Geçen hafta, gecikmeli olarak Liselere Giriş Sınavı (LGS) sonuçlarına değinmiştik. Bu hafta da Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) sonuçlarına değinelim.
Bilindiği gibi YKS, zorunlu olan Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testi (AYT) ile zorunlu olmayan Yabancı Dil Testi'nden (YDT) oluşuyor.
Bu YKS’de de, başvuranların önemli bir bölümü sınava girmemiş. TYT’ye başvuran 2.515.012 kişiden 2.390.491’i sınava girmiş. AYT'ye başvuran 2.024.549 kişiden 1.880.800’ü ve YDT’de ise 137 bin başvurudan 113 bini sınava girmiş. LGS ve YKS’ye başvurup para yatırdığı halde sınava girmeyenlerin sayısı dikkat çekiyor ve en azından öğrencilerin kararsızlığını gösteriyor.
YKS sonuçları da, LGS sonuçları gibi ilgili öğretim kademesinin (liselerin) röntgeni oluyor. Bu röntgen de iyi şeyler göstermiyor. Örneğin TYT’ye girip sınavı geçerli sayılan 2.390.188 kişiden bir tek kişi, tüm soruları doğru yanıtlayarak 500 tam puan almış! 120 sorudan 15’ini doğru yapanların 150 puan barajını aşabildiği bir sınavda, TYT’de 628.796 kişi, 150 puan barajını geçemeyip bir önlisans programını seçme hakkını bile kazanamamış! 150 puan barajını kadınların yüzde 77,21’si ve erkeklerin ise yüzde 71,24’ü geçmiş. Bir başka deyişle TYT’ye başvuran erkeklerin yüzde 28,76’sı ve kadınların ise yüzde 22,79’u baştan tüm şanslarını kaybetmiş.
TYT’deki başarısızlık ne yazık ki bu 628 bin kişiyle sınırlı değil, çok daha yaygın. Çizelge 1’de TYT’de yer alan alt testlerdeki soru sayıları ile doğru yanıt ortalama sayıları yer alıyor. Doğru yanıt ortalamalarının düşüklüğü, ortaöğretimin neredeyse bir işe yaramadığını gösteriyor. Yabancı liselerle nitelikli özel lise öğrencilerini katmadan benzer bir çizelge hazırlansa, devlet liselerinin hal-i pür melali daha da vahim olacak.
Çizelge 1. TYT’de Başarı Durumu
TYT’de sınavı geçerli sayılan 2.390.188 kişinin 970.240’ı bu yılın mezunlarından oluşuyor. Diğerleri (1,4 milyon kişi) ise bu sınava en az 2 kez giren ve bir kısmı halen yükseköğretimde bir programa kayıtlı kişilerden oluşmuş. TYT’de bu yıl mezun olanların ortalama başarısı ile bu sınava en az ikinci kez girenlerin başarı ortalamaları arasında anlamlı bir fark bulunmuyor. Ancak durum AYT’de biraz değişiyor: Bu sınava 2 ya da daha fazla girenlerin başarı ortalamasının, bu yıl mezun olanların başarı ortalamasına göre sözelde biraz yüksek, sayısalda ise biraz düşük olduğu görülüyor. Yabancı dilde, 106.363 kişi İngilizce sınavına girerken, 4.222 kişi Arapça, 2.073 kişi Almanca, 865 kişi Fransızca ve 428 kişi de Rusça sınavına girmiş. Bu sınavda da (Arapça hariç) ilk kez sınava girenlerin en az 2 kez sınava girenlerden daha başarılı oldukları görülüyor.
AYT’ye girip sınavı geçerli sayılan 1.880.711 aday içinde, sayısal puan türünde 484.820 aday, sözelde 862.628, eşit ağırlıkta 824.492, yabancı dil puan türünde ise 75.951 kişi, 180 ve üstü puan alarak dört yıllık bölümleri seçme hakkı kazanmış. Barajı geçme oranları sayısalda yüzde 39,34, sözelde yüzde 75,49, eşit ağırlıkta 57,39 olmuş. AYT’nin içerdiği alt testlerdeki soru sayıları ile doğru yanıt ortalama sayıları Çizelge 2’de verilmektedir. Çizelgedeki doğru yanıt ortalamaları, lise öğrencilerinin başta fen dersleri olmak üzere her alanda, AKP’nin herkese dayattığı DKAB dersinde bile, yetersiz kaldığını gösteriyor. İngilizce doğru yanıt ortalamasının yüksekliği kimseyi aldatmasın. Çünkü bu ortalama AYT’ye giren tüm öğrencilerle ilgili değil, öğretim dili İngilizce olan ve de diğer yabancı dillerde eğitim yapan okullarda okumuş 106.363 öğrenciye ait.
Sayısal, sözel ve eşit ağırlık puan türlerinde kadınlar ve yabancı dilde de erkekler diğerlerinden daha başarılı olmuş. AYT’deki sayısal, eşit ağırlık ve sözel testlerinde de birer kişi ve YDT’de ise 5 kişi tüm soruları doğru yanıtlamış.
Çizelge 2. AYT’de Başarı Durumu
LGS ve YKS sonuçları, okulların ve öğrencilerin genel yetersizliğini, okullar arasındaki nitelik farkını, eğitim sisteminin acilen laik, bilimsel ve kamusal eğitime dönüşmesi gerektiğini ve de sistemi yönetenlerin akıl karışıklığını gösteriyor. Sistem, LGS’de 1,3 milyon öğrenciden 139 bin öğrenciye (kendisinin belirlediği) nitelikli okullarda okuma fırsatı veriyor. YKS’de ise, TYT’de 150 puana ulaşmış 1.761.392 kişi için, devlet okullarında açıköğretim ve önlisans programları dahil olmak üzere 830.823 kontenjan ayırıyor. Nedense, ortaöğretimde daha çok öğrenciye nitelikli eğitim verip nitelikli eğitim almış olanlar arasından yükseköğretime öğrenci seçmeye kalkışmıyor.
LGS ve YKS sonuçları, AKP’nin okulları imamhatipleştirme çabalarının ve öğrencilerin güncel sorunları din kitabına ve hadislere göre çözme beklentisinin işe yaramadığını gösteriyor. Var olan eğitim sisteminin ülkenin ve öğrencinin geleceğini kararttığını görmek gerekiyor.