soL (HABER MERKEZİ) Sadece birkaç ay içinde dev sermaye kuruluşları ve bankalar battı. General Motors ve Crysler gibi dünya otomotiv devleri "biz bittik" açıklaması yaptılar. Birçok sektörde sayıları yüzbinleri geçen emekçi kapının önüne kondu. ABD'den yola çıkan ekonomik kriz, karşısına kim çıkarsa ezip geçiyor. Peki Türkiye'ye uğramıyor mu?
İnternet ortamında hazırlanan www.kenaradegiltamortaya.com sitesine girenler, karşılarında, "Hamdolsun teğet geçti diyenlere inat" sloganıyla, krizin geçiş yoluna ilişkin bilgiler buluyorlar. "Kriz bize ne yaptı, kim ne dedi" sorularına yanıt veren hatırlatma mesajlarının altında, hükümetin bu konuda alınabilecek tedbir önerileri yer alıyor. "3 çocuk yapın", "velev ki teğet geçti", "Allah başımızdan eksik etmesin" ve "hamdolsun" bu mesajlardan bazıları ve her sayfada rastlantısal olarak karşınıza çıkıyor.
Siteyi hazırlayan Ozan Çağlargil ve Ekin Arabacıoğlu, benzer konularda dikkat çeken ve bilgilendirme amacı taşıyan birçok site yaptıklarını söyledi. Çağlargil, "bizi yönetenlerin bütün dünyayı sarsan bu ekonomik tablo karşısında, okuyup-üflemek haricinde pek önlem almaması sonucunda minik bir oyuncak hazırladık. Her ay, o sıralarda yanlış gördüğümüz şeyler hakkında böyle siteler yapmaya çalışıyoruz. Bu ay konumuz ekonomik krizdi ve kenaradegiltamortaya.com'u çıkarttık" dedi.
'Kriz herkesi etkileyecek'
Çağlargil, "krizin etkilerini daha yeni görmeye başladığımızı, 2009'un bizler için hiç hayırlı geçmeyeceğini düşünüyorum. Umuyorum ki bu memleketin insanları, zor zamanlarda kömür dağıtmak zorunda kalınmayacak bir refah seviyesine ulaşmayı amaç edinmiş bir devletin, kömür dağıtan bir devletten daha makbul olduğunu fark eder. 4-6 ay içerisinde Türkiye'de krizden etkilenmeyecek kimse kalmayacak" yorumunu yaptı.
Kenardan değil, tam ortadan geçen krizin gelişmeleri doğrultusunda siteye sürekli yeni mesajlar ve haberler ekleniyor. İşte krizin, özellikle hükümet tarafından sıkça tekrarlanan ironik reçeteleri:
'Hamdolsun'
Ekonomi profesörü Seyfettin Gürsel: 2009'da ekonomi büyüse bile işsizler ordusuna 500 bin kişi daha eklenecek...
Ev tekstili sektöründe Elegant markasıyla ünlenen, bu alanda dünyanın 3'üncü büyük firması olan, Gaziantep'te kurulu Tekerekoğlu Tekstil A. Ş. kapandı. 1800 kişi işsiz kaldı.
TÜSİAD: Önlem almayan tek ülkeyiz.
Merkez Bankası Tüketici Güven Endeksi, Ekim ayında yüzde 15.18 aşağı indi.
'Allah başımızdan eksik etmesin'
Doğalgaza yüzde 22 zam yapıldı. (1 Kasım 2008)
175 tersane işçisi kriz nedeniyle işten çıkartıldı. (10 Kasım 2008)
Derviş: Kriz sanılandan daha kötü.
Bursa'da bulunan Bosch, 27 Aralık 2008-12 Ocak 2009 arası otomotiv yedek parça üretimini durduracak.
'3 çocuk yapın'
DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi: Trakya'da 40 bin kişi işten atıldı. Kriz fırsatçılığı yapılıyor.
Krize karşı tedbir alan bankalar bilgi vermeden müşterilerinin kredi kartı limitini düşürüyor. Ford Otosan'ın, Kocaeli ve İnönü fabrikalarında 20 Aralık 2008-12 Ocak 2009 arasında araç üretimi yapılmayacağı bildirildi.
Türkiye, işsizlik oranı dünyada en yüksek olan 5'inci ülke. (10.3)
'Velev ki teğet geçti'
Krizle birlikte artan haciz işlemlerinin ardından, Konya'da haczedilen eşyaların konulduğu yedd-i emin depoları tamamen doldu.
Türkiye, yıllık enflasyonu dünyada en yüksek olan 6. ülke (12.0). Bizi Endonezya, Şili ve Hindistan gibi ülkeler takip ediyor.
Ekim ayında toplam taşıt pazarı yüzde 37.3 geriledi.
'Buna da şükür'
Protestolu senet tutarı ekim ayında yüzde 22 artarak, 693 milyon YTL'ye çıktı.
Ford 300 kişiyi çıkarıyor.
TÜSİAD: Krizden çok tedirginiz (9 Ekim 2008)