Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Türkiye Taşkömürü Kurumu (TTK) ve Türkiye Kömür İşletmeleri'ne (TKİ) ait 7 kömür sahasının ruhsatının özel şirketlere devredileceğini açıkladı.
"Yıllık 18.6 milyon ton ilave kömür üretimi gerçekleşecek" diyen Dönmez, "30 yılda ekonomiye 72.3 milyar TL değerinde yerli kömür kazandırılacak. Kamuya 21 milyar TL gelir saglanacak. Devredilen kömür sahalarında özel sektör 15.500 kişilik istihdam sağlayacak. Yeni sahalarda yılda 7,5 milyar liralık ithal kömürün ikamesiyle cari açığın kapanmasına katkı sağlayacağız" ifadelerini kullandı.
BAKAN BÖYLE DİYOR AMA...
Bakan Dönmez'in yaptığı açıklamalara karşın özelleştirme hamleleri şimdiye kadar büyük bir fiyaskoya sahne oldu.
Geçtiğimiz hafta Amasra'da özelleştirilen bir kömür sahasında çalışan işçiler, hiçbir haklarını alamadan işten çıkarılmış, işçiler haklarını alabilmek için 65 metrelik bir kuleye çıkmış ve 5 günlük eylemin ardından haklarını elde etmişti.
İşçilerin eylem yaptığı maden sahası Bakan'ın överek anlattığı özelleştirme hikayelerinden birinin ürünüydü. Geçtiğimiz Mart ayında kömür sahası özelleştirmesinin hikayesine soL'da ayrıntılarıyla yer vermiştik:
Hattat Holding, 2005 yılında Türkiye Taş Kurumu’ndan Amasra-B kömür sahasını 20 yıl işletmek üzere almıştı. Ancak aradan 12 yıl geçti ve henüz tek parça kömür bile çıkarılmadı. Kamulaştırma, saha çalışmaları gibi bahanelere rağmen esas sıkıntının sahanın gerektirdiği yatırımı yapacak kaynağı bulamamak olduğu biliniyor. Grubun cirosu, kârına göre çok yüksek olan yatırım tutarı nedeniyle uzun yıllar bankalardan istediği koşullarda kredi sağlayamayan Hattat, yatırımı rekor zamana yayarak yaptı. Siyasi iktidarın kömürden elektrik üretimi politikası ve ilişkilere dayalı destekle son birkaç yılda kredi sorunu çözülmüş oldu. Maden sahasında kömür çıkarımının 2019 yılında başlayacağı söyleniyor. Kalan 7 yıllık sürede sahadaki kömürün maksimum miktarda çıkartılması için uğraşılacağı, sonrası için de rödovansın yenilenmesine güvenildiği anlaşılıyor.
Kamunun, TTK yönetiminin sahayı özelleştirirken işletmeye alınma süresi, koşullarına ilişkin bağlayıcı kural koymamış olması bir yana bir sermaye grubunun beceriksizliği nedeniyle önemli bir maden sahası 10 yılı aşkın süredir atıl kalmış durumda. Maden sahasında ağır sömürü koşulları altında çalışan işçilerden yöre halkına Hattat grubunun beceriksizliği ve plansızlığının sonuçlarına hem yöre halkı hem de tüm ülke katlanıyor. Türkiye’nin devasa cari açığında enerji hammaddeleri ithalatının, özellikle de petrol, doğalgaz ve kömür ithalatının payı çok büyük.
Uzmanlar işçi ölümlerine, ağır sömürü koşullarına ve bir dizi keyfiliğe de sahne olan Amasra-B kömür sahasının yeniden kamulaştırılması ve kamu denetiminde yöre halkı başta olmak üzere halk yararına işletilmesi görüşünü ifade ediyor.
