Özgür ve insanların eşitliğini benimsemiş kişilerin genelde sosyalist anlayışa daha yakın oldukları görülüyor. Anayasasında “Egemenlik, kayıtsız şartsız milletindir” yazan bir ülkenin yurttaşından, sosyalist anlayışa mesafeli olsa da, en azından bu egemenliğe ve dolayısıyla kendi egemenliğine sahip çıkması bekleniyor.
Bir ülkede, Türkiye’de olduğu gibi,
Tüm toplumun televizyonu olan TRT, iktidarın televizyonuna dönüşüp 1-25 Ekim arasında, iktidara (R. T. Erdoğan’a 29 saat, AKP’ye 30 saat) 3540 dakika ayırırken, meclisteki muhalif partilere yalnızca (CHP’ye 300, MHP’ye 70 ve HDP’ye 18) 388 dakika ayırmışsa;
2002’de 130 milyar dolar kadar olan dış borç, günümüzde 400 milyara kadar çıkmışsa;
2002’de zenginle yoksul arasındaki gelir farkı 2015’de daha da açılmışsa ve Türkiye gelir uçurumu açısında en kötü durumda olan ülkelerin başında geliyorsa;
İşsizlik alıp başını gitmişse, toplumun büyük çoğunluğu açlık ve yoksulluk sınırında yaşıyorsa, yoksullar askere gidip ölürken varsıllar askerlikten muaf olacak şekilde eşitsizlik artmışsa;
Ülkenin, madenleri, ormanları, zeytinlikleri, milli parkları, vadileri, koyları,… birilerine peşkeş çekiliyorsa;
Eğitimde yapılan değişikliklerle, çocukların dörtte üçü, imam hatiplere, meslek liselerine ya da açık liseye gitmek zorunda bırakılarak bilişsel ve duyuşsal gelişimleri sınırlanıp halk egemenliğini benimseyecek yurttaş olarak yetişmeleri engelleniyorsa;
Toplumsal cinsiyet eşitliğini benimsemek yerine, kadınlar ikinci sınıf yurttaş yerine konuyorsa;
Daha Türkçe okuma, anlama ve okuduğunu açıklama becerisini kazanamamış ilkokul 2. sınıf çocuklarına, Arapça öğretilmesine kalkışılıyorsa;
İktidarın elinde olan Sayıştay bile, TÜBİTAK gibi devlet kurumlarının hesaplarında milyonlarca liralık açık olduğunu saptıyorsa;
Son beş yılda, 2 milyon 713 bin dönüm tarım alanı inşaat sektörüne peşkeş çekilmişse, bir zamanların tarım ülkesi, bugün buğdayını, fasulyesini, etini … ithal etmeye başlamışsa;
Yediğimiz ekmek ve domatesin bile eski tadı kalmamışsa;
Ülkede yaşayanların yarıdan fazlası yolsuzluklar olduğunu düşünüyor ve iktidar yandaşları da, “Yolsuzluk var ama iyi amaçlarla kullanıyorlar” diyebiliyorsa;
Yüz küsur bin Suriyeliyi öldürdüğü iddia edilen Esat tu-kaka edilirken, en az 300 bin yurttaşını öldürdüğü bilinen ve Savaş Suçları Mahkemesi tarafından suçlu bulunan El-Beşir baş üstünde tutuluyorsa;
Yurtta barış ve dünyada barış ilkesini benimsemiş bir ülkenin, tüm komşu ülkelerle arası bozulmuşsa, birileri Şam’daki Emevi Camiinde namaz kılmaya kalkıp Suriye sorununu ve arkasından da IŞİD sorununu yaratmışsa, iki milyon Suriyelinin göç etmesine ve yüzlercesinin Ege denizinde boğulmasına neden olmuşsa;
Hemen her gün bir yurttaşımız ölüyorsa ve de iç barış tehlikeye girmişse;
Bürokratik makamlara yalnız iktidar yanlıları getiriliyorsa;
Mısır’da bile, selden yedi kişinin ölmesi üzerine vali görevinden istifa ederken, ülkede yaşanan onca felakete karşın hiç kimse istifa etmiyorsa;
Tüm partilere ve yurttaşlara eşdeğerde yaklaşması gereken Cumhurbaşkanı, iktidardaki partinin başkanıymışçasına davranıyorsa;
İktidar sahipleri, toplumun yarısından fazlasını dışlıyor, onları eleştirenlere hakaretler yağdırıp teröristlikle suçluyorsa; muhalif gazeteciler işinden ediliyor ve muhalif televizyon kanalları, yargı kararı olmadan uydu yayından çıkarılıyorsa ve hatta karartılıyorsa;
Yetkililer, laiklik ve bilimsellik karşıtlığı ile demokrasi, insan hakları, özgürlük, eşitlik, yaşam hakkı gibi çağdaş değerleri, dini referanslara göre yorumlanmasını isteme anlamına gelen “Rabia” işaretiyle konuşuyorlarsa;
Bir zamanlar iktidarın desteğiyle cemaatin uyduruk delilleriyle asker ve bürokratları tutuklayan yargı, şimdi iktidarın eline geçtiyse, hukukun üstünlüğü kaybolup halk egemenliğinin yerini parti ya da kişi egemenliği almaya başlamışsa;
Benzeri olumsuz gelişmelerin haddi hesabı yoksa;
Seçmenin, yurttaşlığına, egemenliğine ve Cumhuriyet rejimine sahip çıkması zamanı gelmiş demektir.
1 Kasım, seçmenin tebaa ya da ümmet değil, yurttaş olduğunu gösterme günüdür.