Bugün Resmi Gazetede, Anayasa Mahkemesinin, TBMM’de onaylanan ve 7076 ve 7077 yasa numarası verilen OHAL KHK’lerinin “yasa” olduğunu kabul eden iki kararı yayımlandı.
Anayasa Mahkemesinin bu kararlarına göre artık OHAL KHK’sı olarak adlandırılabilecek bir düzenleme kalmadığı için, Anayasayla öngörülen, olağanüstü hal süresini aşmaması; alınacak önlemlerle ilgisinin kurulabilmesi ve ölçülü olması gibi kısıtlamalara uyulmadığı gerekçesi öne sürülerek Yargıya başvurulamayacak.
Çünkü OHAL döneminde çıkarılan KHK’lerin bir bölümü çıkarıldığı günlerde onaylanmış; büyük çoğunluğu ise, TBMM’nde Şubat ayında jet hızıyla görüşülüp iki gün içinde onaylanmıştı.
CHP, OHAL döneminde çıkarılan KHK’lerin Meclise onay için gönderildiğini, yasa olarak kabul edilemeyeceğini, yok sayılması gerektiğini öne sürerek Anayasa Mahkemesine başvurmuştu.
Mahkeme, Meclisin iradesini, yasa çıkarma yönünde kullandığı gibi bir gerekçeye dayanarak başvuruyu reddetti. Kararda bu yasalar hakkında Anayasaya aykırılık iddiasıyla başvurulabileceği belirtiliyor. Ancak yasa olarak kabul edildiği için OHAL için öne sürülen gerekçeler yapılacak iptal başvurusunda kullanılamayacak.
Tayyip Erdoğan seçimlerden hemen önce, olağanüstü hali kaldıracakları sözünü vermişti. Kaldırıldığında OHAL düzeninde boşluk doğmamasının yolları aranıyor, gerekirse yasal düzenleme yapılabileceği belirtiliyordu.
Anayasa Mahkemesinin bu yorumu, OHAL düzeninin kaldırıldıktan sonra yasa çıkarılmasına gerek duyulmadan sürdürülebilmesine olanak tanıyor.
ANAYASA MAHKEMESİ EKİM 2016 KARARIYLA ÇELİŞTİ
Anayasa Mahkemesi 669 sayılı OHAL KHK’sının Anayasaya aykırı olduğu savıyla yapılan başvuruyu Anayasanın 148’inci maddesinin denetim yetkisini Meclise bırakıldığı gerekçesiyle reddetmişti.
12.10.2016 günlü E: 2016/167 K: 2016/160 sayılı Kararda; “Anayasa koyucunun olağanüstü dönem KHK’larının denetiminin yasama organı tarafından yapılmasını istediği açıktır. Nitekim Anayasa’nın 121’inci maddesinin gerekçesinin ilgili bölümü şu şekildedir ‘Olağanüstü haller anayasamızda yeni bir şekilde düzenlenmiştir. (…) bütün tasarruflar yasama meclisinin denetimi altında düzenlenecektir.’ Bu gerekçe de denetim yetkisinin parlamentoya bırakıldığını göstermektedir.” deniliyordu.
Anayasa Mahkemesinin bu kararında; OHAL KHK’larının denetim yetkisinin TBMM’nde olduğu belirtiliyordu.
Oysa bugün yayımlanan 31.5.2018 günlü E:2018/43, K:2018/49 ile 31.5.2018 günlü E:2018/42, K: 2018/48 sayılı kararlarında TBMM’nin yasama yetkisini kullandığını öne sürerek Yasa kabul edilmesi gerektiğine karar verdi.
Anayasa Mahkemesinin birbiriyle çelişen bu iki kararı sonucunda OHAL döneminde çıkarılan KHK’ler ne TBMM’nde ne de Anayasa Mahkemesi’nde denetlenebildi. Anayasaya aykırılıkların üstü “hukukun yardımıyla” örtüldü.
