Nimotuzumab (Türkiye’de Cimaher olarak bilinen ilaç) Küba’nın kanser tedavisinde geliştirdiği en önemli ilaçlarından birisi. Yaklaşık 20 yıldır kullanımda.

Küba Moleküler İmmünoloji Merkezi araştırmacılarından Dr Escobar kanserde önemli olanın hem yaşam kalitesini artırmak hem de sağ kalım süresini en az beş yıla uzatmak olduğunu söylüyor.

Nimotuzumab baş boyun kanserlerinde (yutak, burun kökü, yemek borusu, bademcik ve dil kanserleri) bunu başarmış durumda. Bu kanserlerde beş yıllık sağ kalım şansını %60’ın üzerine çıkarıyor. Oysa dünyadaki oran %40-50 düzeyinde.

Nimotuzumab şimdi kolon, meme, karaciğer ve mide kanserlerinin tedavisinde de deneniyor.

Nimotuzumab bir monoklonal antikor. Biyoteknoloji ürünü. Epitelyal büyüme faktörü (EGRF) üzerinden çalışıyor. EGRF bütün organlarımızı kaplayan epitel hücreleri üzerinde bulunan bir protein. Bazı kanser türleri bu proteinin kontrolsüz çalışmasına, bu da hücrelerin kontrolsüz biçimde çoğalmasına yol açıyor. Kanserin gelişim mekanizması bu.

Nimotuzumab hem EGRF proteinini örtüyor ve böylece kontrolsüz hücre çoğalmasını engellemiş oluyor hem de kanser tedavisinde kullanılan ilaçların ve radyoaktif maddelerin kanserli dokuya taşınmasını kolaylaştırıyor.

Aslında piyasada Nimozutumab dışında da monoklonal antikorlar mevcut, ancak onların yan etkileri çok fazla. Nedeni yalnızca kanserli dokulardaki değil, normal dokulardaki EGRF proteinine de bağlanmaları. Oysa Küba ilacı doğrudan kanserli hücrelere yöneliyor.

Nimotuzumab’ın 12 hafta boyunca haftada bir, sonra da hayat boyu aylık enjeksiyonlar şeklinde devam ediliyor.

Hatırlanacağı gibi Küba yine aynı teknolojiyle akciğer kanseri tedavisinde kullanılan bir başka ilaç geliştirmişti: VIMAvax.