilerine İsrail’in İran’a saldırısında “ılımlı” olmasından memnuniyet duyduklarını söyleyip durduklarını belirten yetkili “Ama burada kimse doğru soruyu sormuyor" dedi ve şöyle devam etti:

"İsrail gerçekten dünyaya İran’ın bir hava savunma tesisini hipersonik bir süper silahla vurabileceğini göstermek mi istiyordu? İsrail’in Natanz’ı ortadan kaldırmama kararı tamamen yeni bir Ortadoğu’ya yol açabilir ve İran dünyaya katılmakta şimdi özgür olacaktır” dedi.

Aynı yetkili “İsrail İran (nükleer) bombasının yanlış alarm olduğunu gösterdi. Potansiyel olarak harika bir şey oldu" diye konuştu.